Representation of the Older Adults in the Media: Examples from an Old Age-Themed Short Film Competition

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 89 - 107, 30.04.2024

Merve Ayar Yılmaz , Büşra Turan Tüylüoğlu

https://doi.org/10.26650/senectus.2024.2.1.0024

Öz

This study delves into the portrayal of old age in Turkish media through an analysis of short films centered on aging. Specifically, it examines the potential for positive representations of the older adults in Turkey. Short films selected from the 2015 short film competition organized by the 65+ Elderly Rights Association serve as the primary subjects for content analysis regarding the depiction of old age. The films under scrutiny include “Altın Kızlar,” “Misafir,” “Lübbeyin Yaşlıları,” “Deneyim,” “Bir Anı,” and “Üreten Yaş Almaz.” Moreover, the research supplements its analysis with in-depth interviews conducted with the directors who participated in the aforementioned competition. These interviews provide valuable insights into how the older adults and aging are portrayed in Turkish cinema. Through this approach, the study aims to assess the potential for a more positive and socially realistic portrayal of the older adults within the national media landscape, contrasting prevalent negative stereotypes. Ultimately, the findings indicate that media representation of the older adults is heavily influenced by the preferences of content producers, largely dictated by market forces rather than genuine societal perceptions.

Anahtar Kelimeler

Old age, Representation of the older adults, Media representations, Short film, Older adults’ rights, Film contest, Public service announcement

Medyada Yaşlı Temsili: Yaşlılık Temalı Kısa Film Yarışmasından Örnekler

Öz

Bu çalışmada yaşlılık konulu kısa filmler incelenerek Türkiye’de olumlu yaşlılık temsilinin imkânına dair bir tartışma yürütülmüştür. 65+ Yaşlı Hakları Derneği tarafından 2015 yılında düzenlenen Kısa Film Yarışması’nda dereceye giren kısa filmler yaşlılık temsilleri açısından içerik analizine tabi tutulmuştur. 2015 yılında düzenlenen yarışmada dereceye giren “Altın Kızlar”, “Misafir”, “Lübbeyin Yaşlıları”, “Deneyim”, “Bir Anı” ve “Üreten Yaş Almaz” filmleri araştırmaya konu edilmiştir. Ayrıca çalışma kapsamında, söz konusu kısa film yarışmasına katılmış yönetmenlerle derinlemesine mülakat yapılmış; sinemada yaşlı ve yaşlanmanın nasıl temsil edildiği ve edilebileceği ile ilgili veri toplanmıştır. Böylece ulusal medya sektöründe yaşlılık temsilinin toplumsal gerçeklikle görece uyumlu ve yaygın olana kıyasla olumlu bir nitelik kazanmasının imkânı sorgulanmıştır. Sonuç olarak yaşlı temsilinin medya içerik üreticilerinin algılarından ziyade tercihleriyle şekillendiğine ve bu tercihlerin piyasa mantığıyla belirlendiğine yönelik kanıtlar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, Yaşlı temsili, Medya temsilleri, Kısa film, Yaşlı hakları, Film yarışması, Kamu spotu

Kaynakça

• Apak, E., & Aka, V. (2020). Medyada yaşlı temsillerinin 87 yıllık dönüşümü: Cumhuriyet Gazetesi örneği 1930-2017. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 13(1), 19-26. google scholar
• Aydoğan, H. (2022). Yaşlıların sosyal reklamlar aracılığıyla temsili: 6 ülke karşılaştırması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 26(1), 21-44. google scholar
• Carrigan, M., & Szmigin, I. (1999). In pursuit of youth: what’s wrong with the older market? Marketing Intelligence & Planning, 17(5), 222-231. google scholar
• Coşkun, A., & Kaymak, A. (2022). Yaşlı bireylerin yoksulluk bağlamında medyada temsiline yönelik göstergebilimsel bir çalışma örneği. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 143161. google scholar
• Demir, I. (2017). Mizah dergilerinde yaş ayrımcılığının yeniden üretimi. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 1, 57-75. google scholar
• Dinç, A, M., & Dinçer, Z. (2019). Yeni medyada temsili anlamlandırma. Dördüncü Kuvvet, 2(1), 91-102. google scholar
• Göksun, Y. (2023). Türkiye’de Covid-19 Pandemisi sürecinde yaşlıların haberlerde temsili. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 32, 943-960. google scholar
• Görk, R. V. (2016). Bir yöntem, yöntembilim ve/veya bir sosyoloji alanı olarak görsel sosyoloji. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 15, 25-40. google scholar
• Hall, S. (2020). The work of representation. In T. Prentki & N. Abraham (Eds.), The applied theatre reader (pp. 74-76). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780429355363 google scholar
• Hummert, M. L. (1990). Multiple stereotypes of elderly and young adults: A comparison of structure and evaluations. Psychology and aging, 5(2), 182-193. google scholar
• Kandemir, S. (2022). Kültürel çalışmaların baş aktörü “temsil: kültürel temsiller ve anlamlandırma uygulamaları” [S. Hall’ın “Temsil: kültürel temsiller ve anlamlandırma uygulamaları” adlı eserinin değerlendirmesi]. 4. Boyut Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 21, 111-118. https://doi.org/ 10.26650/4boyut.2022.1213030 google scholar
• Kılınç, Ö., & Uztuğ, F. (2016). Televizyon dizilerinde yaşlılığın temsili. İstanbul University Journal of Sociology, 36(2), 477-506. google scholar
• Kuruoğlu, H., & Salman, S. (2017). Medyada yaşlılık ve Türk sinemasında yaşlılık temsili. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2(3), 1-23. google scholar
• OECD. (2023). Elderly population. https://data.oecd.org/pop/elderly-population.htm. https://doi. org/10.1787/8d805ea1-en google scholar
• Prieler, M., & Kohlbacher, F. (2016). Advertising in the aging society: setting the stage. In Advertising in the aging society (pp. 1-20). Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1057/9781137586605_1 google scholar
• Salman, S. (2018). Medyada yaşlı beden temsili: Son Koşu filmi örneği. H. Kuruoğlu & K. T. Özsel (Ed.), Medya ve beden içinde (s. 344-360). Detay Yayıncılık. google scholar
• Taşdelen, B. (2020). COVID-19 salgın sürecinde yaşlılığa bakış: 280 karakter yaşlılar hakkında ne söylüyor? Turkish Studies, 15(6), 877-891. google scholar
• Toksoy, N. G. (2007). Sosyal bilimsel düşünce içinde görüntülerin yeri ve fotoğrafın potansiyeli (Yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ google scholar
• Ünür, E. (2013). Türk televizyon dizilerinde toplumsal kimliklerin temsili. Erciyes İletişim Dergisi, 3(2), 32-42. google scholar
• Vickers, K. (2007). Aging and the media: yesterday, today, and tomorrow. Californian Journal of Health Promotion, 5(3), 100-105. google scholar
• Westerhof, G. J., Harink, K., Van Selm, M., Strick, M., & Van Baaren, R. (2010). Filling a missing link: the influence of portrayals of older characters in television commercials on the memory performance of older adults. Ageing & Society, 30(5), 897-912. google scholar
• World Health Organization. (2022). Ageing and health. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/ detail/ageing-and-health google scholar
• Yaşlı Hakları Derneği. (2015). Kısa film ve kamu spotu yarışması. https://yaslihaklaridernegi.org/ wp-content/uploads/2015/05/65-YHD-%C5%9EARTNAME.docx.pdf google scholar
• Yaşlı Hakları Derneği. (t.y.). Hakkımızda. https://yaslihaklaridernegi.org/hakkimizda/ google scholar
• Yılmaz, F., & Tunç, D. H. (2020). COVID-19 Pandemisinde medyada yaşlı ayrımcılığı. S. Giray google scholar
• Yakut (Ed.), Sosyal boyutlarıyla sağlık çalışmaları içinde (s. 69-80). Rating Academy Yayınları. google scholar
• Yoğurtçu, G. (2019). Yaşlılık olgusu ve yaşlılığın medyada temsili: Türkiye, Rusya ve Kırgızistan gazeteleri örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(3), 1049-1066. google scholar