“A Man Called Ove” Filminin Yaşlı Refahı Açısından Analizi

Year 2025, Volume: 3 Issue: 2, 393 - 416, 24.09.2025

Beyhan Doğan

Abstract

Yaşlanma her birey için yaş ilerledikçe meydana gelen kaçınılmaz bir süreçtir. Bu süreçte bireyin fiziksel ve bilişsel fonksiyonlarında, sağlığında, gelir düzeyinde, eş ve yakın ilişkilerinde, rol ve statüsünde yaşadığı kayıplar onun toplumla olan ilişkisini yeniden şekillendirmektedir. Bu durum yaşlı bireylerin sosyal dışlanma, ayrımcılık ve yalnızlık yaşamalarına zemin hazırlayabilecek koşulları oluşturmaktadır. Ancak kimi zaman alınacak politik önlemlerle, kimi zaman ise toplumsal algının yaşlılara bakışındaki değişim ile yaşlı bireyler sosyal dışlanma durumundan daha az etkilenmektedirler. Bu araştırma ile eşi vefat etmiş, ardından zorunlu emekliliğe ayrılmış ve yaşlılık dönemine yeni girmeye başlayacak olan Ove karakterinde gündelik yaşamımızda küçük ayrıntılarda gizli olan sosyal içerme ile yaşlı bir bireyin yaşadığı sosyal dışlanma, yaş ayrımcılığına dayalı iş gücü piyasasından dışlanma gibi sorunların nasıl bertaraf edilebileceği analiz edilmektedir. Çalışmada analiz, nitel araştırmalarda kullanılan doküman incelemesi yoluyla ve filmdeki yaşlı refahı, yaş ayrımcılığı ve iş gücü piyasası ve yaşlılıkta sosyal dışlanma ve içerme temalarını kapsayan sahneler ve karakterler aracılığıyla betimsel analizle gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak filmlerin eğitici özelliğinin kullanımını öneren bu çalışma kapsamında sunulan kesitler, yaşlı bireylerin yaşamış olduğu olumsuz durumlar için her bireyin küçük ancak etkili adımlar atabileceğini ve bu adımların yaşlı bireylerin dünyasında olumlu değişimi gerçekleştirebileceğini göstermektedir.

Keywords

Yaşlanma , Yaşlı refahı , Yaş ayrımcılığı ve işgücü piyasası , Yaşlılıkta sosyal dışlanma ve dâhil etme stratejileri , Film analizi

Analysis of the Film “A Man Called Ove” in Terms of Elderly Well-Fare

Abstract

Aging is an inevitable process for every individual as they age. During this process, the losses experienced by individuals in their physical and cognitive functions, health, income, spousal and intimate relationships, and role and status reshape their relationship with society. This creates conditions that can predispose older individuals to social exclusion, discrimination, and loneliness. However, sometimes through political measures and sometimes through changes in the societal perceptions of older people, older individuals are less affected by social exclusion. This research analyzes how social inclusion, hidden in the small details of our daily lives, can be eliminated through social exclusion and age-based labor market exclusion experienced by older individuals, through the character Ove, who has passed away, is forced to retire, and is just entering old age. The study’s analysis was conducted through document analysis, which is used in qualitative research, and descriptive analysis using scenes and characters from the film that encompass themes of elderly welfare, ageism and the labor market, and social exclusion and inclusion in old age. In conclusion, the sections presented within the scope of this study, which suggests the use of the educational feature of movies, show that every individual can take small but effective steps for these negative situations experienced by elderly people and that these steps can have a positive change in the world of elderly people.

Keywords

Aging , Elderly welfare , Age discrimination and labor market , Social exclusion and inclusion strategies in old age , Film analysis

References

• Aartsen, M., Walsh, K., Villar, F., Lowenstein, A., Katz, R., Naim, S. P., . . . Vidovicova, L. (2021). Exclusion from social relations in later life and the role of gender: A heu-. Gender a Výzkum / Gender and Research, 16-35. google scholar
• Aathira, & Poongodi. (2021). The Portraiture of Aging: A Psycho-Analytic Study of A Man Called Ove by Fredrik Backman. Biosc.Biotech.Res.Comm, 146-149. google scholar
• Ahmed, J. U. (2010). Documentary research method: New dimensions. Indus Journal of Management & Social Sciences, 1-14. google scholar
• Aidukaite, J., Hort, S., & Ainsaar, M. (2021). Current trends in social welfare policies toward the older people in the Baltic and Nordic countries: an explorative study. Journal of Baltic Studies, 147-167. google scholar
• Altan, Z., & Şişman, Y. (2003). Yaşlılara yönelik sosyal politikalar. Kamu-İş, s. 1-35. google scholar
• Anikina, E., Ivankina, L., Gumennikov, I., Kashchuk, I., & Monastyrny, E. (2015). A study of welfare of older people at National Research Tomsk Polytechnic University. Procedia - Social and Behavioral Sciences 2, 906-910. google scholar
• Aslan, A. E., Ergün, N., Aykaç, B., Bozdağ, F., Karataş, S., & Fakirullahoğlu, A. (2018). Yaşlılarda eş kaybı, kayıp sonrası başa çıkma stratejileri ve gelecek beklentileri üzerine nitel bir araştırma. Journal of Human Sciences , 340-358. google scholar
• Aslan, Ş., & Ceylan, H. (2023). Sosyal hizmet eğitiminde sinema filmlerinin kullanımı. The Journal of Academic Social Sciences, 379-390. google scholar
• Aslan, Ş., & Yelboğa, N. (2024). Sosyal hizmetin yas danışmanlığı uygulamasında güçlendirme aracı olarak sinema: Rabbit Hole ve The Son’s Room filmleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 830-846. google scholar
• Baybora, D. (2010). Çalışma yaşamında yaş ayrımcılığı ve Amerika Birleşik Devletlerinde yaş ayrımcılığı düzenlemesi üzerine. Çalışma ve Toplum, 1-30. google scholar
• Brodowicz, M. (2025, 06 19). Analyzing the similarities and differences between eastern and western cultures. https://aithor.com/essay-examples/analyzing-the-similarities-and-differences-between-eastern-and- western-cultures#23-social-structures-and-hierarchies. google scholar
• Buğra, A. (2007). Yoksulluk ve sosyal haklar. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu, Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma, Tes-İş Dergisi, 75-80. google scholar
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi. google scholar
• Ceylan, H. (2013). İsveç refah devletinde bakım hizmeti alan yaşlıların yaşam algıları: Stockholm örneği. Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Çam, C., Atay, E., & Işıklı, B. (2018). Yaşlılarda yalnızlık ve yaşam kalitesi. Eskişehir Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi, 49-67. google scholar
• Demir, S. A. (2021). Etiketleme teorisi çerçevesinde sosyal dışlanma ve salgın hastalıklar: Kovid-19 süreci ve damgalama. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 13-25. Doktora tezi. Hacettepe Üniverstesi. google scholar
• Dormidontova, Y. (2018). Age discrimnation in the labour market: A quantitative analysis. Doctoral Thesis. google scholar
• Erdem, A. R. (2020). Conceptual Analysis of Discrimination. International Journal of Humanities and, 12-20. google scholar
• Ergun, A. D., & Ergun, C. (2023). Günümüz kentlerinde yaşlılık ve sosyal dışlanma. Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 63-80. google scholar
• Eyüpoğlu, C., Şişli, Z., & Kartal, M. (2012). Yaşam döngüsünde yaşlılığın psikolojik boyutu. Turkish Family Physcian, 18-22. google scholar
• Feng, Z., Jones, K., & Phillips, D. (2019). Social exclusion, self‐rated health and depression among older people in China: Evidence from a national survey of older persons. Archives of Gerontology and Geriatrics, 238-244. google scholar
• Genç, Y. (2013). Yaşlıların sosyal dışlanma sendromu ve toplumsal beklentileri. The Journal of Academic Social Science Studies , 461-482. google scholar
• Genç, Y., & Çat, G. (2013). Engellilerin istihdamı ve sosyal içerme ilişkisi. Akademik İncelemeler Dergisi, 363-393. google scholar
• Gerst-Emerson, K., & Jayawardhana, J. (2015). Loneliness as a public health issue: the impact of loneliness on health care utilization among older adults . Am J Public Health, 1013-1019. google scholar
• Gijsbers, G. J., & Vrooman, C. (2008). Social exclusion of the elderly: A comparative study of EU member states. European Network of Economic Policy. google scholar
• Gül, H. (2022). Modernleşme sürecinde yaşlılık sorunlarına ilişkin sosyolojik bir değerlendirme . İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 928-943. google scholar
• Hansen, T., Kafková, M. P., Katz, R., Lowenstein, A., Naim, S., Pavlidis, G., . . . Aartsen, M. (2021). Exclusion from Social Relations in Later Life: Micro- and Macro-Level Patterns and Correlations in a European Perspective. Int J Environ Res Public Health. google scholar
• Hawton, A., Green, C., Dickens, A., Richards, S., Taylor, R., Edwards, R., . . . Campbell, J. (2011 ). The impact of social isolation on the health status and health-related quality of life of older people . Qual Life Res., 57-67. google scholar
• Hrast, M. F., Mrak, A. K., & Rakar, T. (2013). Social exclusion of elderly in Central and Eastern Europe. google scholar
• International Journal of Social Economics, 971-989. google scholar
• İpek, C. (2017). Emeklilik hayatında uyum sorunu ve emeklilik eğitimi . Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 60-72. google scholar
• Jiang, D., & Fung, H. (2019). Social and Emotional Theories of Aging. B. Baltes, C. Rudolph, & H. Zacher içinde, Work Across the Lifespan (s. 135-153). Academic Press. google scholar
• Kalaycı, I., & öztürk, M. (2017). Geleneksel kalabilsem modern olabilsem: Modernleşme sürecinde yaşlılık deneyimleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 90-110. google scholar
• Kalaycıoğlu, S., Gonzales, E., Akyıldırım, O., Beşpınar, U., Başaran, A., Aybars, İ., . . . Özdemir, B. (2016). Sosyal İçerme Alanında Göstergelerin Geliştirilmesi ve İzleme, Veri toplama, Değerlendirme Methodlarının Geliştirilmesi Konusundaki Göstergeler İndeksi. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. google scholar
• Karaca, F. (2010). Huzurevinde kalan yaşlıların hayata bakış açıları ve gelecekle ilgili beklentileri. Aile ve Toplum Dergisi, 50-72. google scholar
• Karakaya, C., & Işıkhan, V. (2023). Yaşlı bireylerin sosyal dışlanma durumlarının ve sosyal problem çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 89-109. google scholar
• Khademi, M. J., Rashedi, V., Sajadi, S., & Gheshlaghi, S. M. (2015). Anxiety and loneliness in the Iranian older adults. Scientific Academic Publishing, 49-52. google scholar
• Kiremitçi, S., & Akçay, S. (2019). Yaşlıların eş kaybı deneyimlerine ilişkin nitel bir araştırma: Konya örneği. google scholar
• M. Kırlıoğlu, & H. H. Tekin içinde, Güncel Sosyal Hizmet Çalışmaları (s. 23-33). Çizgi Kitabevi. google scholar
• Kneale, D. (2012). Is Social Exclusion still important for Older People. London: The International Longevity Centre. google scholar
• Koç, M. (2002). Gelişim psikolojisi açısından yaşlılık döneminde ruhsal gelişim . Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 287-304. google scholar
• Köroğlu, M. A. (2025). Yaşlanma teorileri bağlamında yaşlıların yaşam deneyimleri üzerine bir araştırma. Mavi Atlas, 99-126. google scholar
• Kurtkapan, H. (2019). Türkiye’de demografik dönüşümün sosyal yansımaları ve yaşlılık. Sosyal Güvence Dergisi, 27-46. google scholar
• Levitas, R., Pantazis, C., Fahmy, E., Gordon, D., Lloyd, E., & Patsios, D. (2007). The multidiensional analysis of socila exclusion. University of Bristol: Department for Communities and Local Government (DCLG). google scholar
• Levitas, R., Pantazis, C., Fahmy, E., Gordon, D., Lloyd, E., & Patsios, D. (2007). The multidimensional analysis of social exclusion. Department for Communities and Local Government. google scholar
• Lim, N. (2016). Cultural differences in emotion: differences in emotional arousal level between the East and the West. Integrative Medicine Research, 105-109. google scholar
• Metin, B. (2018). İşgücü piyasasında yaşa dayalı ayrımcılık sorunu ve yaşa dayalı ayrımcılıkla mücadele: ABD ve AB uygulamaları çerçevesinde Türkiye için bir değerlendirme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 72-89. google scholar
• Müftüler, H. G. (2018). Modern toplumd ayaş ve yaşlı ayrımcılığı. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 181-214. google scholar
• Öksüzler, B. (2015). Eş kaybının yaşlı bireyler üzerindeki psikolojik etkileri: Kaynakların Korunması Kuramı kapsamında bir inceleme. Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Özdemir, S. (2007). Küreselleşme sürecinde refah devleti. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası. google scholar
• Özgür, S. P. (2025). Emeklilik sonrası yaşama uyum süreci ve aktif yaşlanma. International Social Scienes Studies, 623-629. google scholar
• Papadopoulos, F., & Tsakloglou, P. (2001). Indicators of social exclusion in EUROMOD. Athens: University of Economics and Business. google scholar
• Rook, K. (2009). Gaps in social support resources in later life: An adaptational challenge in need of further research. Journal of Social and Personal Relationships, 103-112. google scholar
• Sak, R., Sak, İ. T., Şendil, Ç. Ö., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analiz. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 227-250. google scholar
• Sinan, Ö., & Bilgili, N. (2018). Yaşlılıkla ilgili yaygın inanç, tutumlar ve sağlık hizmetleri yansıması. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 246-251. google scholar
• Şentürk, Ü. (2019). Yaşlı yalnızlığının kültürel arka planı (Malatya uygulaması). İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 505-517. google scholar
• Tamkoç, B. (2024). Yaşlı refahı alanında önleyici sosyal hizmetler: Gündüz bakım hizmetlerinin incelenmesi. google scholar
• Taşçılar, M. L. (2024). Yetenekli Eller: Ben Carson hikayesi filminin Tannenbaum Yıldız modeline göre analizi: Potansiyelin yeteneğe dönüşümü. Mevzu Sosyal Bilimler Dergisi, 33-74. google scholar
• Teke, A., Kütük, C., Pektaş, S., & Ekmen, Y. (2022). Bir sosyal dışlanma riski araştırması: Yaşlılık. International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 1208-1214. google scholar
• Tereci, D., Turan, G., Kasa, N., Öncel, T., & Arslansoyu, N. (2016). Yaşlılık kavramına bir bakış. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 84-116. google scholar
• Theobald, H. (2005). Social exclusion and care for the elderly: theoretical concepts and chancing realities in Eupean welfare states. Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung, Forschungsschwerpunkt Bildung, Arbeit und Lebenschancen, Forschungsgruppe Public Health. google scholar
• Tilikainen, E. (2017). Loneliness experienced by older people without children - a case study. Nordic Congress of Gerontology. Oslo: University of Eastern Finnland. google scholar
• Tuncel, G., & Uzun, H. (2019). Türkiye’de yaşlılara yönelik sosyal politikalar üzerine bir inceleme. Fırat Üniversitesi İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 309-334. google scholar
• Tunç, E., & Atar, N. V. (2017). Bir ayrılık filminin gerçeklik terapisi ögeleri açısından incelenmesi. Social Sciences Studies Journal, 1257-1264. Universita Degli Studi Di Milano. google scholar
• Walsh, K., Scharf, T., & Keating, N. (2017). Social exclusion of older persons: a scoping review and conceptual framework. European Journal of Ageing, 81-98. google scholar
• Yalom, I. (1999). Varoluşçu Psikoterapi. (Z. İ. Babayiğit, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınları. google scholar
• Yang, Y., Yeung, W. J., & Feng, Q. (2018). Social exclusion and cognitive impairment - A triple jeopardy for Chinese rural elderly women. Health & Place, 117-127. google scholar
• Yaylagül, N. K., Barlin, H., & Kırışık, H. (2021). Yaşlılıkta sosyal dışlanma: Sitematik bir inceleme. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 197-213. google scholar
• Yıldırım, T. B., Mutlu, S., Çağdaş, A., & Kızılkaya, M. (2022). Eş kaybı yaşayan yaşlıların ölüme ilişkin görüşlerinin belirlenmesi: Nitel bir araştırma. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22-35. google scholar
• Yıldız, M. (2012). Bağlanma kuramı açısından yaşlılık dönemine genel bir bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1-30. google scholar
• Yiğit, H. (2009). Yaşlıların sosyal yaşam desteğini algılamaları. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Yiğit, Z. (2009). Anadolu toplumu zihinsel yapısı bağlamında “Kabadayı” filmi. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 2492- 2507. google scholar
• Zhang, Z., & Hayward, M. D. (2001). Childlessness and the posychological well-being of older persons. Journal of Gerontology, 311-320. google scholar