Uluslararası Korumada Çok Vatandaşlık Meselesine Genel Bakış

Year 2023, , 143 - 164, 31.08.2023

Belkis Vural Çelenk

https://doi.org/10.56701/shd.1271606

Abstract

Prensip olarak bir kişi vatandaşlık bağı ile bağlı olduğu ülkenin sağladığı ulusal korumadan yararlanır. Eğer bu ulusal koruma kişiye sağlanmaz ise orada bu korumayı ikame edecek uluslararası koruma gündeme gelmektedir. Özellikle uluslararası korumanın amacına bakıldığında birden çok vatandaşlığa sahip kişiler için uygulanır bir koruma olmadığı düşünülebilir. Birden çok vatandaşlığın varlığında, somut olayda fiili durumlar dikkate alınmaksızın uluslararası koruma otomatik olarak reddolunmamalıdır. Vatandaşlığın görünürde olduğu ancak etkili şekilde bir vatandaşlık olup olmadığı, uluslararası koruma değerlendirmesi özelinde, vatandaşı olduğu ülkeye giriş hakkı, o ülkede ikamet hakkı gibi haklar sağlayıp sağlamadığı özelinde değerlendirme konusu yapılmalıdır.
Bu çalışmada çok vatandaşlık konusu ile giriş yapılacak olup uluslararası koruma başvurusu halinde birden fazla vatandaşlık meselesine ilişkin genel bir değerlendirmede bulunulacaktır.

Keywords

Birden fazla vatandaşlık, uluslararası koruma, etkili olmayan vatandaşlık, Cenevre Konvansiyonu, BMMYK.

A General Overview of The Problem of Multiple Nationality in International Protection

Abstract

In principle, a person enjoys the national protection of the state where s/he is bound by the citizenship. If this national protection is not provided to the person, international protection is to replace the national protection. Considering the purpose of international protection, it can be thought that it is not applicable for persons having more than one citizenship. However, in case of multiple citizenship, international protection should not be refused regardless of the factual situations in the concrete case. In situations where citizenship is visible but does not effectively provide a citizenship status, international protection evaluation should include the examination whether this citizenship provides the rights to the applicant such as the right to enter the country and the right to reside in the country.
In this study, firstly an introduction will be given on the subject of multiple citizenship, and then a general overview will be made about the problem of multiple citizenship in case of an international protection application.

Keywords

Multiple nationality, international protection, non-effective citizenship, Geneva Convention, UNHCR.

References

• Aykaç, Alper Can. “Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi, Strazburg, 6.XI.1997”. TBB Dergisi, 77 (Temmuz-Ağustos 2008), 359-383.
• Aybay, Rona, “Çifte Uyrukluk Sorunu”, İnsan Hakları Yıllığı, 15 (1993), 101-108.
• Aybay, Rona. “Bir İnsan Hakkı Sorunu Olarak Sınırdışı Edilme”. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2/2 (2003), 141-172.
• Aybay, Rona vd. Vatandaşlık Hukuku. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2019.
• Bauer, Jon. “Multiple Nationality and Refugees”. Vanderbilt Journal of Transnational Law, 47 (2014), 905-1001.
• Bayraktaroğlu Özçelik, Gülüm. “Kanunlar İhtilafı Hukukunda Olumlu Vatandaşlık İhtilaflarının Çözümü ve MÖHUK m. 4 (1) (b) ve (c) Hükümlerinin Değerlendirilmesi”. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19/1 (2015) 111-150.
• Bolaca, Aysun. “Uluslararası Yatırım Tahkiminde Vatandaşlık Meselesine (Yeniden) Bakış Serafin Garcia Armas v Venezuela” YBHD 8/1 (2022), 223-241.
• Boulbes, Raymond. La question de la double allégeance -Évolution à cet égard du droit français de la nationalité. Paris: Dalloz, 1958.
• COE, Council of Europe, Report on Multiple Nationality. Strasburg, 2000. https://rm.coe.int/16807004f3 Çelikel, Aysel vd. Yabancılar Hukuku, İstanbul: Beta, 27. Basım, 2022.