ETİK KURALLAR ve SORUMLULUKLAR

SJNDS’ ye gönderilen bilimsel yazılarda, COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için öngördüğü yönlendirmeler dikkate alınacaktır.

Yazarların Etik Görev ve Sorumlulukları

1. Etik kurul kararı ve özel veya yasal izingerektiren çalışmalarda bu durum makalede belirtilir ve makale gönderim aşamasında izin belgesi ilgili alana yüklenir.

2. Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve bunun makalede (kaynak gösterilerek) belirtilmesi gerekmektedir.

3. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.

4. Çalışmanın destek kaynaklarından tümünün, makalenin teşekkür kısmında belirtilmesi gerekir.

5. Dergiye gönderilen makalelerin yazarları, makalelerinin orijinalliğinden sorumludur ve makalede yapılan alıntılar için etik ilkelere uygun alıntılama yöntemleri kullanılmalıdır.

6. Yazarlar, yazılarında her türlü çıkar çatışmasını ya da çakışmasını açıkça beyan etmelidir. Yazıların konusu ile ilgili olarak çıkar çatışması ya da çakışması bulunmadığı durumlarda da bu beyan mutlaka makalede yer almalıdır. En yaygın çıkar çatışması/çakışması türleri; finansal destek, eğitim veya diğer fon türleri, kişisel veya kurumsal ilişkiler ve üyeliklerdir.

7. Gönderilen makaleler başka herhangi bir yerde yayınlanmamış olmalı ve değerlendirme sürecinde olmamalıdır.

8. Bir yazar yayınlanmış eserinde önemli bir hata veya yanlışlıkla karşılaştığında, dergi editörünü veya yayıncısına bu durumu derhal bildirmek ve makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için editörle işbirliği yapmakla yükümlüdür.

Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları

• Editörler makalenin özgün değerine, derginin amaçlarına ve etik kurallara dayanılarak makale hakkındaki kararını vermelidir.

• Editörler özgün değeri yüksek, dergi amaçlarına ve etik kurallar dikkate alınarak hazırlanmış makaleyi değerlendirme sürecine almalıdır.

• ·Editör ve alan editörü önemli bir gerekçe olmadığı sürece olumlu yöndeki hakem görüşlerini dikkate alması gerekir.

• Yazarlardan gelen talep ve görüşlere geri bildirimler ile dönüş yapması gerekmektedir.

• Hakemler makale konusuna uygun olarak seçilmelidir.

• Hakem ile yazarlar arasında çıkar çatışması ve çıkar ilişkisi olmamasına özen göstermelidir.

• Makale değerlendirme sürecinde hakemlere rehberlik etmek ve talep ettiği bilgiyi sağlamakla görevlidir.

• Editör kör hakemlik uygulaması ile hakemin kimlik bilgilerini gizlemekle yükümlüdür.

• Hakemlerin makaleyi zamanında, tarafsız ve bilimsel olarak değerlendirmesi için gereken uyarıları ve tedbirleri alması gerekmektedir.

• Hakem sayısının artırması yönünde gayret göstermelidir.

• Editörlerin, makaleler hakkında danışma kurulunun görüş ve önerilerini dikkate alması gerekmektedir.

• Editörlerin makale hakkında alacağı kararlar dergi sahibi ve yayıncı kuruluştan bağımsız olmalıdır.

• Editörler; dergide yayına verilecek makalelerde dergi yayın ilkelerini, dergi amaçlarını ve uluslararası standartları gözetmekle sorumludur.

• Editörler makale yazarlarının rızası haricindeki kişisel bilgilerini üçüncü kişilere aktarmamakla sorumludur.

• Editörler makale içeriklerinde insan ve hayvanlar üzerinde yapılmış çalışmalar olması durumunda insan ve hayvan haklarını korumakla sorumludur. Etik kurul raporu alınması gereken çalışmalarda etik kurul onayı gönderilmemesi durumunda makaleyi reddetmekle sorumludur.

• Editörler dergiye gönderilen ve yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet haklarını korumakla sorumludur.

• Editörler hakem, yazar ve okuyuculardan gelen şikâyetlere açık ve aydınlatıcı cevap vermekle sorumludur.

• Editörler makalelerin tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirme süreçlerinin tamamlanması için yazarlar, hakemler ve üçüncü kişiler arasında oluşabilecek çıkar ilişkisi ve çatışmalarına karşı önlem almakla sorumludur.

• Editörler yayınlanan çalışmalar hakkında okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak ve gereken cevapları ve işlemleri yapmakla yükümlüdür.


Hakemlerin Etik Sorumlulukları

• Hakemler çıkar çatışması ve ilişkisi olması durumunda makaleyi değerlendirmemekle sorumudur.

• Hakemler makaleyi gizlilik ve tarafsızlık ilkelerine dikkat ederek değerlendirmekle sorumludur.

• Hakemler kendilerine gönderilen çalışmayı değerlendirme süreci tamamlanıncaya ve yayına verilinceye kadar herhangi bir amaç için kullanamaz.

• Hakemler makaleyi değerlendirirken yazarların cinsiyeti, milliyeti, dini inançları, siyasi görüşlerinin değerlendirmeye etki etmesine izin vermemekle sorumludur.

• Hakemler makaleyi değerlendirirken nazik ve yapıcı bir dil kullanmalıdır. Hakaret içeren, iftira ve düşmanlık belirten yorum ve ifadelerden kaçınmalıdır.

• Hakemler makaleyi zamanında ve etik kurallara dikkat ederek değerlendirmekle sorumludur.