İstanbul’da tüketilen ticari ve şebeke bazlı içme sularının kimyasal ve spektroskopik profilleri

Yıl 2007, Cilt: 17 Sayı: 2, 23 - 35, 31.12.2007

Şerif Altan Süphandağ Ceyda Senem Uyguner Miray Bekbölet

Öz

İstanbul ili, gerek kültürel gerekse ekonomik anlamda Türkiye’nin çekim merkezi olmasının bedelini ağır ödemektedir. Şehrin aldığı yoğun göçlere bağlı olarak oluşan düzensiz kentleşme ve beraberinde getirdiği altyapı sorunları, şebeke suyu kalite parametrelerinin devamlılığını son derece güç hale getirebilmektedir. Bu çalışmada, İstanbul geneline içme suyu sağlayan su kaynaklarını temsil niteliğinde şehrin farklı bölgelerinden rastgele alınan su örnekleri incelenmiş ve yine şehir genelinde içme suyu alternatifi olarak satılmakta olan bazı şişe suları genel kalite parametreleri ile karşılaştırılmıştır. Kimyasal özellik açısından başta tüm örnekler için toplam organik karbon (TOK) ve çözünmüş organik karbon (ÇOK) değerleri olmak üzere, sertlik, iletkenlik, pH değerleri incelenmiş her iki kaynağa ait su örnekleri için de, spektroskopik bulguları doğrular nitelikte değerlerle karşılaşılmıştır. Tüm su örneklerinin UV/görünür bölge spektrumlarına ek olarak floresans spektroskopik özellikleri emisyon ve senkron taramalı emisyon spektroskopisi teknikleri uygulanarak incelenmiştir. Örneklerin UV/görünür bölge spektrumlarına bakıldığında, şişe sularının
ultraviyole bölgede organik maddelere işaret eden dalga boylarındaki absorbans (soğurma) değerlerinin şebeke sularına oranla yaklaşık yarı yarıya düşük değerde olduğu gözlenmiştir. Şebeke sularının emisyon floresans spektrumlarında ise belirleyici pikler gözükmemekle birlikte, spektrumların genel görüntüsü doğal organik madde bazlı bileşenlerin varlığını işaret eden konturlar vermiştir. Buna karşın senkron taramalı emisyon spektrumlarında yine organik maddelere işaret eden farklı pik değerleri gözlenmiştir. Şişe sularının floresans spektoskopisiyle elde edilen gerek emisyon
gerekse senkron taramalı spektrumlarının ise şebeke suları için elde edilen profillerle karşılaştırılabilir düzeyde oldukları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Şebeke suyu, şişe suyu, ÇOK, TOK, UV/görünür bölge ve floresans spektroskopisi

Kaynakça

• APHA/AWWA/WPCP, (1998). Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater, 19 th Edition, American Public Health Association, Washington DC.
• Bekbölet, M., Uyguner, C.S., Selçuk, H., Rizzo, L., Nikolaou, A.D., Meriç S. ve Belgiorno, V., (2005). Application of oxidative removal of NOM to drinking water and formation of disinfection by-products, Desalination, 176, 155-166.
• Chin, Y.P., Aiken, G., ve O'Loughlin, E., (1994). Molecular weight, polydispersity, and spectroscopic properties of aquatic humic substances. Environmental Science and Technology, 28, 1853-1858.
• Gauthier, T.D., Seltz, W.R., ve Grant, C.L., (1987). Effects of structural and compositional variations of dissolved humic materials on pyrene K, values, Environmental Science and Technology, 21, 3, 243-248.
• Kitiş, M., Karanfil, T., Kilduff, J.E. ve Wigton, A., (2001). The reactivity of natural organic matter to disinfection by-products formation and its relation to specific ultraviolet absorbance, Water Science and Technology, 43, 2, 9-16.
• Li, C.W., ve Korshin, G.V., (2002). Studies of metal-binding sites in natural organic matter and their role in the generation of disinfection by-products using lanthanide ion probes, Chemosphere, 49, 6, 629-636.
• Marhaba, T.F., ve Kochar, I.H., (2000). Rapid prediction of disinfection by-product formation potential by fluorescence, Environmental Engineering and Policy, 2, 1, 29-36.
• Peuravuori, J., Koivikko R. ve Pihlaja, K. (2002). Characterization, differentiation and classification of aquatic humic matter separated with different sorbents: synchronous scanning fluorescence spectroscopy, Water Research, 36, 4552-4562.
• Rook, J.J., (1974). Formation of haloforms during chlorination of natural waters. Proceedings of the society for water treatment and examination, 23, 234-243.
• Santos, E.B.H., Filipe, O.M.S., Duarte, R.M.B.O., Pinto, H. ve Duarte A.C., (2001). Fluorescence as a tool for tracing the organic contamination from pulp mill effluents in surface waters, Acta Hydrochimica et Hydrobiologica, 28, 364-371.
• Senesi, N., (1990). Molecular and quantitative aspects of thechemistry of fulvic acid and its interactions with metal ions and organic chemicals Part II: The fluorescence spectroscopy approach. Analytica Chimica Acta, 232, 77-106.
• Silveira, M.L.A. (2005). Dissolved organic carbon and bioavailability of N and P as indicators of soil quality, Scienta Agricola, 62, 5, 502-508.
• TS 266, (2005). Insani tüketim amaçli sular hakkinda yönetmelik, Türk Standartları, Ankara.
• Uyguner, C.S. ve Bekbolet, M., (2005)a. Implementation of spectroscopic parameters for practical monitoring of natural organic matter, Desalination, 176, 47-55.
• Uyguner, C.S. ve Bekbolet, M., (2005)b. Evaluation of humic acid photocatalytic degradation by UV–vis and fluorescence spectroscopy, Catalysis Today, 101, 3-4, 15, 267-274.
• Uyguner C.S., Bekbolet M., ve Swietlik J., (2006). Natural Organic Matter: Definitions and characterization, in Nikolau, A., Rizzo, L., Selçuk, H.,(Eds), Control of Disinfection Byproducts in Drinking Water Systems, Nova Publishers, Hauppauge NY,
• Uyguner, C.S., Suphandag, S.A., Kerc, A., ve Bekbolet, M., (2007), Evaluation of adsorption and coagulation characteristics of humic acids preceded by alternative advanced oxidation techniques, Desalination, 210, 183-193.
• USEPA (2002). Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı. Drinking water contaminants, http://www.epa.gov/safewater/contaminants/index.html, (14.03.2007)
• EC (1998). Avrupa Birliği İçme Suyu Direktifi, http://europa.eu.int/eurlex/pri/en/oj/dat/1998/l_330/l_33019981205en00320054.pdf, (14.03.2007)
• WHO (1999). Dünya Sağlık Teşkilatı, Guidelines for drinking-water quality, http://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/gdwq0506.pdf (16.03.2007)
• İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi http://www.iski.gov.tr, (5.3.2007)