Mevsimsel nüfus değişiklikleri ve atıksu yönetimi üzerine bir inceleme

Year 2011, Volume: 21 Issue: 2, 25 - 36, 31.12.2011

Ayşegül Atacan Öğüt Bilsen Beler Baykal Cumali Kınacı

Abstract

Turizm; yerleşimlerin nüfusunu arttıran ve yıl içinde mevsimsel nüfus hareketliliklerine neden olan bir aktivite olup, özellikle Akdeniz kıyılarındaki birçok yerleşimin ekonomisinde belirleyici olmaktadır. Mevsimsel nüfus hareketlilikleri de daha çok kıyı turizmi yapılan bölgelerde görülmekte, yerleşik nüfusla birlikte ikinci konut nüfusu, turizm nüfusu ve günübirlik nüfusun toplamından oluşan yaz nüfusu, kış nüfusunun birkaç katına çıkmaktadır. Turizmin neden olduğu mevsimsel nüfus hareketlilikleri özellikle atıksu yönetimi açısından önemli problemler oluşturmaktadır. Yerleşik nüfus göz önüne alınarak yapılan tesisler yaz aylarında yetersiz kalmaktadır. Bodrum Yarımadası son 30 yılda dünyanın önemli turizm merkezlerinden biri haline gelmiştir. Yarımada da yerleşik nüfus ile ilgili kayıtlı verilere ulaşılabilmekte ancak, ikinci konut ve turizm nüfusuna yönelik sınıflandırılmış veri bulunmamaktadır. Bu çalışmada yapılan kestirimlerde yarımada genelinde toplam nüfusun yerleşik nüfusun 4, ortalama nüfusun da 2 katına çıktığı hesaplanmıştır. Bodrum’da topoğrafik yapı ve mevsimsel nüfus değişiklikleri nedenleriyle merkezi ve bireysel arıtma tesisleri ile foseptikler bir arada kullanılmaktadır. Özellikle bireysel arıtma tesisleri çıkışları sulama amaçlı kullanılmakta olup denize deşarj edilmelerine izin verilmemektedir. Bodrum yarımadasındaki 397 arıtma tesisinin 387’si bireysel arıtma tesisi olup bunların işlevlerini yerine getirdiklerinin dikkatle planlanmış bir izleme denetim mekanizmasıyla takibi halk sağlığı ve sürdürülebilirlik açısından önemlidir. Mevsimsel nüfus hareketliliklerinin belirgin olduğu turizm yörelerinde teknik bakımdan pik nüfusun, finansal bakımdan ortalama nüfusun dikkate alınması uygun görülmektedir.

Keywords

Mevsimsel nüfus hareketliliği, turizm, ikinci konut, atıksu yönetimi, Bodrum

References

• Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği, 20.03.2010, RG No 27517, Ankara.
• Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği, 23.02.2007, RG No 26443, Ankara.
• Belediye Gelirleri Kanunu-2464, 29/05/1981, RG No :17354, Ankara.
• Belediye Kanunu-5393, 3/07/2005, RG No 25874, Ankara.
• Gezici, F., Gül, A.Y. ve Alkay, E., (2006). Kıyı alanları turizm planlamasında sürdürülebilir turizm kriterlerinin alternatif gelişme modelleri ile sınanması: Bodrum Yarımadası Örneği, İTÜ. Araştırma Fonu Projesi, İstanbul.
• Hall, C.M., (2001). Trends in ocean and coastal tourism: the end of the last frontier?, Ocean & Coastal Management, 44, 9-10, 601-618.
• Neto, F., (2003). A new approach to sustainable tourism development: Moving beyond environmental protection, Natural Resources Forum 27, 212-222.
• Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, 31.12.2004, RG No:25687, Ankara.
• UNWTO World Tourism Barometer (UNWTO), vol:8,. June, Retrieved 20 December 2010.
• USEPA, (2004). Guidelines for water reuse, EPA/625/R-04/108, September 2004.
• World Health Organisation (WHO), (1989). Health guidelines for the use of wastewater in agriculture and aquaculture, Report of a WHO Scientific Group, Geneva, Switzerland.
• World Health Organisation (WHO), (2006). Guidelines for the safe use of wastewater, excreta and grey water, Volume 2: Wastewater use in Agriculture, Geneva, İsveç.
• European Environmental Agency (EEA), (2000). www.eea.europa.eu/tr
• Stefano, L., (2004). Freshwater and Tourism in the Mediterranean, Rome, WWF Mediterranean Programme, Http://assets.panda.org/downloads/medpotourismreportfinal_ofnc.pdf
• TUİK, (2010). Türk İstatistik Enstitüsü. http://www. tuik.gov.tr