Öz
Çağdaş çoksesli sanat müziğimizin öncülerinden olmasının yanı sıra neredeyse her türde eser vermiş en verimli bestecilerimizden biri olan Ahmed Adnan Saygun (1907-1991), ulusal ve evrensel niteliğe sahip bir sanat müziği yaratma ülküsünün ışığında, Anadolu halk kültürü ve halk müziğinin etkilerini tüm yapıtlarında temel unsur olarak kullanmış ve bu kültürel unsurları müzikal yaratıcılığının köklerine dek işlemiştir. Bu düşünsel bağlamda, Saygun’un 1945 yılında bestelediği solo piyano için üç parçadan oluşan Op.25 Anadolu’dan adlı piyano süiti, bestecinin kendi müzikal ülküsü doğrultusunda Anadolu halk müziği unsurlarını evrensel çoksesli müzik prensipleri çerçevesinde kullanımıyla ilgili önemli veriler sağlamaktadır. Bu çalışmada; bestecinin uzun yıllar boyunca sürdürdüğü halk müziği araştırmaları ve çalışmalarının dikkat çekici örneklerinden biri olarak ortaya çıkan bu süitin müzikal biçim özelliklerinin yanı sıra melodik yapı, motif kullanımı, kullanılan ses dizisi özellikleri ve yazı tekniği araçları bir bütün olarak ele alınmıştır. Sıralanan unsurlar, farklılıkları ve benzerlikleri belirtilmek amacıyla, bestecinin yer yer doğrudan alıntılar yapmış olduğu özgün halk müziği eserleriyle karşılaştırılmıştır. Bu doğrultuda, eserin genel müzikal yapılanmasının irdelenmesiyle, bir öncü besteci olarak Saygun’un müzikte ‘evrensellik’ ve ‘toprağa bağlılık’ fikirlerine ışık tutulması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Ahmed Adnan Saygun Anadolu’dan Halk müziği Çağdaş Türk Müziği
Kaynakça
- Aracı, E. (2001). Ahmed Adnan Saygun Doğu-Batı Arası Müzik Köprüsü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Cilt I. (1997). Ankara: Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayınları.
- Aydın, Y. (2003). Türkiye’nin Avrupa ile Müzik İlişkileri Işığında Türk Beşleri. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
- Duygulu, M. (2018). Türkiye’nin Halk Müziği Makamları. İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Duygulu, M. (2014). Türk Halk Müziği Sözlüğü. İstanbul: PanYayıncılık.
- Finkelstein, S. (1995). Besteci ve Ulus: Müzikte Halk Mirası (M.H. Spatar, Çev.). İstanbul: Pencere Yayınları. (1960)
- Persichetti, V. (1961). Twentieth-Century Harmony: Creative Aspects and Practice. New York: W. W. Norton Publishing.
- Saygun, A. A. (1957). Anadolu’dan. New York: Southern Music Publishing Company Inc.
- Sun, M. (2013). Türk Müziği Makam Dizileri. Ankara: Sun Yayınevi.
- Yöre, S. (2010). Ahmed Adnan Saygun’un Çoksesli Müzikte/Türk Çoksesli Müziği’nde Ulusalcılık Görüş ve Yönlerinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Öz
In addition to being a pioneer of our contemporary polyphonic art music, Ahmed Adnan Saygun (1907-1991), one of our most productive composers who composed in almost every genre, used the influences of Anatolian folk culture and music as the main element in all his works and used these cultural elements to the roots of his musical creativity considering the ideal of creating an art music, which has national and universal qualities both. In this ideational context, 'Op.25 Anadolu'dan', a three-movement solo piano suite composed by Saygun in 1945, provides important data on the use of Anatolian folk music elements within the scope of universal polyphonic music principles as per the composer's own musical ideal. In this study; this suite, which has emerged as one of the remarkable examples of folk music researches and studies that the composer has conducted for many years, has been discussed as a whole with the aspect of musical form, melodic and motivic structure, sound scale usage, and musical texture. These listed elements are compared partly for indicating similarities and differences between the work and the original folk music works that the composer has made direct excerpts. Thus, by analyzing the general musical structure of the work, it is aimed to shed light on Saygun's musical idea of "universality" and "commitment to the land" as a pioneering composer.
Anahtar Kelimeler
Ahmed Adnan Saygun Anadolu’dan Folk Music Contemporary Turkish Music
Kaynakça
- Aracı, E. (2001). Ahmed Adnan Saygun Doğu-Batı Arası Müzik Köprüsü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Cilt I. (1997). Ankara: Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayınları.
- Aydın, Y. (2003). Türkiye’nin Avrupa ile Müzik İlişkileri Işığında Türk Beşleri. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
- Duygulu, M. (2018). Türkiye’nin Halk Müziği Makamları. İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Duygulu, M. (2014). Türk Halk Müziği Sözlüğü. İstanbul: PanYayıncılık.
- Finkelstein, S. (1995). Besteci ve Ulus: Müzikte Halk Mirası (M.H. Spatar, Çev.). İstanbul: Pencere Yayınları. (1960)
- Persichetti, V. (1961). Twentieth-Century Harmony: Creative Aspects and Practice. New York: W. W. Norton Publishing.
- Saygun, A. A. (1957). Anadolu’dan. New York: Southern Music Publishing Company Inc.
- Sun, M. (2013). Türk Müziği Makam Dizileri. Ankara: Sun Yayınevi.
- Yöre, S. (2010). Ahmed Adnan Saygun’un Çoksesli Müzikte/Türk Çoksesli Müziği’nde Ulusalcılık Görüş ve Yönlerinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ocak 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 8 Sayı: 14 |
