NAZİ KAMPLARINDAN İLİM VE BİLİM DÜNYASINA İKİ İSİM: ELİE WİESEL VE PRİMO LEVİ

Year 2021, , 120 - 124, 02.07.2021

İlhan Karasubaşı

https://doi.org/10.33537/sobild.2021.12.2.12

Abstract

Almanların İkinci Dünya Savaşı sırasında birçok ulus halkına
yaşattığı trajedilerden biri kolektif hafızadan neredeyse tamamen
kaybolmuştur, ancak zulümlerin genç ve savunmasız insanlara
yapıldığı göz önünde tutulduğunda, o gençlerin (bir gün) dünya
insanlık ilmi ve biliminin tarihine geçmiş oluşları elbette tesadüf
değildir. Kapsamlı toplama kampı sisteminin bir parçası olmasa
da SS tarafından işletiliyor olması ve hayatta kalanlar bazı
açılardan diğer kamplardan daha kötü olduğunu söylemelerine
rağmen, "Hayatta kalanlardan, hangi? kampın diğer kamplardan
daha korkunç olduğunu biliyoruz çünkü büyük kamplarda
yaşlılar çocuklara yardım ediyordu ama bu kampta çocuklar
kendilerini korumak zorundaydı [...] diğer kamplarda yetişkinlerin
küçük gruplar oluşturduğunu biliyoruz." ifadeleri, belki de
sonradan dünya literatürüne geçecek çalışmaların ilmeklerinden
ibaretti. "Birçoğunu kendi kimliklerini bilemeyecek kadar gençti ve
isimlerini kimin sürdüreceğini asla öğrenemediler", hatıralardan
silinmeyecek sözlerdedir. Günümüzde ise kamp alanı apartman
bloklarıyla yeniden inşa edilmiştir. İşkencelere şahit olan
isimlerden birisi Amerika Birleşik Devletleri 'nde yaşadığı yıllarda
40'tan fazla kitap yazan ve birçok edebi ödül alan, 1986 yılında
şiddete ve ırkçılığa karşı duruşuyla Nobel Barış Ödülü alan Elie
Wiesel; diğeri ise Henüz 24 yaşındayken (1944) Kuzey İtalya'da
faşist rejime karşı direnişe geçmesi yüzünden arkadaşlarıyla
birlikte tutuklanan ve bir milyondan fazla insanın katledildiği,
Nazi Almanya'sı tarafından II. Dünya Savaşı döneminde
kurulmuş en büyük zorunlu çalışma ve imha kampı olarak bilinen
Auschwitz toplama kampına gönderilen, hayatının önemli bir
kısmını bu kampta zorluklar içerisinde geçiren Primo Levi'dir.
Primo Levi, "Se questo è un uomo"yu (Bunlar Da Mı İnsan)
yazmaya başlamasıyla, "La tregua" (Ateşkes) adlı kitabının 1997
yılında sinemaya uyarlanmasının da temellerini atar.

Keywords

Elie Wiesel, Primo Levi, İşkencelerden Bilim İnsanlığına, Psikolojik Travmaların Geleceğe Etkileri

References

• Brown, Robert McAfee. Elie Wiesel: Messenger to All Humanity, Notre Dame: Notre Dame Press.Franklin, Ruth. A Thousand Darknesses: Lies and Truth in Holocaust Fiction, Oxford: Oxford University Press, 2011.