2016 - 2017 YILI ÇANAKKALE İLİ MERKEZ İLÇESİ ARKEOLOJİK YÜZEY ARAŞTIRMA PROJESİ: 1 İLK SONUÇLAR

Year 2018, Volume: 9 Issue: 1, 3 - 28, 02.01.2018

Derya Yılmaz

https://doi.org/10.1501/sbeder_0000000146

Abstract

Bu çalışmanın konusunu 2016-2017 yıllarında yürütülen Çanakkale Merkez İlçesi
yüzey araştırmasının ilk sonuçları oluşturmaktadır. Özellikle yüzey araştırmasında
yeni keşfedilen yerleşimlerle beraber, daha önceden bilinen Tunç ve Demir Çağı
yerleşimlerinin çoğunlukla akarsuların yakınında; tam sahilde, sahile yakın ovada
ve sahilden iç kesimde yüksek tepeler üzerinde olmak üzere üç farklı konumda
kurulduğu belirlenmiştir. Bölgenin jeomorfolojik gelişiminin, yerleşimlerin konumları
üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Yüzey araştırması kapsamında
Çanakkale Boğazı kıyı çizgisi değişikliği ile Işıldak Tepe Altı, Yarım Höyük ve Saltık
gibi yerleşimlerin büyük bir kısmının yok olduğu; akarsuların kıyıyı doldurması
sonucu Arisbe ve Dardanos gibi yerleşimlerin günümüzde denizden içeride kaldığı
belirlenmiştir. Bu proje, bölgede Troya ile çağdaş tabakaları içeren yerleşimlerin var
olup olmadığı sorunsalı üzerine geliştirilmiştir. Bu konu ile ilgili kanıtlar, Troya'nın
Erken Tunç, Geç Tunç ve Demir Çağı tabakaları ile çağdaş malzeme veren daha önce
bilinmeyen yeni yerleşimlerin keş ile sağlanmıştır. Bunların arasında Köserelik
Mevkii'nde Troya I çağdaşı seramiğin keş; sahilde Dalyan Höyüğü ve Saltık ile iç
kesimde Zeytintarla'da el yapımı Erken Demir Çağı seramiğinin keş ve Arkaik Çağ
seramikleri bulduğumuz sahile yakın Dalyan Höyüğü ile Yarım Höyük sayılabilir.
Cors ile alınan koordinatlar, drone ile çekilen hava fotoğrafı ve videoların yardımıyla
kale planları çıkartılmıştır. Diğer önemli bir sonuç ise Arkaik Dönem'e ait yeni
kalelerin keşdir. Buna göre söz konusu kalelerin, sur mimarisi yapım teknikleri
konusunda zayıf yerlerde bastiyon bulunması, topografyaya uydurularak moloz
taştan inşa edilmesi gibi bazı ortak özelliklere sahip olduğu anlaşılmıştır. 2016 ve
2017 yılı çalışmalarında bölgede ilk kez tespit edilen ve en yakın benzerleri Tunç ve
Demir Çağı'nda Trakya ve Balkanlar'da bulunan taş Tümülüslerin varlığı; Troas
Bölgesi ölü gömme adetleri için bir yeniliktir. Yüzey araştırmasında elde edilen ilk
sonuçlar, Troas Bölgesi Tunç ve Demir Çağı arkeolojisi yerleşim düzenine; Troya ile
çağdaş yeni buluntu yerlerinin eklenmesi bakımından katkı sağlamıştır.

Keywords

Troas Bölgesi, Tunç Çağı, Demir Çağı

References

• Herodot (1991). Herodot Tarihi. Türkçesi: M. Ökmen, İstanbul: Remzi Kitabevi.