Dengeli, Ölçülü, Yetinen ve Tek Tip Türk Çocuğu: Resimli Çocuk Kitaplarında Kimlik İnşası

Yıl 2013, Cilt: 16 Sayı: 1, 46 - 73, 01.02.2013

Hande Eslen-ziya Itır Erhart

Öz

Children's picture books are instruments which communicate cultural values and this in return makes them a valuable indicator of societal norms. This study aims to discover in what ways these books are used as character building tools for preschool children. As a result, an emphasis on moderation in children's behavior and expressions was found to be one of the stri- king communalities in all the books examined. Characters that overeat, overplay, over-sweat or even over-rest are punished through the course of the story and learn a valuable lesson. Most of the books analyzed were gendered; they either targeted boys or girls. Gendered roles and their hierarchies were directly reflected and the traditional intact two parent families with a male breadwinner appeared to be the norm. Girls were mostly restricted to the private while the boys were allowed to take part in the public sphere. No reference to tolerance for other faiths, cultures, and ethnic and immigrant groups was made. It is clear that these books reflect the Turkish culture and its ideology of raising "normal" children blind to differences.

Anahtar Kelimeler

Children's books, identity construction, Turkey, gender, role prescription.

Dengeli, Ölçülü, Yetinen ve Tek Tip Türk Çocuğu: Resimli Çocuk Kitaplarında Kimlik İnşası

Öz

Resimli çocuk kitapları, kültürel değerler ileten araçlardır ve bu da onları toplumsal normlar konusunda değerli bir gösterge haline getirir. Bu çalışmada, bu kitapların hangi şekillerde okul öncesi çocuklar için karakter geliştirme araçları olarak kullanıldıklarını bulmak amaçlanmıştır. Bu bakımdan, şu sorulara cevap aramaya çalıştık. Resimli çocuk kitapları karakter özelliklerinin ve davranışların öğretilmesinde nasıl kullanılabilir ve (çocuklar) bu karakter özelliklerinin (iyi kız/iyi oğlan, dininin gereklerini yerine getiren ve aynı zamanda Türk ailesi içinde iyi bir anne/baba, iyi bir oğul/kız evlat olan iyi bir insan) hangilerini hayata geçirmeyi tercih edeceklerdir; bu resimli çocuk kitapları hangi sosyal davranışı aşılamaktadır? Sonuçta, incelenen bütün kitaplardaki çarpıcı ortak noktalardan biri olarak, çocukların davranış ve ifadelerinde ılımlılığa vurgu yapıldığı bulunmuştur. Aşırı yiyen, aşırı oyun oynayan, aşırı terleyen ve hatta aşırı dinlenen karakterler, bütün hikaye boyunca cezalarını bulmakta ve iyi bir ders almaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Resimli çocuk kitapları, kimlik oluşumu, Türkiye, toplumsal cinsiyet ve rol öğrenimi.

Kaynakça

• Ataca, B., & Sunar, D. (1999). Continuity and Change in Turkish Urban Family Life. Psychology and Developing Societies , 11 (1), 77-90.
• Clark, R., & Fink, H. (2004). Picture This: A Multicultural Feminist Analysis of Picture Books for Children,. Youth & Society , 36 (1), 110.
• Englander, E. (2007). Is Bullying a Junior Hate Crime? Implications for Interventions. American Behavioral Scientist , 51 (2), 205-212.
• Ergöçmen, B., Eryurt, M. A., & Adalı, T. (2008). “Other Proximate Determinants of Fertility,. In Turkey Demographic and Health Survey Report (p. 108). Ankara , Turkey: Hacet- tepe University Institute of Population Studies.
• Esen, Y. (2007). Sexism in School Textbooks Prepared Under Education Reform in Turkey. JCEPS , 5 (22).
• Eslen-Ziya, H., & Korkut, U. (2010). Political Religion and Politicized Women in Tur- key: Hegemonic Republicanism Revisited. Totalitarian Movements and Political Religions 11: 3–4: 311–326.
• Esmer, Y. (2007). World Values Survey. BETAM.
• Esmer, Y. (2009). Radicalism and Extremism in Turkey. Retrieved December 22, 2009, from http://en.timeturk.com/news_print.php?id=20598
• Esmer, Y., & Ertunç, B. (2010). Anne Babalarımızın Bizimle Gurur Duymasını İstiyoruz. BETAM Research Briefs .
• Fox, M. (1993). Men Who Weep, Boys Who Dance: The Gender Agenda between the Lines in Children’s Literature. Language Arts , 49, 84-88.
• Gürkan, T., & Hazır, F. (1997). İlkokul ders Kitaplarının Cinsiyet Rollerine İlişkin Ka- lıpyargılar Yönünden Analizi. Yaşadıkça Eğitim , 52 (2), 5-31.
• Harding, L. (1991). Perspectives in Child Care Policy. London and New York: Long- man Press.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1982). The Changing Value of Children in Turkey. Honolulu, Hawaii: East-West. Population Institute Publication.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1986). Status of women in Turkey. Cross-cultural perspectives’. Inter- national Journal of Middle East Studies, 18, 4, 485-499.
• Kağıtçıbaşı, Ç., & Sunar, D. (1992). Family and socialization in Turkey. In R. J. L., & C. D. B. (Eds.), Parent-child Relations in Diverse Cultural Settings: Socialization for Instrumental Competency. Annual Advances in Applied Developmental Psychology. Norwood, N.J.: Ablex.
• Kağıtçıbaşı, Ç., Sunar, D., & Bekman, S. (1988). “Comprehensive Preschool Education Project: Final Report. Ottawa: IDRC Manuscript Report 209e.
• Korkut, U., & Eslen-Ziya, H. (n.d.). It is not the Institutions but Ideas The Infiltration of Conservative Discourses in Family Policies, Population Politics and Gender Rights in Poland and Turkey.
• Mardin, Ş. (1991). Türk Modernleşmesi. İstanbul: Iletişim.
• Müftüler-Bac, M. (1999). Turkish Women’s Predicament, Women’s Studies Internation- al Forum, 22:3, p. 307.
• Öztamur, P. (2004). Defining A Population: Women And Children In Early Republican Turkey, 1923-1950 . Yayınlanmamış yüksek lisans tezi . Boğaziçi University.
• Romaine, S. (1999). Communicating Gender. New Jersey: Lawrence Eldbaum
• Sunar, D. (2002). “Change and Continuity in the Turkish Middle Class Family, . In E. Özdalga, & R. Liljestrom (Eds.), Autonomy and Dependence in Family: Turkey and Sweden in Critical Perspective. İstanbul: Swedish Research Institute.