SOSYAL TEORİNİN KONUSU OLARAK KİMLİK: SOSYAL İNŞACI YAKLAŞIM

Year 2018, Volume: 21 Issue: 2, 1 - 28, 29.10.2018

Polat S. Alpman

https://doi.org/10.18490/sosars.475804

Cited By: 13

Abstract

Kimlik konusuna ilişkin sosyolojik ilgi genellikle iki uç eğilimin arasında şekillenmektedir. Kimliği sosyal

teorinin merkezine yerleştirmek ile onu sosyal teorinin dışına itmek olarak ifade edilebilecek bu eğilimlerin

dışında kalan yaklaşımlar ise kimliğin modern toplumlar için ne anlama geldiğini açıklamaya çalışmaktadır.

Bu yaklaşımlar içerisinde etkili olanlardan biri sosyal inşacı yaklaşımdır. Sosyal inşacılık, sembolik

etkileşimciliğin benlik/kimlik hakkındaki önermelerini geliştirerek kimliği, sosyalliğin içerisinde kurulan

ilişkilerin bir tezahürü olarak açıklamayı hedefler.

Sembolik etkileşimcilik, modern toplumların karmaşık yapısı içerisinde kimliğin karşılık geldiği anlamları

ararken benlik kavramına vurgu yaptı. Sembolik etkileşimcilik ve etnometodolojik yaklaşımlar için kimlik,

gündelik yaşam içerisindeki etkileşimlerle inşa edilen benliğin bir tezahürüydü. Sosyal inşacılık ise kimliği,

gerçekliğin inşa edilme biçimlerinden biri olarak ele aldı. Modern toplumlardaki karmaşık ilişki ağları

içerisinde kimliğin rolünü ve işlevini açıklamaya yönelik bu yaklaşımlar, bir anlamda, modernizme içkin

olan ‘anlam krizini’ açıklamanın yollarını aramaktadır. Bu çalışmanın amacı, sosyoloji içerisinde kimliğin

bir sosyal analiz birimi olarak kullanılmasından hareketle, sosyal inşacı teorinin kapsadığı yeri

açıklamaktır.

Keywords

Kimlik, Benlik, Sembolik Etkileşim, Sosyal İnşacılık, Modernizm

References

• Beck, U., Bonss, W., Lau, C. (2003). The Theory of Reflexive Modernization: Problematic, Hypotheses and Research Programme. Theory, Culture & Society, 20/2, 1–33. Beck, Ulrick (2014). Risk Toplumu: Başka Bir Modernliğe Doğru. K. Özdoğan, B. Doğan (Çev.), İstanbul: İthaki. Berger, P. L., Luckmann, T. (1991). The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge. New York: Penguin. Berger, P. L., Luckmann, T. (2015). Modernite, Çoğulculuk ve Anlam Krizi. Mustafa Derviş Dereli (Çev.), Ankara: Heretik. Blumer, Herbert (1986). Symbolic Interactionism: Perspective and Method. Berkeley: University of California Press. Brubaker, R., Cooper, F. (2000). Beyond Identity. Theory and Society, 29, 1-47. Burr, Vivien (1995). An Introduction to Social Constructionism. London: Routledge. Burr, Vivien (2003). Social Constructionism. London: Routledge. Cerulo, Karen A. (1997). Identity Construction: New Issues, New Directions. Annual Review of Sociology, 23, 385-409. Gleason, Philip (1983). Identifying Identity: A Semantic History. The Journal of American History, 69/4, 910-931. Kısa link: goo.gl/jiuec4, [05/08/2013]. Goffman, Erving (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. Barış Cezar (Çev.). Ankara: Metis. Goffman, Erving (2014). Damga: Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. Ş. Geniş, L. Ünsaldı, S. N. Ağırnaslı (Çev.). Ankara: Heretik. Hall, Stuart (1997). The Local and the Global: Globalization and Ethnicity. Anthony D.King (Ed.) Culture, Globalization and the World-System: Contemporary Conditions for the Representation of Identity içinde. Minneapolis: University of Minnesota Press. Hall, Stuart (2003) Who Needs Identity. Stuart Hall, Paul du Gay (Ed.) Questions of Cultural Identity içinde. London: Sage. Handler, Richard (1996). Is ‘Identity’ a Useful Cross Cultural Concept. John Gillis (Ed.), Commemorations: The Politics of National Identity içinde. Princeton: Princeton University Press. Jenkins, Richard (2004). Social Identity. New York: Routledge. Kasapoğlu, Aytül (2014). 13 Haziran 2013 ve Artçı Sarsıntıları. Yurt ve Dünya Dergisi, 7, 1-19. Kısa link: goo.gl/kTdFc1 [21.02.2014]. Mead, G. Herbert (1972). Mind, Self, and Society. Chicago: The University of Chicago. Poloma, Margaret M. (2007). Çağdaş Sosyoloji Kuramları. Hayriye Erbaş (Çev). Eos: Ankara. Ritzer, George (2011). Sociological Theory. New York: McGraw - Hill. Rouse, Roger (1995). Questions of Identity: Personhood and Collectivity in Transnational Migration to the United States. Critique of Anthropology, 15/4, 351-380. Santas, Ari (2002). Some Consequences of Mead’s Institutional Theory of the Self. Paul Custodio Bube, Jeffrey L. Geller (Ed.), Conversations with Pragmatism: A Multidisciplinary Study içinde. New York: Rodopi. Sen, Amartya (2007). Identity and Violence: The Illusion of Destiny. New York: Penguin. Sennett, Richard (2008). Karakter Aşınması: Yeni Kapitalizmde İşin Kişilik Üzerindeki Etkileri. Barış Yıldırım (Çev.). Ayrıntı: İstanbul. Sökefeld, Martin (2001). Reconsidering Identity. Anthropos, 96/2, 527-544. Tajfel, Henri (1970). Experiments in intergroup discrimination. Scientific American, 223/5, 96-102. Taylor, G., Spencer, S. (2004). Social Identities: Multidisciplinary Approaches. New York: Routledge. Turner, John C. (1975). Social Comparison and Social Identity: Some Prospects for Intergroup Behaviour. European Journal of Social Psychology, 5/1, 1–34. Weinberg, Darin (2014). Contemporary Social Constructionism. Philadelphia: Temple University.