Pierre Bourdieu’nün Kavramsallaştırmaları Açısından Kentsel Dönüşümün Toplumsal Etkileri; İzmir, Gürçeşme ve Uzundere Örneği

Year 2019, Issue: 39, 141 - 154, 17.05.2019

Gülsüm Aksoy

Abstract

Kentsel dönüşüm disiplinler arası bir konudur ve konuya bakış açıları çok
çeşitlilik göstermektedir. Bir bölge için kentsel dönüşüm kararı verildiği andan
itibaren bölgenin fiziksel ve coğrafi koşullarıyla ilgilenen pek çok alan vardır.
Ancak konunun fiziksel sonuçları kadar üzerinde durulması gereken sosyal ve
toplumsal boyutları da vardır. Sosyolojik olarak kentsel dönüşüm alanında
yapılan çalışmalar konunun bu boyutuyla ilgilenmektedir. Bu tez özelinde ise
diğer çalışmalardan farklı olarak kentsel dönüşüm konusuna Bourdieu
perspektifinden bakılmıştır. Güç ve iktidar ilişkileri alanı olan kentsel dönüşüm
alanında habitus ve sermaye ilişkilerindeki değişimin neler olduğu üzerinde
durulmuştur. Bunu yapabilmek içinse nicel paradigma kullanılarak karşılaştırmalı
analiz yapılmıştır. Bunun için kentsel dönüşüme uğramış bölgelerden gelen
kişilerin yerleştirildiği bir mahalle olarak İzmir’in Uzundere bölgesinde Yaşar
Kemal Mahallesi ile henüz kentsel dönüşüme uğramamış ancak belediye
tarafından projelendirilen bir bölge olan Gürçeşme çalışma alanı olarak
belirlenmiştir. Bu bölgelerde nicel bir teknik olan anket tekniği uygulanmıştır.
Sorularla test edebilmek adına dört tane ana hipotez, yedi tane alt hipotez
oluşturulmuştur. Her iki bölge için iki ayrı soru formu oluşturulmuştur. Genel
olarak sorular benzer olmakla birlikte her iki bölgenin koşullarına bağlı olarak
farklı sorularda sorulmuştur. Her iki bölge için toplam 473 kişiye anket
uygulanmıştır. Elde edilen veriler istatistik programına girilerek sonuçlar kuramsal
temelde yorumlanmıştır.

Keywords

Kentsel Dönüşüm, Alan, Sermaye, Habitus

References

• ALKAN, A. (2002). 20. Yüzyıl Kenti. İmge Kitabevi.
• ARCAN, A. (2014). Batıda Kent ve Kentleşme Kuramları; Marx, Durkheim, Pirenne, Weber ve Wirth’de Kent. (içinde), ÖZDEN, K. Kentleşme Yazıları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• AYDEMİR, M. A. (2011). Toplumsal İlişkilerin Sosyal Sermaye Değeri (Topluluk Duygusu ve Sosyal. Doktora Tezi. Konya: Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• BAL, H. (2011). Kent Sosyolojisi. Isparta: Fakülte Yayınevi.
• BOURDİEU, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste. Londra: Routledge and Kegan Paul.
• BOURDİEU, P. (2000). Pascalian Meditations.
• BOURDİEU, P. (2003). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• BOURDİEU, P. (2010). Sermaye Biçimleri. Ş. M.-Ü. Ahmet (içinde), Sosyal Sermaye, Kuram, Uygulama, Eleştiri (s. 45-75). İstanbul: Değişim Yayınları.
• FLANAAN, W. G. (1994). Contemporary Urban Sociology. Cambridge: Cambridge UniversityPress.
• FRİSBY, D. (2002). Georg Simmel. London and New York: Routledge.
• GÖKER, A. A.-E. (2014). Kent Sosyolojisini Bourdieu ve Wacquant ile Düşünmek. Cogito, 121-138.
• GÖKER, E. (2007). "Ekonomik İndirgemeci Mi Dediniz?" Ocak ve Zanaat (içinde), ÇEĞİN, G vd.
• GÖRMEZ, K. (2004). Bir Metropol Kent: Ankara (Sosyal Yapı – Kimlik – Yaşam). Ankara: Odak Yayın.
• ÖZDEMİR, E. (2010). “Kentin Tanımlanmasında Sosyolojik Yaklaşımlar: Toplumsal Süreç Ve/Veya". İdeal Kent Dergisi, 44-77.
• SERTER, G. (2013). Şikago Okulu Kent Kuramı: Kentsel Ekolojik Kuram. TMMOB Şehir Plancıları Odası, 67-77.
• SİMMEL, G. (1996). Metropol ve Zihinsel Yaşam. Cogito(8).
• WOLF, R. A.-A. (2015). Çağdaş Sosyoloji Kuramları. Ankara: Doğubatı Yayınları.