EĞİTİM DENETMENLERİNİN ROLLERİNİ GERÇEKLEŞTİRME YETERLİKLERİ: BİR META-SENTEZ ÇALIŞMASI

Year 2013, Issue: 56, 97 - 120, 12.07.2013

Cemal Aküzüm Fatma Özmen

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de ilköğretim okulları dikkate alınarak, eğitim denetmenlerin
rollerini gerçekleştirmedeki yeterliklerine ilişkin mevcut durumu, yapılan araştırma
sonuçlarından yola çıkarak, meta-sentez yöntemi ile ortaya koymaktır. Nicel ve nitel araştırma
yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiş yüksek lisans ve doktora tezleri, dahil edilme ve
hariç tutulma işlemleri eşliğinde taranmış ve sonuçta 18 yüksek lisans ve doktora çalışması
araştırma kapsamına alınmıştır. Bu tezlerde ulaşılan bulgular, meta-sentez araştırma yönteminin
içerdiği aşamalar çerçevesinde analiz ve sentez süreçlerinden geçirilerek, belirlenen
temalar eşliğinde meta sentez çalışması gerçekleştirilmiştir. Denetmenlik rollerini gerçekleştirme
açısından, araştırmada ulaşılan sonuçlar, denetmenlerin, kendilerini “yüksek” düzeyde
yeterli bulduklarını ortaya koymuştur. Buna karşılık, öğretmenler, denetmenleri “düşük” düzeyde;
okul yöneticileri ise “orta” düzeyde yeterli görmüşlerdir. Ulaşılan sonuçlar eşliğinde
birtakım önerilere yer verilmiştir.

Keywords

İlköğretim okulu, eğitim denetimi, denetmen rol yeterliliği, meta-sentez

References

• Açıkalın, Ş.Ş. (1992). Müfettişlerin görev beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (7), 117-123.
• Akgöz, S., Ercan, İ. ve Kan, İ. (2004). Meta-analizi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 107–112.
• Altındağ, M. (2007). İlköğretim müfettişlerinin rehberlik değerlendirme ve soruşturma rolleri hakkında Ankara ili öğretmen ve müfettişlerinin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Arabacı, İ.B. ve Akar, H. (2010). Eğitim müfettişlerinin bazı sosyal, demografik ve mesleki özelliklerine göre mesleki tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 78-91.
• Arslantaş, H.İ. (2007). İlköğretim müfettişlerinin mesleki yardım ve rehberlik rollerinin öğretmen algılarına göre değerlendirilmesi (bir model önerisi). Yayımlanmamış doktora tezi, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Ateş, B. (2008). Okul yöneticilerinin ilköğretim müfettişlerinin yeterliklerine ilişkin görüş ve beklentileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Aydın, A. (1998). Sınıf yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bair, C.R. (1999). Meta-Synthesis. Paper Presented at the Annual Meeting of the Association for the Study of Higher Education, San Antonio, TX, November 20, 1999. (ERIC Document Reproduction Service. No. 437866).
• Balaban, C. (2005). Aday öğretmenlerin işbaşında yetiştirilmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Balcı, B. (2007). İlköğretim müfettişleri ve ilköğretim okulu müdürlerinin; ilköğretim müfettişlerinin rehberlik rollerini gerçekleştirme düzeylerine ilişkin algıları.
• Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Başar, H. (1995). Eğitim denetçisi “rolleri, yeterlikleri, seçilmesi, yetiştirilmesi”. (3.Basım). Ankara: Personel Eğitim Merkezi Yayını.
• Beach, D.M. ve Reinhartz, J. (2000). Supervisory leadership- focus on ınstruction. London: Allyn & Bacon.
• Britton, P.J., Goodman, J.M. ve Rak, C.F. (2002). Presenting workshops on supervision: A didactic-eperiential format. Counselor Education & Supervision, 42(1), 31- 39.
• Bondas, T. ve Hall, E.O.C. (2007). Challenges in approaching metasynthesis research. Qualitative Health Research, 17(1), 113-121.
• Burgaz, B. (1995). İlköğretim kurumlarının denetiminde yeterince yerine getirilmediği görülen bazı denetim rolleri ve nedenleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (11), 127-134.
• Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. (15. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cemaloğlu, N. (2005). Türkiye’de okul yöneticisi yetiştirme ve istihdamı: Varolan durum, gelecekteki olası gelişmeler ve sorunlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 249-274.
• Cerit, Y. (1996). İlköğretim müfettişlerinin eğitim-öğretim faaliyetlerini geliştirme etkinlikleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Demirtaş, Z. (2000). Alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin yetişmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Eyi, T.F. (2006). Adana ili ilköğretim müfettişlerinin araştırma görevlerini gerçekleştirmelerine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Finfgeld, D.L. (2003). Metasynthesis: The state of the art-so far. Qualitative Health Research, 13(7), 893-904.
• Gökyer, N. (1997). İlköğretim okulları 2. kademe öğretmenlerinin ilköğretim müfettişlerinin yeterlik alanlarına ilişkin algıları (İstanbul ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Gürer, M.D. (2005). Bilgi teknolojisi sınıflarında denetim. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Houk, T.A. (1999). The clinical supervision experiences of beginning teachers: A qualitative study. Unpublished master’s thesis, Saskatchewan: University of Regina.
• Karaarslan, B. (2008). İlköğretim okulu İngilizce öğretmenlerinin ders denetimine ilişkin görüşleri (Muğla ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla: Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Karaman, Ü. (1983). Müfettiş yeterliklerinin saptanması ve hizmet içi eğitim programı hazırlanması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(1), 587-602.
• Kavas, E. (2005). İlköğretim müfettişlerinin denetim davranışlarına ilişkin öğretmen algı ve beklentileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Kepenekçi, Y. (1995). Teftişin yasal dayanakları ve müfettişlerinin yasal görevleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 28(2), 137-143.
• Korkmaz, M. (2007). İlköğretim müfettişlerinin rehberlik görevlerini yerine getirme düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Korkmaz, M. ve Özdoğan, O. (2005). İlköğretim müfettişlerinin rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4), 23-43. Media.Wiley (1.4. 2004). Roles of school supervisor. (Chapter 1). Web: http://media. wiley.com/product_data/excerpt/53/04711516/0471151653.pdf adresinden 25 Kasım 2012’de alınmıştır.
• Noblit, G.W. ve Hare, R.D. (1988). Meta-ethnography: Synthesizing qualitative studies. Qualitative Research Methods, Vol. II. Newbury Park, CA: Sage Publications, http://books.google.com.tr/books?id=fQQb4FP4NSgC adresinden 24 Ekim 2011’de alınmıştır.
• Oliva, P.F. ve Powels, G.E. (2001). Supervision for today’s schools. New York: John Willey & Sons, Inc.
• Ovalı, Ç. (2010). İlköğretim müfettişlerinin rehberlik rollerini yerine getirme düzeyine ilişkin müfettiş, yönetici ve öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Özmen, F. ve Şahin, Ş. (2010). İlköğretim müfettişlerinin soruşturma görevini yerine getirirken karşılaştıkları sorunlar. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 92–109.
• Renklier, A. (2005). İlköğretim denetmenlerinin ilköğretim okullarında öğrenme-öğretme süreçleri ve yönetim görevleriyle ilgili etkililik düzeyleri (Kayseri ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Yılmaz, A. (2007). İlköğretim müfettişlerinin mesleki görevlerini yerine getirme durumları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü