KUTADGU BİLİG’İN SUÇ İŞLEME MOTİVASYONUNA OLUMSUZ ETKİ YAPABİLECEK DEĞERLER BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Year 2015, Issue: 63, 371 - 402, 31.08.2015

Yusuf Söylemez H. Ahmet Kırkkılıç

Abstract

Millet, ancak sahip olduğu değerler ve bu değerlerin nesillere aktarılmasıyla bir yığın
olmaktan çıkıp kendine mahsus özellikleri olan bir yapıya kavuşabilir. Bu yapıda her
birey sahip olduğu değerlerle hayatı algılayabilecek; her türlü suç ve sapmadan azami
derecede uzak, toplumun normlarına uygun tutum ve davranışlar geliştirebilecektir.
Türk edebiyatının ilk öğüt kitabı, siyasetnamesi, didaktik mesnevisi ve alegorik bir
eser olması bakımından insani değerlerin yeniden inşası hususunda yapılacak olan bu
çalışma için uygun değerleri içerebileceği varsayımıyla Yusuf Has Hacip’in “Kutadgu
Bilig” adlı eseri örneklem olarak seçilmiştir.
Uzmanlar, suçun işlenebilmesi için suç güdüsünün ve suç şartlarının olması gerektiği
vurgulamışlardır. Bu sebeple, TÜİK’in internet sitesi “tuik.gov.tr”den Türkiye’de işlenen
suçlarla ilgili oranlar alınmış ve bahsi geçen değerlerin kazandırılmasıyla suç işleme
motivasyonunun düşmesine etki edebilecek olanlar eşleştirilmiştir.
Çalışma nitel araştırmaya uygun bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri
toplama tekniği olarak yazılı materyallerin incelenmesinde kullanılan doküman incelemesi
metoduna başvurulmuştur. Önceden doküman incelemesiyle elde edilen verilerin
sistematik bir biçimde ortaya konulması ve yorumlanması amaçlandığı için veriler, içerik
analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Verilere ilişkin bir çerçeve oluşturma, temaların belirlenmesi,
bulguların tanımlanması ve yorumlanması neticesinde Kutadgu Bilig’de sevgi,
saygı, sabır, tevekkül, kanaat ve şükür değerlerini içeren beyitler tespit edilmiş ve sınıflandırılarak
verilmiştir. Ayrıca suç işleme motivasyonun düşürülmesinde nasıl yardımcı
olabileceği konusunda önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

Değer, Değer Eğitimi, Kutadgu Bilig, Türkiye’de Suç Oranları, Suç İşleme Motivasyonu.

References

• Adalıoğlu, H. H. (2013). Bir siyasetname olarak Kutadgu Bilig. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 237-253.
• Akbaş, O. (2007). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. Değerler ve Eğitimi Uluslar Arası Sempozyumu 26-28 Kasım 2004 (Editör: Kaymakçam, R. ve diğerleri). İstanbul: DEM .
• Arslan, M. (1987). Kutadgu-Bilig’deki toplum ve devlet anlayışı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
• Aydın, M. (2011). Değerler işlevleri ve ahlak. Eğitime Bakış Dergisi. Sayı.19, s.39.
• Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem Yayınları.
• Başıbüyük, O., Karakuş, Ö. (2010). Sosyal düzensizlik ve toplum destekli güvenlik politikaları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. Cilt: 13 Sayı: 2 - Güz 2010
• Çelikkaya, H. (1996). Fonksiyonel eğitim sosyolojisi. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Demir, B. (2008). Adalet ve saygı içerikli karakter eğitimi programının 7. sınıf öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeyine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Doğan, H.İ., Sevinç, B. (2011). Suç teorileri ve şehir güvenliği: Bitlis iliyle ilgili genel bir değerlendirme. Polis Bilimleri Dergisi. 13 (4). ss.27-53.
• Dolu, O., Uludağ, Ş., Doğutaş, C. (2010). Suç korkusu: Nedenleri, sonuçları ve güvenlik politikaları ilişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 65(01). 057-081.
• Dökmen, Ü. (2007). Küçük Şeyler. Sistem Yayıncılık. İstanbul. s.60.
• ----------------------Ersoy, A. (1991). Safahat. Haz. Düzdağ. M. E. İstanbul.
• Gürelli, N. (1973). Şehirleşme ve suç. Şehirleşmenin doğurduğu ceza adaleti sorunları sempozyumu. 121-128.
• Has Hacip, Y. (2008). Kutadgu Bilig. Reşit Rahmeti Arat (Çev.) (2. Baskı). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Hasan, B. (2011). Sosyal bir olgu olarak tehdit suçu ve kriminolojik yaklaşımlar. İdarecinin Sesi, s. 58-61
• İnalcık, H. (2000). Kutadgu Bilig’de Türk ve İran siyaset nazariye ve gelenekleri. Osmanlı’da devlet, hukuk, adalet. İstanbul: Eren Yayınları.
• Kafesoğlu, İ. (1980). Kutadgu Bilig ve kültür tarihimizdeki yeri. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Kızmaz, Z. (2004). Öğrenim düzeyi ve suç: suç-okul ilişkisi üzerine sosyolojik bir araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 14(2), s. 291-319.
• Ögel, K, Tarı, H., Yılmazçetin, C. E. (2006). Okullarda suç ve şiddeti önleme. İstanbul: Yeniden Yayınları.
• Özensel, E. (2003). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Değerler Eğitimi Dergisi. 1(3), s. 220.
• Shaw, C. R., McKay, H. D. (1972). Juvenile delinquency and urban areas. Chicago: University Of Chicago
• Tolan, B. (1996). Toplum bilimlerine giriş. Ankara: Murat & Adım Yayınları.