DİJİTAL ÖYKÜLEME YOLUYLA DEĞERLER ÖĞRETİMİNİN OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARININ DEĞER DÜZEYLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Year 2024, Issue: 100, 305 - 318, 18.12.2024

Ümmü Ataman , Fatih Balaman

https://doi.org/10.17753/sosekev.1548725

Abstract

Bu çalışmanın amacı; okul öncesi kurumlara devam eden 5-6 yaş grubundaki çocuklara dijital öyküleme yoluyla verilen değerler eğitiminin, çocukların değer gelişimine (sorumluluk, saygı, iş birliği, dürüstlük, dostluk/arkadaşlık, paylaşım) olan etkisini araştırmaktır. Bu çalışma, okul öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş evresindeki çocuklara haftada bir saat olmak üzere toplamda sekiz hafta süren dijital öyküleme yoluyla verilen değerler eğitiminin etkililiğini araştırmak amacıyla ön test - son test kontrol gruplu yarı deneysel desen çalışması olarak planlanıp uygulanmıştır. Araştırmaya okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 5-6 yaş grubu 60 çocuk dâhil edilmiştir. Araştırmada Neslitürk ve Çeliköz (2015) tarafından geliştirilmiş olan “Okul Öncesi Değerler Ölçeği: Öğretmen ve Aile Formu” kullanılmıştır. Ölçekte okul öncesinde eğitim gören çocukların dostluk/arkadaşlık, saygı, dürüstlük, paylaşım, iş birliği, sorumluluk değerlerini ölçebilecek maddelere yer verilmiştir. Okul Öncesi Değerler Ölçeği’nde Öğretmen Formu ve Aile Formu her biri 30 maddeden oluşmaktadır. Araştırmanın sonucunda deney ve kontrol grubunun değer yargı düzeyleri ebeveyn ve öğretmen değerlendirmesi sonucuna göre değerlendirilmiştir. Ebeveyn değerlendirmelerine göre kontrol grubunda saygı ve dostluk/arkadaşlık değerlerinde artış gözlenirken, deney grubunda iş birliği değerinde artış gözlenmiştir. Öğretmen değerlendirmeleri sonucunda ise kontrol grubunun dürüstlük değerinde artış gözlenirken, deney grubunun sorumluluk ve dostluk/arkadaşlık değerlerinde artış gözlenmiştir.

Keywords

Dijital öyküleme, Değerler eğitimi, Okul öncesi çocukları

The Effect of Teaching Values Through Digital Storytelling on the Value Levels of Preschool Students

Abstract

The aim of this study is to investigate the effect of values education given to 5-6 years old children attending pre-school institutions through digital storytelling, on the value development of students (responsibility, respect, cooperation, honesty, friendship, sharing). This study was planned and implemented as a quasi-experimental design study with a pre-test and post-test control group in order to investigate the effectiveness of values education given to 5-6 years old children attending pre-school education through digital storytelling, one hour a week, for a total of eight weeks. Sixty children aged 5-6 years, attending pre-school education institutions, were included in the study. The “Preschool Values Scale; Teacher and Family Form” was used in the research which developed by Neslitürk and Çeliköz (2015). The scale includes items that can measure the friendship, respect, honesty, sharing, cooperation and responsibility values of preschool students. The Preschool Values Scale consists of 30 items in the Teacher Form and 30 items in the Family Form. As a result of the research; according to the results of the parent's and teachers’s evaluation of the experimental and control groups' value judgment levels, an increase was observed in the control group's “respect and friendship” values, an increase in the “cooperation” value of the experimental group was observed. As a result of teacher evaluations, an increase was observed in the “honesty” value of the control group, while an increase was observed in the values of “responsibility and friendship” of the experimental group.

Keywords

Digital storytelling, Values education, Preschool children

References

• Abbink, I., Irlenbusch, B., & Renner, E. (2000). The moonlight game. Journal of Economic Behavior & Organization, 42(2), 265-277.
• Akdoğan, Y. (2019). İlkokul görsel sanatlar dersinde değerler eğitiminin öğrenci çalışmalarına yansıması üzerine durum çalışması (Tez No. 592244) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Aral, N., & Kadan, G. (2018). 2013 Okul öncesi eğitim programının değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(1), 113-131. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.196720182159
• Asar, H. (2019). Okul öncesi değerler eğitiminin 5-6 yaş çocuklarının sosyal duygusal uyum ve değer düzeyleri üzerine etkisi (Tez No. 559623) [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Aydın, A., & Öztürk, E. (2023). Dijital vatandaşlık eğitiminin insani değerlerin gelişimine etkisi. Erciyes Journal of Education, 7(1), 1-21. https://doi.org/10.32433/eje.1234074
• Aydın, M. (2003). Gençlerin değer algısı: Konya örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 121-144.
• Bacanlı, H. (2017). Değer bilinçlendirme yaklaşımı. Çizgi Kitabevi.
• Balaman, F. (2016). Digital öykülemenin üniversite öğrencilerinin demokratik değer yargılarına etkisi: Mustafa Kemal Üniversitesi örneği. Current Research in Education, 2(1), 42-52.
• Balaman Uçar, S. (2016). Dijital öykülemenin İngilizce’yi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin yazma becerilerine olan etkisi (Tez No. 435230) [Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Balaman, F., & Ataman, Ü. (2022). Teacher opinions on the usability of digital stories in pre-school values education. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(13), 353-362. https://doi.org/10.57135/jier.1160170
• Çıralı, H. (2014). Dijital hikâye anlatımının görsel bellek ve yazma becerisi üzerine etkisi (Tez No. 378556) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Davidson, M. R. (2003). A phenomenological evaluation: using storytelling as a primary teaching method. Nurse Education in Practice, 4(3), 3-16.
• Erol, S. E., & Gültekin, M. (2011). Görsel sanatlar dersi öğretim programının kazanımlarında yer alan değerlerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Sempozyumu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Fairbairn, G. J. (2002). Ethics, empathy and storytelling in professional development. Learning in Health and Social Care, 1(1), 22-32.
• Hallam, S. (2010). The power of music: Its impact on the intellectual, social and personal development of children and young people. International Journal of Music Education, 28(3), 269-289. https://doi.org/10.1177/0255761410370658
• Jakes, D. S., & Brennan, J. (2005). Capturing stories, capturing lives: An introduction to digital storytelling. Karacaoğlu, H. (2018). Dijital hikâyelerin Türkçe dersi değerler eğitimine yönelik etkisinin incelenmesi (Tez No. 524777) [Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Karakoyun, F. (2014). Çevrimiçi ortamda oluşturulan dijital öyküleme etkinliklerine ilişkin öğretmen adayları ve ilköğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi (Tez No. 361705) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel.
• Kayabaşı, Y. (2007). Öğretimin değerlendirilmesinde güncel sorunlar ve sistemde yapılması mümkün düzeltmeler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 537-548.
• Kutlucan, E. (2018). Dijital öykü anlatımı ile verilen değerler eğitimine yönelik bir eylem araştırması (Tez No. 527404) [Yüksek lisans tezi, Amasya Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Lambert, J. (2003). Digital storytelling cookbook and traveling companion. Digital Diner.
• Lambert, J. (2006). Digital storytelling cookbook (2nd ed.). Digital Diner.
• MEB. (2006). İlköğretim (4, 5, 6, 7, 8. sınıflar) din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programı. Ankara. MEB. (2013). Okul öncesi öğretim programı.
• Muldma, M., & Kiilu, K. (2012). Teacher’s view on the development of values in music education in estonia. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 45, 342-350. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.06.570
• Neslitürk, S., & Çeliköz, N. (2015). Okulöncesi değerler ölçeği aile ve öğretmen formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 19-42. http://dx.doi.org/10.14582/DUZGEF.405
• Oktay, A. (2000). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. Epsilon.
• Ohler, J. (2008). Digital storytelling in the classroom: New media pathways to literacy, learning and creativity. Corwin.
• Okin, S. M., & Reich, R. (1999). Families and schools as compensating agents in moral development for a multicultural society. Journal of Moral Education, 28(3), 283-298.
• Polater, C. (2019). İlkokul dördüncü sınıfta dijital öykü yöntemiyle değerler eğitimi (Tez No. 568604) [Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Rahim, H., & Rahiem, M. D. H. (2012). The use of stories as moral education for young children. International Journal of Social Science and Humanity, 2(6), 454. https://doi.org/10.7763/IJSSH.2012.V2.145
• Robin, B. R. (2016). The power of digital storytelling to support teaching and learning. Digital Education Review, 30, 17-29.
• Robin, B., & McNeil, S. G. (2012). What educators should know about teaching digital storytelling. Digital Education Review, 22, 37-51.
• Rokeach, M. J. (1973). The nature of human values. The Free.
• Smeda, N., Dakich, E., & Sharda, N. (2014). The effectiveness of digital storytelling in the classrooms: A comprehensive study. Smart Learning Environments, 1(6), 1-21. https://doi.org/10.1186/s40561-014-0006-3
• Smith, P. K., Cowie, H., & Blades, M. (2015). Understanding children's development. John Wiley & Sons.
• Talwar, V., Yachison, S., & Leduc, K., (2015). Promoting honesty: The ınfluence of stories on children’s lie-telling behaviours and moral understandig. Infant Child Development, 36, 484-501. https://doi.org/10.1002/icd.1949
• Topaç, N. (2022). Şarkı ağırlıklı değerler eğitimi programının (ŞADEP) 5-6 yaş çocuklarının sosyal becerilerine etkisi (Tez No. 713277) [Doktora tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Uzun, M., & Köse, A. (2017). Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 305-338.
• Ülavere, P., & Tammik, U., (2017). Value education in estonian preschool child care institutions. Journal of Teacher Education for Sustainability, 19(1), 129-146. https://doi.org/10.1515/jtes-2017-0009
• Yazar, T., & Erkuş, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 196-211.
• Yüksel, P. (2011). Okul öncesi eğitiminde dijital öykü anlatımının kullanılması: Bir olgu bilim çalışması (Tez No. 305105) [Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yürük, S. E. (2015). Dijital öykü temelli değerler eğitimi materyallerinin öğrencilerin değer kazanımına etkisi (Tez No. 423425) [Doktora tezi, Fırat Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.