Examination of Academicians' Levels of Organizational Cynicism and Cyberloafing: Sports Science Example

Year 2025, Issue: 103, 121 - 137

Ümit Berkay Karaoğlu , Yunus Sinan Biricik

https://doi.org/10.17753/sosekev.1635850

Abstract

This study aims to investigate the levels of organizational cynicism and cyberloafing behaviors among academicians working in Faculties of Sport Sciences, considering various variables. The research sample consists of 107 academicians (21 females and 86 males) employed at five public universities, selected through random sampling. To assess the organizational cynicism levels of the participants, the "Organizational Cynicism" scale, originally developed by Brandes (1997), was utilized. The scale’s adaptation to Turkish culture was conducted by Karacaoğlu and İnce (2012), and it includes three sub-dimensions—cognitive, affective, and behavioral—comprising a total of 13 items.For measuring cyberloafing behaviors, the "Virtual Slacking" scale, designed by Blanchard-Henle (2008) and later adapted into Turkish by Kaplan-Öğüt (2012) and Kaplan-Çetinkaya (2014), was employed. This scale consists of 17 items under two sub-dimensions: trivial and serious cyberloafing. The data were subjected to a normality test, which confirmed a normal distribution, allowing for the application of parametric tests. Demographic characteristics of the participants were analyzed using frequency analysis, while t-tests were conducted to examine variations between groups. For comparisons involving more than two groups, ANOVA was applied, and Post-Hoc (Tukey) tests were performed to identify the source of significant differences. Additionally, a correlation analysis was carried out to explore the relationship between organizational cynicism and cyberloafing. The findings indicated that academicians holding administrative roles exhibited higher tendencies to engage in cyberloafing behaviors compared to their colleagues without managerial responsibilities.

Keywords

Organizational cynicism, Cyberloafing, Sport

Project Number

SYL-2023-12265

AKADEMİSYENLERİN ÖRGÜTSEL SİNİZM VE SANAL KAYTARMA DÜZEYLERİNİN İNCELENMESI: SPOR BİLİMLERİ ÖRNEĞİ

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Spor Bilimleri Fakültelerinde görev yapan akademisyenlerin örgütsel sinizm ve sanal kaytarma davranışları düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırma örneklemi, rastgele örnekleme yoluyla seçilen beş devlet üniversitesinde çalışan 107 akademisyenden (21 kadın ve 86 erkek) oluşmaktadır. Katılımcıların örgütsel sinizm düzeylerini ölçmek için orijinali Brandes (1997) tarafından geliştirilen “Örgütsel Sinizm” ölçeği kullanılmıştır. Türk kültürüne uyarlaması Karacaoğlu ve İnce (2012) tarafından yapılan ölçek, bilişsel, duyuşsal ve davranışsal olmak üzere üç alt boyuttan ve toplam 13 maddeden oluşmaktadır. Sanal kaytarma davranışlarını ölçmek için Blanchard-Henle (2008) tarafından geliştirilen ve daha sonra Kaplan-Öğüt (2012) ve Kaplan-Çetinkaya (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan “Sanal Kaytarma” ölçeği kullanılmıştır. Bu ölçek önemsiz ve ciddi sanal kaytarma olmak üzere iki alt boyut altında 17 maddeden oluşmaktadır. Veriler normallik testine tabi tutulmuş ve normal dağılım teyit edilerek parametrik testlerin uygulanmasına izin verilmiştir. Katılımcıların demografik özellikleri frekans analizi kullanılarak analiz edilirken, gruplar arasındaki farklılıkları incelemek için t-testleri yapılmıştır. İkiden fazla grubu içeren karşılaştırmalar için ANOVA uygulanmış ve anlamlı farklılıkların kaynağını belirlemek için Post-Hoc (Tukey) testleri yapılmıştır. Buna ek olarak, korelasyon analizi yapılarak aşağıdaki ilişkiler araştırılmıştır. Bulgular, idari görevlerde bulunan akademisyenlerin, idari sorumlulukları olmayan meslektaşlarına kıyasla sanal kaytarma davranışlarında bulunma eğilimlerinin daha yüksek olduğunu göstermiştir.

Keywords

Örgütsel sinizm, Sanal kaytarma, Spor

Supporting Institution

Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Project Number

SYL-2023-12265

Thanks

Bu çalışmanın gerçekleştirilmesinde maddi destek ve katkılarından dolayı Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi’ne (BAP) teşekkür ederim.

References

• Abraham, R. (2000). Organizational cynicism: Bases and consequences. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126(3), 269–292.
• Akdemir, B., Kırmızıgül, B., & Zengin, Y. (2006). Örgütsel sinizm ile iş performansı arasındaki ilişki ve bir araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 115-130.
• Andersson, L. M., & Bateman, T. S. (1997). Cynicism in the workplace: Some causes and effects. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 18(5), 449-469.
• Arpacıoğlu, Y. (2019). Sanal kaytarma, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti ilişkileri üzerine görgül bir araştırma (Tez No. 614228) [Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel, Isparta]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Arslan, M. (2018). Organizational cynicism and employee performance: Moderating role of employee engagement. Journal of Global Responsibility, 9(4), 415-431.
• Askew, K., Buckner, J. E., Taing, M. U., Ilie, A., Bauer, J. A., & Coovert, M. D. (2014). Explaining cyberloafing: The role of the theory of planned behavior. Computers in Human Behavior, 36, 510-519. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.04.006
• Ayana, Ç. (2016). Duygusal zekâ ve duygusal emeğin örgütsel sinizm algısına etkisi: beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama (Tez No. 447729) [Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Ayazlar, R. A., Sayman, E., & Çınar, M. (2018). Turizm öğrencilerinin stajda sanal kaytarma eylemleri. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(3), 24-37. https://doi.org/10.30803/adusobed.374911
• Aytekin, D. (2019). Örgütsel sosyalizasyon ve sanal kaytarma ilişkisi: Türkiye’deki kamu üniversiteleri üzerinde bir araştırma (Tez No. 551979) [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Baştürk, Y. A., Demir, Y., Ovalı, A. Ç., & Sağlık, E. (2020). Sanal kaytarma ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 12-18.
• Bingöl Ş. (2019). Gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü antrenörlerinin örgütsel sinizm ve bağlılığının incelenmesi (Tez No. 538598) [Doktora tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Blanchard, A. L., & Henle, C. A. (2008). Correlates of different forms of cyberloafing: The role of norms and external locus of control. Computers in Human Behavior, 24(3), 1067-1084. https://doi.org/10.1016/j.chb.2007.03.008
• Bostan, S., & Filiz, M. (2020). Sağlık çalışanlarının sanal kaytarma etkinlikleri ve süreleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(Ek), 29-41.
• Bruch, H., & Vogel, B. (2006). The effect of organizational cynicism on employee commitment and work behavior: A study in the German public sector. Journal of Managerial Psychology, 21(6), 522–538.
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Kestirisel istatistik. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 26(2), 409-428.
• Ceyhun, S., Malkoç, N., & Arslan, N. (2017). Investigation of organizational cynicism levels of the personnel working in private sports facilities. European Journal of Physical Education and Sport Science, 3(12), 59-76. https://doi.org/10.5281/zenodo.1067227
• Chen, A., & Karahanna, E. (2018). Life Interrupted. MIS quarterly, 42(4), 1023-A14.
• Chiaburu, D. S., Peng, A. C., Oh, I. S., Banks, G. C., & Lomeli, L. C. (2013). Antecedents and consequences of employee organizational cynicism: A meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, 83(2), 181–197.
• Dean, J. W., Brandes, P., & Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. Academy of Management Review, 23(2), 341–352.
• Demirkıran, M. (2021). Akademisyenlerin sanal kaytarma davranışlarının iş stresine etkisinin kuşaklar teorisi üzerinden incelenmesi (Tez No. 680904) [Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Erdem, A. T., & Güven, Ş. (2020). Sanal kaytarma. G. Akduman (Ed.), 21. Yüzyılda Örgütsel Davranışta 21 Güncel Yaklaşım (s. 445). Gazi Kitabevi.
• Erkara, C. (2019). Çalışanların kuşak farklılıklarına göre genel sinizm düzeylerinin örgütsel sinizm düzeyine etkisinin değerlendirilmesi (Tez No. 622651) [Doktora tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Ermiş, A. (2021). Spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında öğretim elemanlarının örgütsel Sinizm, iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi (Tez No. 667916) [Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10th ed.). Pearson.
• Gültekin, D., & Ulusoy, H. (2022). Sağlık çalışanlarında sanal kaytarma ve örgütsel güven arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Journal of Healthcare Management and Leadership, (1), 70-97. http://dx.doi.org/10.35345/johmal.1091046
• Gürbüz, S. (2021). Sosyal bilimlerde aracı, düzenleyici ve durumsal etki analizleri. Seçkin.
• Hasırcı, I., & Örücü, E. (2020). Örgütsel sinizmin sanal kaytarma davranışı üzerindeki etkisinde çalışanların eğitim düzeylerinin düzenleyici rolü. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(4), 285-303. https://doi.org/10.11611/yead.680513
• Işık, M., & Uysal, F. (2023). Kamu çalışanlarının sanal aylaklık (cyberloafing) eğilimleri: İş-kur Batı Akdeniz Bölgesi örneği. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 6(1), 161-172. http://dx.doi.org/10.33712/mana.1222508
• İnce, F. (2018). The effect of democratic leadership on organizational cynicism: A study on public employees, Journal of Business Research-Türk, 10(2), 245-253. http://dx.doi.org/10.20491/isarder.2018.428
• Jackson, D. L., Gillaspy Jr, J. A., & Purc-Stephenson, R. (2009). Reporting practices in confirmatory factor analysis: An overview and some recommendations. Psychological methods, 14(1), 6-23.
• Jamaluddin, H., Ahmad, Z., & Wei, L. T. (2023). Exploring cyberloafing as a coping mechanism in relation to job-related strain and outcomes: A study using the mediational model of stress. Cogent Social Sciences, 9(2), 2278209. http://dx.doi.org/10.1080/23311886.2023.2278209
• Jia, H., Jia, R., & Karau, S. (2013). Cyberloafing and personality: The impact of the big five traits and workplace situational factors. Journal of Leadership & Organizational Studies, 20(3), 358-365. https://doi.org/10.1177/1548051813488208
• Kalağan, G. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki (Tez No. 250571) [Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kaplan, M., & Çetinkaya, A. Ş. (2014). Sanal Kaytarma ve Demografik Özellikler Açısından Farklılıklar. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 26-34.
• Kaplan, M., & Öğüt, A. (2012). Algilanan örgütsel adalet ile sanal kaytarma arasındaki ilişkinin analizi: Hastane çalışanları örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-13
• Karacaoglu, K., & Ince, F. (2012). Reliability and validity of the Turkish version of Brandes, Dharwadkar, and Dean’s (1999) organizational cynicism scale: The case of organized industrial zone, Kayseri. Business and Economics Research Journal, 3(3), 1-77.
• Karakuş, S. Ş., Yıldırım, H., & Büyüköztürk, Ş. (2016). Üç faktörlü yeme ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(3), 229-237. http://dx.doi.org/10.5455/pmb.1-1446540396
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Bilim Kitap Kırtasiye.
• Kılıç, G. N., & Kocabaş, İ. (2017). Öğretmenlerin okulda internet ve teknoloji kullanımına ilişkin sanal kaytarma davranışlarının incelenmesi, Kesit Akademi Dergisi, (10), 715-731. http://dx.doi.org/10.18020/kesit.1236
• Kim, S. J., & Byrne, S. (2011). Conceptualizing personal web usage in work contexts: A preliminary framework. Computers in Human Behavior, 27(6), 2271–2283. https://doi.org/10.1016/j.chb.2011.07.006
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). The Guilford.
• Korkmaz, C. İ. (2011). Kişilik sinizmi ve algılanan üst yönetim desteğinin örgütsel sinizm üzerindeki etkisini incelemeye yönelik bir araştırma. (Tez No. 291432) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Lim, V. K. (2002). The IT way of loafing on the job: Cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of organizational behavior. The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology And Behavior, 23(5), 675- 694.
• Lim, V. K. G. (2002). The IT way of loafing on the job: Cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of Organizational Behavior, 23(5), 675–694. https://doi.org/10.1002/job.161
• Mahatanankoon, P., Anandarajan, M., & Igbaria, M. (2004). Development of a measure of personal web usage in the workplace, Cyberpsychology and Behavior, 7(1), 93-104. https://doi.org/10.1089/109493104322820165
• Mantere, S., & Martinsuo, M. (2001). Adopting and questioning strategy: Exploring the roles of cynicism and dissent. In 17th EGOS-Europen Group for Organisation Studies Colloquium (pp. 5-7).
• Mawritz, M. B., Mayer, D. M., Hoobler, J. M., Wayne, S. J., & Marinova, S. V. (2012). A trickle-down model of organizational cynicism: The role of supervisory transformational leadership. Journal of Management, 38(6), 1577–1605.
• Mishra, A. K., & Spreitzer, G. M. (1998). Explaining how survivors respond to downsizing: The roles of trust, empowerment, justice, and work redesign. Academy of Management Review, 23(3), 567-588.
• Okan, F. (2018). Akademisyenlerin örgütsel sinizme ilişkin algılarının örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisinin incelenmesi (Tez No. 493140) [Yüksek lisans tezi, Batmaz Üniversitesi, Batman]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Örücü, E., & Yildiz, H. (2014). İşyerinde kişisel internet ve teknoloji kullanımı: Sanal kaytarma. Ege Akademik Bakis, 14(1), 99-114.
• Özdemir, H. Ö., & Erkutlu, H. V. (2017). Yöneticilerin otantik liderlik tarzlarının çalışanların sanal kaytarma ve sinizm davranışları üzerine etkileri. Yönetim ve Organizasyon Dergisi, 14(2), 45-59.
• Polatcan, M. (2012). Okul yöneticilerinin liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki: Karabük ili örneği (Tez No. 327558) [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Robinson, S. L., & Bennett, R. J. (1995). A typology of deviant workplace behaviors: A multidimensional scaling study. Academy of Management Journal, 38(2), 555-572.
• Sarıca, H. (2019). Öğretmenlerin siber kaytarma davranışları ile işe tutkunluk düzeyleri arasındaki ilişki (Tez No. 559283) [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Teoman N. (2023). İş tatmininin sanal kaytarma davranışına etkisi: Bir alan araştırması (Tez No. 796555) [Yüksek lisans tezi, Ardahan Üniversitesi, Ardahan]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Terzi, C., & Koçoğlu-Sazkaya, M. (2020). Örgütsel sinizmin örgütsel bağlılık üzerine etkisinin incelenmesi: Hekimlere yönelik bir araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 129-143. https://doi.org/10.33206/mjss.487309
• Turan, Ş. (2011). Küreselleşme sürecinde örgütsel değişimi etkileyen bir unsur olarak örgütsel sinizm ve Karaman İli kamu kurumlarında bir uygulama (Tez No. 320245) [Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Turel, O., & Serenko, A. (2012). The benefits and dangers of enjoyment with social networking websites. European Journal of Information Systems, 19(5), 512–528.
• Yalçın Şengül, S. (2018). Örgütsel politika algısının örgütsel sinizme etkisi (Tez No. 533546) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yavuz, A., & Bedük, A. (2012). Örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Bir kamu bankasının Konya şubelerinde örnek uygulama [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yıldırım A. (2023). Özel ve devlet kurumlarında çalışan spor eğitimcilerinin örgütsel sinizm ve iş doyumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi (Tez No. 789474) [Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yıldırım, S. K. (2016). Etik iklim ve örgütsel kontrol mekanizmalarının sanal kaytarma davranışı üzerindeki etkisinde örgütsel sinizmin aracılık rolü (Tez No. 446179) [Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Zeren, H. E., & Yalçın, N. (2021). Kamu çalışanlarının sanal kaytarma davranışları ve demografik özellikleri ilişkisi: Aydın Adliyesi örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 157–174. https://doi.org/10.2139/ssrn.3618972