GENÇ İŞSİZLİĞİ: LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ VE SOSYAL POLİTİKA BAĞLAMINDA BİR DEĞERLENDİRME

Year 2021, Volume: 1 Issue: 1, 81 - 115, 30.09.2021

Oğuzhan Çavuşoğlu

Abstract

Gençlik ve işsizlik olgularının bir araya gelmesiyle her toplum için önemli bir sosyal sorun olan genç işsizliği meydana gelmektedir. İşsizlik, bireyin çeşitli kanallar aracılığıyla iş aramasına rağmen iş bulamaması halidir. Genç işsizliği ise 15-24 yaş aralığındaki gençlerin çalışma gücüne ve potansiyeline sahip olmasına karşın iş arayışlarının karşılıksız kalmasıdır. Literatürde genç işsizliği konulu birçok makale, bildiri ve lisansüstü tez bulunmaktadır. Bu çalışmada genç işsizliği konulu lisansüstü tezlerin nitelik ve nicelik olarak farklı boyutlarda mevcut durumu ortaya konulmak istenmiş, genç işsizliği konulu lisansüstü tezler doküman analizi yöntemiyle belirli kategorilere göre incelenmiştir. Tezler Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından “genç işsizliği” ve “genç işsizlik” anahtar kelimeleriyle taranmıştır. Toplamda 47 teze ulaşılmış olup birisinin yazım dili İngilizce olması, diğerinin konusunun Etiyopya üzerine olmasından dolayı analize 45 tez dahil edilmiştir. Araştırma sonucuna göre tezlerin çoğu yüksek lisans düzeyindedir. Tezlerin tümü Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde yazılmıştır. En fazla İktisat ile Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri anabilim dalında yazılan tezlerin 12 tanesi alan araştırmasıdır. Alan araştırması olan tezlerin sonuçları, sosyal politika bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda da alan araştırmalarının artırılması önerisinde bulunulmuştur.

Keywords

Genç işsizliği, Doküman Analizi, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, Yüksek Lisans, Doktora, Sosyal Politika

Youth Unemployment: A Review Of Graduate Thesis And An Evaluation In The Context Of Social Policy

Abstract

Youth unemployment, which is an important social problem for every society, occurs with the combination of youth and unemployment. Unemployment is when an individual is looking for work through various channels but cannot find work. Youth unemployment, on the other hand, is when young people between the ages of 15-24 have the power and potential to work, but their job search remains unrequited. There are many articles, papers, and graduate theses on youth unemployment in the literature. In this study, graduate theses on young unemployment were asked to be presented in different sizes in quality and quantity, and graduate theses on young unemployment were examined according to specific categories by document analysis method. Theses were scanned from the National Thesis Center database of the Council of Higher Education with the keywords "youth unemployment" and "youth unemployment". A total of 47 theses were reached, and 45 theses were included in the analysis because one of them was written in English and the other was about Ethiopia. All dissertations were written within the Institute of Social Sciences. 12 of the thesis written in the Department of Economics and Labor Economics and Industrial Relations are field research. The results of the thesis, which are field research, were evaluated in the context of social policy. As a result of the study, it was suggested to increase the field researches.

Keywords

Youth unemployment, Document Analysis, Council of Higher Education National Thesis Center, Master, PhD, Social Policy

References

• 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu (1981, 6 Kasım), Resmi Gazete: 17506.
• Akman, E. ve Ökten, A. (2018). Türkiye’de yönetişim alanında hazırlanan lisansüstü tezlerin içerik analizi (2000-2016). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(4), 1027-1045.
• Akyar, D. ve Sarıkaya, R. (2020). Türkiye’deki girişimcilik kavramına yönelik eğitim alanında yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(3), 979-1018.
• Altınsoy, H. (2020). Türkiye’de genç işsizliğinin boyutları ve çözümüne ilişkin öneriler. Çalışma İlişkileri Dergisi, 11(1), 69-89.
• Aşkın, U. ve Aşkın, E.Ö. (2017). Aktif istihdam politikası olarak toplum yararına programlar: tokat ili araştırması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 3(3), 1-16.
• Aydın, A. (2017). Genç işsizliği sorununun Almanya ve Türkiye mesleki eğitim sistemi çerçevesinde değerlendirilmesi. Sosyal Güvence Dergisi, 11, 1-23.
• Baş, G. ve Beyhan, Ö. (2012). Türkiye'de değerler eğitimi konusunda yapılmış lisansüstü tezlerin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 10(24), 55-77.
• Batu, M. ve Yapıcıoğlu Ayaz, Y. (2018). Bilimsel araştırmalarda sosyal medya ile ilgili “yeniyi” bulmak: Lisansüstü tezlerine yönelik bir inceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 29 (Özel Sayı), 284-301.
• Bayraktar, S. ve İncekara, A. (2013). Türkiye’nin Genç İşsizlik Profili. Çalışma İlişkileri Dergisi, 4(1), 15-38.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (27. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Çakır, Ö. ve Kellevezir, I. (2020). Yükseköğretim mezunlarında işsizlik ve nitelik uyumsuzluğu olgusu: Unı-verı araştırma sonuçları ışığında bir değerlendirme. Çalışma İlişkileri Dergisi, 1 (Sayı: Özel Sayı), 1-17.
• Çelebi, C., Ergül, E., Usta, B., ve Mutlu. M. (2019). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanmış lisansüstü tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Temel Eğitim Dergisi, 1(3), 39-52.
• Çondur, F. ve Cömertler Şimşir, N. (2017). Türkiye’de eğitim harcamaları, ekonomik büyüme ve genç işsizlik ilişkilerinin analizi. The Journal of International Scientific Researches, 2(6), 44-59.
• Erdem, H.F., Demirel, S.K. ve Erkan, E. (2019). Genç işsizliğin intihar oranları üzerindeki olası etkisi: panel veri analizi ile bölgesel karşılaştırma. Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 3(2), 76-92.
• Erdil Şahin, B. ve Sevimli, Y. (2013). Aktif istihdam politikaları kapsamında uygulanan işgücü yetiştirme kursları ve İŞKUR’un önemi. Hukuk Ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1-10.
• Genç, Y. ve Seyyar, A., (2010). Sosyal hizmet terimleri (Ansiklopedik sosyal pedagojik çalışma sözlüğü). Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Genç, Y., Çavuşoğlu, O. ve Çöpoğlu, M. (2020). Sosyal politika geliştirmede ve sosyal hizmet uygulamalarında yerelleşme: Sakarya Büyükşehir Belediyesi sosyal gelişim merkezi örneği. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(46), 235-272.
• Gür Erdoğan, D., Kaya Uyanık, G. ve Canan Güngören, Ö. (2018). Aktif öğrenmeye ilişkin lisansüstü tezlerin yapısal incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 8(1), 111-125.
• Güvenoğlu, H. ve Bayır, M. (2020). Genç işsizliği etkileyen faktörlere ilişkin ampirik bir analiz. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 19-36.
• İslamoğlu, A.H. ve Alnıaçık, Ü. (2019). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (6. bs.). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Karakış, E. (2009). Küreselleşen dünya yönetiminde yerel yönetimler bağlamında sosyal politika. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Cumhuriyet üniversitesi, Sivas.
• Karakulle, İ, Karademir, Ö. ve Armağan, M. (2019). Finansal okuryazarlık: Türkiye’de hazırlanan lisansüstü tezlere yönelik teorik bir inceleme. Econder International Academic Journal, 3(1), 99-114.
• Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler (İkinci Yazım 35. Bs.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kasapoğlu, M.M. ve Murat, S. (2018). Aktif istihdam politikaları ve Türkiye’de İŞKUR tarafından uygulanan aktif istihdam politikalarına güncel bir bakış. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(25), 485-502.
• Korkmaz, T., Erkin, M. ve Atbaşı, Z. (2021). Akran zorbalığı kavramının lisansüstü tezlerde incelenmesi. Turkish Special Education Journal: International, 3(1), 1-19.
• Murat, S. ve Şahin, L. (2011). Nedenleri ve sonuçları bakımından gençler arasında yaygınlaşan işsizlik. Sosyoloji Konferansları, 44, 1-48.
• Olcay, T. (2021). Bilgi toplumu olma yolundaki Türkiye’de genç işgücü istihdamı. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 6(11), 102-124.
• Orkunoğlu Şahin, I.F. (2020). Genç işsizliği ve mücadele yöntemleri. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(20), 135-153.
• Öner, Ö. ve Türkoğlu, M.E. (2020). Eğitim denetimi alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(39), 1265-1285.
• Örücü, H. (2019). Bağımlılıkta aşerme ile ilgili yapılan lisansüstü çalışmalar üzerine bir inceleme. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(Özel Sayı: 1), 59-62.
• Özçakmak, H. (2017). Türkçe eğitimi lisansüstü araştırmalarında yeni yönelimler (2011-2015). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1607-1618.
• Özdemir, M.Ç. (2017). Bütüncül sosyal politika modeli. Türk Dünyası Araştırmaları, 117(230), 27-44.
• Özenç, M. ve Gül Özenç, E. (2012). Türkiye’de üstün yetenekli öğrencilerle ilgili yapılan lisansüstü eğitim tezlerinin çok boyutlu olarak incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 171(171), 13-28.
• Savaşkan, Y. ve Göktaş Kulualp, H. (2019). Duygusal emek konusunu araştıran lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(70), 818-837.
• Sürücü, M. (2014). İşsizlik, işsizlikle mücadelede pasif istihdam politikaları: Almanya ve Türkiye örnekleri. Yayımlanmamış uzmanlık tezi. T.C. çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı dış ilişkiler ve yurt dışı işçi hizmetleri genel müdürlüğü, Ankara.
• TÜİK. (2021). Türkiye İstatistik Kurumu. https://www.tuik.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Ürüt Kelleci, S. ve Türk, Z. (2016). Genç işsizliğin incelenmesi: OECD ülkeleri ve Türkiye karşılaştırması. Emek ve Toplum Dergisi, 5(13), 10-25.
• Yazar Aslan, B. (2015). Genç işsizliğe yönelik alan araştırması: üniversite öğrencileri arasında kaygı ve umutsuzluk. Çalışma İlişkileri Dergisi, 6(2), 71-86.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Araştırmaya Dahil Edilen Lisansüstü Tezler Akgün, M. (2019). Türkiye’de genç işsizlik sorunu ve bu sorunun çözümüne yönelik istihdam politikaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Maltepe üniversitesi, İstanbul.
• Altaylar, M. (2019). OECD ülkeleri kapsamında gsyih, genç işsizlik ve işsizliğin panel veri analizi yöntemleriyle incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz eylül üniversitesi, İzmir.
• Altuntaş, M. (2019). Türkiye’de genç işsizliği ve bir alan araştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü üniversitesi, Malatya.
• Aydos, M. (2018). Türkiye’de genç işsizliğin genelleştirilmiş sıralı logit yaklaşımı ile analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz üniversitesi, Antalya.
• Basmacı, G.S. (2011). Genç işsizliği ve Türkiye’de genç işsizliğine yönelik çözüm arayışları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi üniversitesi, Ankara.
• Bayrak, Y. (2020). Türkiye’de genç işsizliği ve yükseköğretim öğrencileri arasında işsizlik kaygısı: bir alan araştırması örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ üniversitesi, Bursa.
• Bilen, M. (2015). Avrupa Birliği ve Türkiye’de genç işsizliğine yönelik sosyal politikalar: 2000 yılı ve sonrası. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yalova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü, Yalova.
• Bilir, H. (2011). 1980 sonrası dönemde Türkiye’de genç işsizliğin ücret yapışkanlığı üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi üniversitesi, Ankara.
• Buluttekin, M.B. (2008). Türkiye’deki genç işsizliği sorununun makroekonomik boyutları ve “Avrupa istihdam stratejisi” çerçevesinde çözüm politikalarının belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle üniversitesi, Diyarbakır.
• Çafoğlu, E. (2021). Genç işsizliğini önlemede bir araç olarak İŞKUR tarafından yürütülen aktif istihdam programları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz teknik üniversitesi, Trabzon.
• Çatır, İ. (2018). Küreselleşmenin işgücü piyasasına etkisi ve Türkiye’de genç işsizlik. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul aydın üniversitesi, İstanbul.
• Çetinkaya, E. (2008). Türkiye’de genç işsizliği ile mücadelede aktif işgücü piyasası politikaları. Yayımlanmamış doktora tezi, Sakarya üniversitesi, Sakarya.
• Çiner, B. (2019). Genç işsizliğinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Celal bayar üniversitesi, Manisa.
• Çoban, H. (2017). Genç işsizliği sorunu: Türkiye-ab karşılaştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan menderes üniversitesi, Aydın.
• Dinler, E. (2019). Uzun süreli genç işsizliğin sosyo-ekonomik belirleyicileri: İstanbul ili üzerine bir alan araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul üniversitesi, İstanbul.
• Doğan, F.Y. (2019) Kamu kesimi eğitim harcamalarının genç işsizliği üzerine etkisi: Türkiye ve İngiltere açısından bir değerlendirme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe üniversitesi, Ankara.
• Doğan, G. (2012). İstihdam ve genç işsizlik. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Cumhuriyet üniversitesi, Sivas.
• Dönmez, B. (2019). Yükseköğretim mezunu genç işsizliği: çalışma ekonomisi ve endüstri ilişkileri bölümü mezunları üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz üniversitesi, Antalya.
• Dönüm, N. (2018). Türkiye’de üniversiteleşme hareketinin genç işsizliği üzerine etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uşak üniversitesi, Uşak.
• Durmuş, Ö. (2020). 2000–2018 yılları arasında genç işsizlik çerçevesinde kadınların payının değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ üniversitesi, Bursa.
• Göçer, M. (2019). Türkiye’de inovasyonun genç işsizlik üzerindeki etkisi, 1995-2017. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü yıl üniversitesi, Van.
• Güder, F. (2019). Türkiye’de tarımsal teşviklerin genç işsizliği üzerine etkileri: yalova ilinde genç çiftçi projesi örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yalova üniversitesi, Yalova.
• Güney, K. (2019). Avrupa Birliği ve Türkiye’de genç işsizlik sorunu ve kaynakları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova üniversitesi, Adana.
• Gürçağan, Ü. (1998). Avrupa Birliği’nde genç işsizliği ve genç işsizliğine yönelik istihdam politikaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul üniversitesi, İstanbul.
• Işıkoğlu, P.S. (2013). Türkiye'de genç işsizlik sorunu: Denizli ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale üniversitesi, Denizli.
• Karataş, K. (1994). Genç işsizliği: ekonomik, toplumsal ve ruhsal sonuçları. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe üniversitesi, Ankara.
• Keskin, A. (2017). Türkiye’de 1990’dan günümüze genç işsizliğini etkileyen faktörlerin ekonometrik analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yalova üniversitesi, Yalova.
• Kuvvetli Yavaş, H. (2010). Türkiye’de genç işsizliği ve istihdam politikalarının genç işsizliğine etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara üniversitesi, İstanbul.
• Özaydın, İ.Ç. (2018). Türkiye’de genç işsizliğiyle mücadele politikaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara üniversitesi, İstanbul.
• Özen Atabey, A. (2019). Ar-ge harcamalarının genç işsizlik üzerindeki etkisi: Türkiye ve AB ülkeleri için panel veri analizi. Yayımlanmamış doktora tezi, Çanakkale onsekiz mart üniversitesi, Çanakkale.
• Özsunar Azman, F. (2020). Avrupa Birliği’nde genç işsizliğiyle mücadele politikaları ve Türkiye için öneriler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara üniversitesi, Ankara.
• Rençber, E.Z. (2019). Türkiye’de genç işsizlik sorunu ve belirleyicileri üzerine logit model analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İzmir demokrasi üniversitesi, İzmir.
• Sandıkçı, M. (2019). Genç işsizliği: Türkiye ve AB karşılaştırmalı analiz. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gümüşhane üniversitesi, Gümüşhane.
• Sertkaya, Y. (2013). Türkiye ekonomisinde işsizliğin gelişimi genç işsizlik sorunu ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Celal bayar üniversitesi, Manisa.
• Şahin, L. (2010). Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde Türkiye’de genç işsizlik sorunu. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul üniversitesi, İstanbul.
• Şentürk, D. (2018). Türkiye'de 2000-2015 dönemi genç işsizlik sorunu: İŞKUR’un istihdam sorununun çözümüne ilişkin rolü ve etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara üniversitesi, İstanbul.
• Tatar, F. (2019). Türkiye’de genç işsizlik: genç işsizler üzerine saha çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bülent ecevit üniversitesi, Zonguldak.
• Tekin, S. (2019). Genç işsizliğinin potansiyel sebeplerinden biri: ara eleman problemi ve meslek seçimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz üniversitesi, Antalya.
• Tufan Demiray, H. (2003). Türkiye'de genç işsizliği ve yüksek öğretim mezunu gençlerin çalışma yaşamına geçişteki sorunları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara üniversitesi, Ankara.
• Ünal, N. (2019). Türkiye’de genç işsizliğin panel kesikli tercih modelleri ile incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz eylül üniversitesi, İzmir.
• Yanbaşlı, E. (2014). Türkiye’de genç işsizliği sorunu ve işsizlikle mücadelede uygulanan ekonomi politikalarının analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan menderes üniversitesi, Aydın.
• Yayla, Ş. (2016). Türkiye’de ve Güney Avrupa ülkelerinde genç işsizliği: emek piyasası politikaları ve kurumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara üniversitesi, İstanbul.
• Yıldırım, O. (2020). Genç işsizlik ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Giresun üniversitesi, Giresun.
• Yıldırım, S. (1986). Türkiye'de planlı dönemde istihdam politikası ve genç işsizliğin azaltılması ile ilgili tedbirler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi üniversitesi, Ankara.
• Yıldız, G. (2019). OECD ülkeleri ve Türkiye’de genç işsizlik-büyüme ilişkisi üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Şeyh Edebali üniversitesi, Bilecik.