THE PHILOSOPHY OF CHILD AND BELIEFS ABOUT CHILDREN IN TRADITIONAL TURKIC FAMILY: KYRGYZ NATION’S EXAMPLE

Yıl 2015, Sayı: 35, - , 15.12.2015

Ali Ünal

https://doi.org/10.21560/spcd.49376

Cited By: 5

Öz

It is well known that traditional values in the network of structural integrity have significant place and these values are still respected and kept by Turkic nations. Staying on traditional point of view, we can say that a number of used during whole life beliefs, and its ritual practices about children, who are backbone of society, even of nation, arose from social and philosophical ideas and needs of society. hereupon, it is observed that Kyrgyz family, as other families of Turkic nations, expresses special position towards to ideals and thoughts on children. his work makes study on Kyrgyz nation’s traditional thoughts within the framework of concepts and knowledge about attitude and perception of child, child’s sex, beliefs on infant mortality, childlessness, child adoption as last resort and various methods of becoming a parent. Also, results of sociological investigations on some subjects of abovementioned processes will have place in this work.

Anahtar Kelimeler

Turkic family, Kyrgyz society, child, tradition, belief

GELENEKSEL TÜRK AİLESİNDE ÇOCUK VE ÇOCUKLA İLGİLİ İNANÇ FELSEFESİ: KIRGIZİSTAN ÖRNEĞİ

Öz

Türk halkları arasında geleneksel değerlerin bütünlük çerçevesinde önemli bir yere sahip olduğu ve söz konusu değerlerin bugün dahi halk tarafından benimsenerek sürdürüldüğü anlaşılmaktadır. Geleneksel bakış açısıyla toplumun ve hatta milletin omurgasını teşkil ettiği ileri sürülen çocuk ve
onunla ilgili ortaya çıkan, hayatın akışı içinde uygulanma fırsatı olan birtakım inanç kaideleri ve uygulamaların toplumun sosyal ve felsefi düşünce gereksinimi ile ihtiyaçlarından peyda olduğunu ileri sürmek mümkündür. Bu itibarla Türk halklarında olduğu gibi Kırgız ailesinde de, çocukla ilgili mekûre ve düşüncenin mümtaz bir konumda bulunduğu gözlenmektedir. Söz konusu çalışmada, Kırgız toplumunda çocuğa bakış açısı, bunun getirmiş olduğu cinsiyet algısı, doğup yaşamayan çocukla
ilgili inanç olgusu ve en son çare olarak görülen evlatlık edinme kavram ve anlayışları kapsamında Kırgız halkının geleneksel ölçekli düşünce yapısı üzerinde durulacak olup çocuk sahibi olmanın çeşitli süreçleri ele alınmaya çalışılmaktadır. Ayrıca bahsi geçen süreçlere ilişkin bazı konularda sosyolojik bulgulara da yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk ailesi, Kırgız toplumu, çocuk, gelenek, inanç

Kaynakça

• Abramzon, S. M. (1949). Rojdeniye detstvo kirgizskogo rebenka. Sbornik muzeya
• antropologii. Tom XII. Moskva: İzd-vo AN SSSR.
• Abramzon, S. M. (1999). Kırgız cana Kırgızstan tarıhı boyunça tandalma emgekter. Bişkek:
• Soros Fondu.
• Akmataliyev, A. (1993). Baba saltı, ene edebi. Bişkek: Mektep.
• Akmataliyev, A. (2000a). Baldarga arnalgan salt cana ırım-cırımdar. Bişkek: B-sız.
• Akmataliyev, A. (2000b). Kırgızdın köönörbös döölöttörü. Bişkek: Şam.
• Akmataliyev, A. (2001). Baldarga arnalgan salttar adabıyattar. Zaman Kırgızstan, 7 Aprel.
• Akmataliyev, A. (2002). Kaada-salt, ürp-adat, adamdık oñ-ters sapat. Bişkek: Biyiktik.
• Alekseyev, N. A. (1980). Rannıye formı religii turkoyazıçnıh narodov Sibiri. Novosibirskiy:
• İzd-vo Nauka Sibirskoye otd-niye.
• Alimbekov, A. (1996). Kırgız etnopedagogikası. I. Bölük. Bişkek: Altın-Tamga.
• Attokurov, S. (1997). Kırgız etnografiyası. Bişkek: Kırgız Maml. Uluttuk Un-ti.
• Bayaliyeva, T. D. (1972). Doislamskiye verovaniya i ih perejitki i Kirgizov. Frunze: İlim.
• Fielstrup, F. A. (2002). İz Obryadoboy jizni Kirgizov naçala XX. veka. Moskova: Nauka.
• Gökbel, A. (1998). Anadolu Varsaklarında inanç ve adetler. Ankara: Atatürk Kültür
• Merkezi Yayınları.
• İbragimov, M. (2005). Kırgız makal-lakap, uçkun sözdörü. Karabalta: B-sız.
• İnan, A. (1987). Makaleler ve incelemeler. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Kabılbekova, N. (2006). Kırgızdardagı baldardın töröşünö baylanıştuu ayrım ırım-cırım
• cana işenimder. Kulturnoye Nasledeniye . Narodnoye Tvorçestva (ss. 148-153). Bişkek.
• Karasayev, H. (1995). Nakıl sözdör. Bişkek: Şam.
• Kıdırbayeva, B. (2007). El taanuu tekster toptomu. Bişkek: Biyiktik.
• Koşoyev, M. (2006). Kırgız eli: Tarıh cana ruhu. Bişkek: Biyiktik.
• Murzakmatova, A. (1997). Kırgız etnografiyası. Narın.
• Murzakmetov, A. (2005). Kırgız ırım cırımdarı. Oş: Oş Mamlekettik Universiteti.