AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞINA BAĞLI KURULUŞLARDA GÖREV YAPAN MESLEK ELEMANLARININ YAŞLILARA YÖNELİK TUTUMLARININ BELİRLENMESİ: ANKARA ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Sayı: 45, 827 - 856, 20.12.2019

Veli Duyan , Nur Eda Koç

https://doi.org/10.21560/spcd.v19i50781.434394

Cited By: 2

Öz

Yaşlı
nüfusun hızla arttığı toplumlarda yaşlı bakım hizmetleri önem kazanmıştır. Bu
alanda çalışan meslek elemanlarının yaşlılara karşı tutumlarının bakım
hizmetlerinin kalitesini doğrudan etkilediği bilinmektedir. Meslek elemanları
eğitim almalarına rağmen içinde bulundukları toplumun sosyo-kültürel
özelliklerinden etkilenerek kalıp yargılar ve tutumlar geliştirmektedirler. Bu
nedenle yaşlılara yönelik tutumlarının belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu
çalışmanın amacı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı kuruluşlarda
görev yapan meslek elemanlarının yaşlılara karşı tutumlarını belirlemektir.

Veriler
268 katılımcı ile yüz yüze görüşülerek anket yoluyla toplanmıştır. Verilerin
toplanmasında Demografik Bilgi Formu ve Kogan’ın geliştirmiş olduğu Yaşlılara
Yönelik Tutum Ölçeği uygulanmıştır. Çalışma betimleyici ve kesitsel nitelik
taşımaktadır. Sonuçlar SPSS 16 istatistik programı ile değerlendirilmiştir.
Değişkenler arasındaki ilişki ve anlamlı bir farklılık olup olmadığının
belirlenmesi için t-testi ve Varyans Analizi (Anova) kullanılmıştır.

Meslek
elemanlarının yaşlılara yönelik tutumlarının gönüllü olarak yaşlılara hizmet
veren bir kuruluşta çalışıyor olma veya gelecekte böyle bir kuruluşta çalışma
isteğinin, yaşlılık alanında çalışma durumlarından pozitif yönde etkilendiği
belirlenmiştir. Mesleklere göre yaşlılara yönelik tutumun pozitiften negatife
doğru sıralamanın psikolog, sosyal hizmet uzmanı, öğretmen, çocuk gelişimci ve
sağlık servisinde çalışanlar şeklinde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılara Yönelik Tutum, Meslek Elemanı

Kaynakça

• Allan L. J. & Johnson, J. A. (2009). Undergraduate attitudes toward the elderly: The role of knowledge, contact and aging anxiety. Educational Gerontology; 35: 1–14.Armstrong-Esther C.A., Sandilands, M.L., Miller, D. (1989). Attitudes and behaviours of nurses towards the elderly in an acute care setting. Journal of Advanced Nursing; 14: 34-41.Aydın L., Yönt, G. H., Bayat, E., & Günay, B. (2016). Hemşirelerin Yaşlılara Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hemşirelik E-Dergisi;3(1).Batenburg V. (1996). Do professional attitudes change during medical education? Advances in Health Sciences Education; 1(2), 153-164. Beger T.,& Yavuzer H. (2012). Yaslilik ve Yaslilik Epidemiyolojisi [Elderliness and old-age epidemiology]. Clinical Development; 25: 1-3.Buchan J.& Seccombe I. (2006). Worlds Apart? The UK and International Nurses, RCN, London, UK.Canatan A. (2008). “Toplumsal Değerler ve Yaşlılar”.Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi; (1):62-71Cankurtaran M. (2005). Yaşlılık, Yaşlanma Mekanizmaları, Antiaging ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri. 7. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi. Antalya.Ceylan H.& Öksüz M. (2015). Sosyal Hizmet Lisans Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Journal of International Social Research; 8(39).Cheong, S. K., Wong, T. Y., & Koh, G. C. (2009). Attitudes towards the elderly among Singapore medical students. Annals Academy of Medicine Singapore; 38(10), 857.Cozort R. W. (2008). Student nurses' attitudes regarding older adults: Strategies for fostering improvement through academia. Teaching and Learning in Nursing; 3(1), 21-25.Dalley, G. (1996). Hughes Beverley, Older People and Community Care: Critical Theory and Practice, Open University Press, Buckingham and Philadelphia, 1995, 146 pp., hbk£ 37.50, ISBN 0 335 19157 6, pbk£ 13.99, ISBN 0 335 19156 8. Ageing & Society, 16(4), 515-517.Dellasega C. & Curriero F.C. (1991) The effects of institutional and community experiences on nursing students’ intentions toward work with the elderly. Journal of Nursing Education;30(9), 405–410.Depaola, S. J., Neimeyer, R., & Ross, S. K. (1994). Death concern and attitudes toward the elderly in nursing home personnel as a function of training. OMEGA-Journal of Death and Dying; 29(3), 231-248.Doherty M, Mitchell Ea, O’neill S. (2011). Attitudes of health care workers towards older people in a rural popula-tion: A survey using the Kogan Scale. Nursing Research and Practice; Article ID 352627: 1-7.Drury L., Hutchison P., & Abrams D. (2016). Direct and extended intergenerational contact and young people's attitudes towards older adults. British Journal of Social Psychology; 55(3), 522-543.Duyan, V., & Gelbal, S. (2013). Yaşlılara Yönelik Tutum Ölçeğinin Bir Grup Üniversite Öğrencisi Üzerinde Türkçeye Uyarlama Çalışması. Turkish Journal of Geriatrics; 16(2), 202-209.Elbi H., Altan S., Rahman S., Cengiz Özyurt B., Şahin S., & Çam F. S. (2015). The Attitudes Of Medical Students Toward The Elderly. Turkish Journal of Geriatrics/Türk Geriatri Dergisi; 18(4).EYHGM,(2016).YADES (Yaşlı Destek Programı) Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü.(https://eyh.aile.gov.tr/uygulamalar/yasli-hizmetleri/yasli-destek-programi-yades-2016) erişim tar:15.07.2017Fagerberg I. & Ekman S. L. (1997). First-year Swedish nursing students' experiences with elderly patients. Western Journal of Nursing Research; 19(2), 177-189.Ferrario C. G., Freeman F. J., Nellett G., & Scheel J. (2007). Changing nursing students' attitudes about aging: An argument for the successful aging paradigm. Educational Gerontology; 34(1), 51-66.Gallagher S., Bennett K. M. & Halford J. C. (2006). A comparison of acute and long‐term health‐care personnel’s attitudes towards older adults. International Journal of Nursing Practice; 12(5), 273-279.Gomez G., Otto D., Blattstein A., & Gomez E. (1985). Beginning nursing students can change attitudes about the aged. Journal of Gerontological Nursing; 11 (1), 6-11.Gorelik Y., Damron-Rodriguez J., Funderbunk B., & Solomon D. H. (2000). Undergraduate interest in aging: Is it affected by contact with older adults? Educational Gerontology; 26(7), 623-638.Gunter L. (1971). Students' attitudes toward geriatric nursing. Nursing Outlook; 19, 466-469.Hawkins M. J. (1996). College Students’attıtudes Toward Elderly Persons. Educational Gerontology: An International Quarterly; 22(3), 271-279.Hellzén, O., Kristiansen, L., & Norbergh, K. G. (2003). Nurses’ attitudes towards older residents with long‐term schizophrenia. Journal of Advanced Nursing; 43(6): 616-622.Humphries N., Brugha R. & Mcgee H. (2008). “Overseas nurse recruitment: Ireland as an illustration of the dynamic nature of nurse migration,” Health Policy; vol. 87 (2): 264-272.Intrieri R.C., Kelly J.A., Brown M.M. & Castilla C. (1993). Improving medical students’ attitudes toward and skills with the elderly. The Gerontologist; 13(3): 373-378.Jack R.& Mosley S. (1997). The client group preferences of diploma in social work students: What are they, do they change during programmes and what variables affect them? British Journal of Social Work; 27: 893-911.Schwartz K., Joseph P., Simmons L. (2001). Contact quality and attitudes toward the elderly. Educational Gerontology; 27(2): 127-137.Kaempfer, D., Wellman, N. S., & Himburg, S. P. (2002). Dietetics students’ low knowledge, attitudes, and work preferences toward older adults indicate need for improved education about aging. Journal of the American Dietetic Association; 102(2): 197-202.Konak A., Çiğdem Y. (2005). “Yaşlılık olgusu: Sivas Huzurevi Örneği”, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 29 (1): 23-63.Liu, Y. E., While, A. E., Norman, I. J., & Ye, W. (2012). Health professionals' attitudes toward older people and older patients: A systematic review. Journal of interprofessional care; 26(5): 397-409.Mason, S. E., & Sanders, G. R. (2004). Social work student attitudes on working with older clients. Journal of Gerontological Social Work; 42(3-4): 61-75.Mckınlay A.& Cowan, S. (2003). Student nurses’ attitudes towards working with older patients. Journal of advanced nursing; 43(3): 298-309.Mclafferty, I., & Morrison, F. (2004). Attitudes towards hospitalized older adults. Journal of Advanced Nursing; 47(4): 446-453.Öz F. (2002). Yaşamın Son Evresi: Yaşlılık Psikososyal Açıdan Gözden Geçirme, Kriz Dergisi; 10(2):17-28Özcan S., Duyan V., Koç F., & Bozdemir N. (2013). Üçüncü Sınıf Tıp Öğrencilerinin Yaşlılara Yönelik Tutumları: Bir Eğitim Programının Etkisinin Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics/Türk Geriatri Dergisi, 16(2).Özpınar S.& Korkmaz M. (2017). Kurumda Ve Evde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşlılık Algısı İle İlgili Tutumları Ve Etkileyen Faktörler. In 19. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi.Özyurt B. C., Tunç B., & Hatipoğlu S. (2013). Yaşlıların yaşlılıkla ilgili tutumları: Manisa’da bir kentsel ve kırsal bölge örneği. Akademik Geriatri; 5: 29-37.Peace J. (1996). The values of social work. In A. A. Vass (Ed.), Social work competences: Core knowledge, values, and skills pp. 36-61. London: Sage Publications.Quinn A. (1999). The use of experiential learning to help social work students assess their attitudes towards practice with older people. Social Work Education; 18(2): 171-182.Scharlach A., Damron-Rodriguez J., Robinson B., & Feldman R. (2000). Educating social workers for an aging society: A vision for the 21st. Century. Journal of Social Work Education; 36(3): 521-538.Slevin O. Ď. (1991). Ageist attitudes among young adults: implications for a caring profession. Journal of advanced nursing;16(10): 1197-1205.Söderhamn O, Lindercrona C, Gustavsson S.M. (2001). Attitudes toward older people among nursing students and registered nurses in Sweden. Nursing Education Today; 21(3): 225-229.Tufan, İ. (2002). Antik Çağdan Günümüze Yaşlılık, Sosyolojik Yaşlanma, Aykırı Yayıncılık, İstanbul.Ünalan D., Soyuer F. & Elmalı F. (2012). Geriatri merkezi çalışanlarında yaşlı tutumunun değerlendirilmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi; 2(3): 115-120.Vefikuluçay D. (2008). Üniversitede öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Yayınlanmış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Wade S. (1999). Promoting quality of care for older people: developing positive attitudes to working with older people. Journal of Nursing Management; 7(6): 339–347.Warren D. L., Paınter A. & Rudisill J. (1983). Effects of geriatric education on the attitudes of medical students. Journal of the American Geriatrics Society; 31(7): 435-438.Yılmaz E., Özkan S., (2010) “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları”. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi; 3(2).