Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 47, 383 - 410, 02.10.2020

Emine Uzunali , Elif Altun

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.554867

Öz

Çalışmada,
Türkiye’de devletin belirlediği kriterlere göre, çalışabilecek yaş ve güçte
olup, yoksulluk içerisinde yaşayanlara yönelik yapılan mevcut sosyal yardım
uygulamaları yerine negatif gelir vergisi uygulaması gerçekleştirilmesi
durumunda devlet bütçesi üzerine etkisinin nasıl olacağı araştırılmıştır.
Çalışmanın amacı, Türkiye’de yoksulluk sınırları içerisinde yaşamakta olanlara
sağlanan sosyal yardım ödemelerine alternatif olarak negatif gelir vergisi
sisteminin kullanılabilirliğini bilgi kullanıcıları ve politikacılar açısından
dikkat çekmektir. Çalışmada öncelikle negatif gelir vergisi ile ilgili
literatür taraması gerçekleştirilmiş ve daha sonra örnek bir negatif gelir
vergisi sistemi senaryosu çerçevesinde yapılan analiz ile Türkiye’de
çalışabilir durumdaki yoksul olanlara negatif gelir vergisi sisteminin
uygulanması durumunda mevcut sosyal yardım uygulamalarına göre bütçe üzerine
etki analizi yapılmıştır. Analiz için ihtiyaç duyulan veriler, başta TÜİK olmak
üzere, Türkiye’deki resmi kurumlar tarafından yayımlanan istatistiklerden elde
edilmiştir. Yapılan analizlerden, Türkiye’de çalışabilir durumda olan yoksul
sosyal yardım yararlanıcıları için, mevcut sosyal yardım sistemi yerine negatif
gelir vergisi uygulanması durumunda devlet bütçesi üzerine pozitif etki
yaratacağı bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bütçe Etki Analizi Sosyal Devlet Sosyal Yardım Negatif Gelir Vergisi

Kaynakça

  • • Aktan C.C., Vural, İ.Y. (2002). Yoksullukla Mücadele ve Negatif Gelir Vergisi Önerisi. Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları.
  • • Aktan, C.C., Vural, İ.Y. (2006). “Gelir Dağılımında Adaletin Sağlanması Açısından Negatif Gelir Vergisi Önerisi”. Vergileme: Vergi Teorisi ve Vergi Politikası. Ankara: Seçkin Yayınları.
  • • Ataç. B., Şener, O., Kirmanoğlu, H., Şenatalar, B. (2007). Kamu Ekonomisi ve Devletin Ekonomideki Yeri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, No:789.
  • • Batırel, Ö.F. (1974). Negatif Gelir Vergisi Sorunu. İ.T.İ.A. dergisi, İstanbul, s.23-25.
  • • Çalışkan, Ş. (2010), Türkiye’de Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk. Sosyal Siyaset Konferansları, Sayı:59, 89-132.
  • • Davide, T. (2009). Universal Basic Income and Negative Income Tax: Two Different Ways of Thinking Redistribution. The Journal of Socio Economics.246-255.
  • • Eckstein, O. (1973). Public Finance (Third Edition ). New Jersey: Prentice Hall, Inc.
  • • Friedman, M ve Friedman, R. (1988). Kapitalism ve Özgürlük. Çev:D. Erberk ve N. Himmetoğlu. İstanbul: Altın Kitaplar.
  • • Friedman, M. ve Rose. (1980). Free to Choose. Harcourt Brace Jevanovich, New York and London.
  • • Giray, F. (1989). Negatif Gelir Vergisi ile Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonunun Niteliği ve Karşılıklı Değerlendirilmesi. Maliye Yazıları,103-113.
  • • Haveman, R.H. (1970). The Economics Of Public Sector. Newyork: John Wiley and Sons Inc.
  • • Kabasakal, Ö. (1995). Gelir Dağılımını Düzenleyen Bir Araç Olarak Negatif Gelir Vergisi. Yeni Türkiye Dergisi, 183-185.
  • • Kargı, V. (1986). Negatif Gelir Vergisi –Türkiye İçin Model Denemesi-. Çukurova Üniversitesi SBE, Adana.
  • • Lopez-Daneri, M. (2016). NIT Picking: The Macroeconomic Effects of a Negative Income Tax. Journal Of Economic Dynamics and Control, Vol.68,1-16.
  • • Öncel, T. 1980). Gelirin Yeniden Dağılım Politikası Aracı Olarak Negatif Gelir Vergisi. Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, sayı:8, İstanbul, 1-14.
  • • Rose, H. (1968). An Experimental Study Of The Income Tax. Second Annual Meeting of the Community Services of Pennsylvania, Harrisburg,1-10.
  • • Şahin, Serdar. (2008). Gelir Vergisi Matrahının Belirlenmesinde Kişisel Harcamaların Dikkate Alınmasının Vergilendirmede Etkinlik Açısından Analizi ve Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Sos. Bil. Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Ankara.
  • • Yar, Fatih. (2015). Türkiye’de Gelir Dağılımı & Yoksulluk. Global Politika ve Strateji, Ankara.
  • • Ekonomik Araştırma Forumu, Erişim Tarihi: 05.01.2019 http://eaf.ku.edu.tr/sites/eaf.ku.edu.tr/files/20122008- 3.pdf
  • • Aralık 2017 Açlık ve Yoksulluk Sınırı, Erişim Tarihi: 26.02.2019 http://www.turkis.org.tr/ARALIK-2017-ACLIK-ve-YOKSULLUK-SINIRI-d11671
  • • http://www.mlopezdaneri.com/MLDaneri/Research_files/NIT%20%28Final%20Version%29.pdf, Erişim Tarihi: 12.02.2019.

BUDGET IMPACT ANALYSIS OF NEGATIVE INCOME TAX SYSTEM RECOMMENDATIONS IN TURKEY

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 47, 383 - 410, 02.10.2020

Emine Uzunali , Elif Altun

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.554867

Öz

Kaynakça

  • • Aktan C.C., Vural, İ.Y. (2002). Yoksullukla Mücadele ve Negatif Gelir Vergisi Önerisi. Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları.
  • • Aktan, C.C., Vural, İ.Y. (2006). “Gelir Dağılımında Adaletin Sağlanması Açısından Negatif Gelir Vergisi Önerisi”. Vergileme: Vergi Teorisi ve Vergi Politikası. Ankara: Seçkin Yayınları.
  • • Ataç. B., Şener, O., Kirmanoğlu, H., Şenatalar, B. (2007). Kamu Ekonomisi ve Devletin Ekonomideki Yeri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, No:789.
  • • Batırel, Ö.F. (1974). Negatif Gelir Vergisi Sorunu. İ.T.İ.A. dergisi, İstanbul, s.23-25.
  • • Çalışkan, Ş. (2010), Türkiye’de Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk. Sosyal Siyaset Konferansları, Sayı:59, 89-132.
  • • Davide, T. (2009). Universal Basic Income and Negative Income Tax: Two Different Ways of Thinking Redistribution. The Journal of Socio Economics.246-255.
  • • Eckstein, O. (1973). Public Finance (Third Edition ). New Jersey: Prentice Hall, Inc.
  • • Friedman, M ve Friedman, R. (1988). Kapitalism ve Özgürlük. Çev:D. Erberk ve N. Himmetoğlu. İstanbul: Altın Kitaplar.
  • • Friedman, M. ve Rose. (1980). Free to Choose. Harcourt Brace Jevanovich, New York and London.
  • • Giray, F. (1989). Negatif Gelir Vergisi ile Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonunun Niteliği ve Karşılıklı Değerlendirilmesi. Maliye Yazıları,103-113.
  • • Haveman, R.H. (1970). The Economics Of Public Sector. Newyork: John Wiley and Sons Inc.
  • • Kabasakal, Ö. (1995). Gelir Dağılımını Düzenleyen Bir Araç Olarak Negatif Gelir Vergisi. Yeni Türkiye Dergisi, 183-185.
  • • Kargı, V. (1986). Negatif Gelir Vergisi –Türkiye İçin Model Denemesi-. Çukurova Üniversitesi SBE, Adana.
  • • Lopez-Daneri, M. (2016). NIT Picking: The Macroeconomic Effects of a Negative Income Tax. Journal Of Economic Dynamics and Control, Vol.68,1-16.
  • • Öncel, T. 1980). Gelirin Yeniden Dağılım Politikası Aracı Olarak Negatif Gelir Vergisi. Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, sayı:8, İstanbul, 1-14.
  • • Rose, H. (1968). An Experimental Study Of The Income Tax. Second Annual Meeting of the Community Services of Pennsylvania, Harrisburg,1-10.
  • • Şahin, Serdar. (2008). Gelir Vergisi Matrahının Belirlenmesinde Kişisel Harcamaların Dikkate Alınmasının Vergilendirmede Etkinlik Açısından Analizi ve Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Sos. Bil. Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Ankara.
  • • Yar, Fatih. (2015). Türkiye’de Gelir Dağılımı & Yoksulluk. Global Politika ve Strateji, Ankara.
  • • Ekonomik Araştırma Forumu, Erişim Tarihi: 05.01.2019 http://eaf.ku.edu.tr/sites/eaf.ku.edu.tr/files/20122008- 3.pdf
  • • Aralık 2017 Açlık ve Yoksulluk Sınırı, Erişim Tarihi: 26.02.2019 http://www.turkis.org.tr/ARALIK-2017-ACLIK-ve-YOKSULLUK-SINIRI-d11671
  • • http://www.mlopezdaneri.com/MLDaneri/Research_files/NIT%20%28Final%20Version%29.pdf, Erişim Tarihi: 12.02.2019.
Toplam 21 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Emine Uzunali 0000-0002-7610-1567

Elif Altun 0000-0002-9853-2659

Yayımlanma Tarihi 2 Ekim 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 20 Sayı: 47

Kaynak Göster

APA Uzunali, E., & Altun, E. (2020). TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(47), 383-410. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.554867
AMA Uzunali E, Altun E. TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. Ekim 2020;20(47):383-410. doi:10.21560/spcd.vi.554867
Chicago Uzunali, Emine, ve Elif Altun. “TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 20, sy. 47 (Ekim 2020): 383-410. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.554867.
EndNote Uzunali E, Altun E (01 Ekim 2020) TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 20 47 383–410.
IEEE E. Uzunali ve E. Altun, “TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, c. 20, sy. 47, ss. 383–410, 2020, doi: 10.21560/spcd.vi.554867.
ISNAD Uzunali, Emine - Altun, Elif. “TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 20/47 (Ekim 2020), 383-410. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.554867.
JAMA Uzunali E, Altun E. TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2020;20:383–410.
MLA Uzunali, Emine ve Elif Altun. “TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, c. 20, sy. 47, 2020, ss. 383-10, doi:10.21560/spcd.vi.554867.
Vancouver Uzunali E, Altun E. TÜRKİYE’DE NEGATİF GELİR VERGİSİ SİSTEMİ ÖNERİSİNİN BÜTÇE ÜZERİNE ETKİ ANALİZİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2020;20(47):383-410.
 Kapak Resmi İndir