HASTANELERDE HİZMET ALIM PERSONELLERİNE YÖNELİK ŞİDDET OLAYLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 16 Sayı: 1, 83 - 119, 01.03.2020

Yeşim Baytok , Ebru Kale , Bilal Salim Sultan Tortumluoğlu Arzu Küçük Murat Erarslan

Öz

Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet incelenirken,
sadece sağlık hizmet sunucusu olarak görev yapan doktor, hemşire, teknisyen vb.
meslek grupları ele alınmaktadır. Ancak hastanenin her yerinde hasta ve hasta
yakınlarıyla iletişim halinde olan temizlik, güvenlik, yemek, sekreterlik gibi
hizmet alım personellerinin yaşadığı şiddet olaylarının bu denli bir analizi
hiç yapılmamıştır. Hastanemizde görev yapan 894 hizmet alım personelinin 578’i
üzerinde anket yöntemiyle elde edilen verilerin SPSS 17.0 programıyla yapılan
analizi sonucunda; hizmet alım personelimizin % 40.1 (218 kişi) i şiddete maruz
kaldığını, en çok şiddette maruz kalanların %54.1 ini kadınların
oluşturduğu,  %16.9 ile 25- 34 yaş
grubunda olduğu,  %33.5 ile temizlik
faaliyetlerinde görev yapan personel olduğu, %50.9 ile lise eğitim seviyesine
sahip hizmet alım personelleri olduğu, çalışılan bölüme bakıldığında  % 43.7 ile rotasyona tabi hastanemizin
çeşitli hizmet bölgelerinde çalışan personellerden oluşan diğer grubunun olduğu
sonrasında poliklinik (%22.3) ve servis (19.5)olduğu tespit edilmiştir.
Fiziksel şiddete uğrayanların % 66.7 si erkek, Sözel şiddete uğrayanların %61.8
i kadın olduğu, kadınların ve erkeklerin en çok maruz kaldığı şiddet türünün
sözel şiddet en az maruz kaldığı şiddet türü psikolojik şiddet olduğu tespit
edilmiştir. Yapılan çalışmada; poliklinik ( %72.5), servis ( %70.0), acil
servis (% 55.6), ameliyathane/ yoğun bakım (% 46.2)  ve diğer birimlerde (% 60.6)  çalışanların en fazla sözel şiddete maruz
kaldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, Sağlık

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• 1. Sağlık çalışanlarına yönelik artan şiddet olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu raporu. Türkiye Büyük Millet Meclisi. Ocak 2013; Yasama Dönemi:24; Yasama Yılı:3; Sıra Sayısı: 454 Erişim:28.08.2017https://www.tbmm.gov.tr/arastirma_komisyonlari/saglik_calisanlari/docs/ss454.pdf2. Gillespie, GL., Gates DM., Miller M., Howard PK. (2010), WorkplaceViolence İn Healthcare Settings: Risk FactorsAndProtectiveStrategies, RehabilNurs; 35,177- 84.3. Annagür, B. (2010), Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet: Risk Faktörleri, Etkileri, Değerlendirilmesi ve Önlenmesi, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar; 2, 161-73.4. Çamcı, O., Kutlu Y., (2011), Kocaeli’nde Sağlık Çalışanlarına Yönelik İşyeri Şiddetinin Belirlenmesi, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2, 9-16. 5. Yıldız, AN., Kaya, M., Bilir, N. (2011), İşyerinde Şiddet, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Hacettepe Üniversitesi. Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. 6. Ayranci U., Yenilmez, C., Balci, Y.(2006), "Identification of violence in Turkishhealthcaresettings, J InterpersViolence; 21:276-96. 7. Büyükbayram A, Okçay H. (2013), Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddeti Etkileyen Sosyo-Kültürel Etmenler, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 4(1),46-53.8. Al, B., Zengin, S., Deryal Y. ve ark. (2012), IncreasedViolenceTowardsHealthCareStaff, TheJournal Of AcademicEmergencyMedicine, 11,115.9. Volavka, J. (1999), TheNeurobiology Of Violence: An Update. J NeuropsychiatryClinNeurosci; 11, 307-314. 10. Davidson, RJ.,Putnam,KM., Larson CL. (2000), Dysfunction İn TheNeuralCircuitry Of EmotionRegulation- A PossiblePreludeToViolence, Science ; 289, 591-594. 11. Berkowitz, L. (1990), On TheFormationAndRegulation Of AngerAndAggression, AmericanPsychologist, 45, 494-503. 12. Avcı,N., Arslan, MK., Timlioğlu, SI., Tay, S., Meriç,K. Ertenü, M., Yekeler İ. (2015),2012-2015 Yılları Arasında Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ndeki Beyaz Kodbildirimleri,Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2 (4) 211-214.13. Akça, N.,Yılmaz,A., Işık O. (2014), Sağlık Çalışanlarına Uygulanan Şiddet: Özel Bir Tıp Merkezi Örneği, Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, Cilt 13 (1), 1-12.14. WHO. (2002). World Report on ViolenceandHealth: Summary. Geneva. http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/world_report/en/summary_en.pdf (Erişim 14.09.2017).15. Coşkun, S., Öztürk, A. (2010), Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Hemşirelerinde Şiddete Maruz Kalma Durumlarının İncelenmesi, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3, 16-23. 16. Köknel, Ö. (2006), Bireysel ve Toplumsal Şiddet, 5. Baskı, Altın Yayınları, İstanbul.17. Hahn, S.,Zeller, A., Needham I., Kok, G., Dassen,T., Halfens, JG. (2008), PatientandVisitorViolence in General Hospitals: A SystematicReview Of TheLiterature, AggrViolBehav, 13, 431-441. 18. Wynne,R.,Clarkin,N., Cox,T., Griffiths,A.(1997), Guidance On ThePrevention Of Violence At Work. Luxembourg: EuropeanCommission. 19. Ölmezoğlu, ZB., Vatansever, K., Ergör, A. (1999), İzmir Metropol Alanı 112 Çalışanlarında Şiddet Maruziyetinin Değerlendirilmesi, Toplum ve Hekim, 14, 420-425.20. Pemberton, M.,Atherton,G., Thornhill M. (2000), Violenceandaggression at work, British DentalJournal, 28, 409-410. 21. Joann M. Schulte, DO., Beverly J. Nolt., Robert L. Williams., et alCynthia L. Spinks., (1998). ViolenceAndThreats Of ViolenceExperiencedByPublicHealth, Field-Workers,JAMA, 280: 439-442. 22. Akyön Y. (2008), İşyerinde Şiddete Karşı Çalışanların Bireysel Çatışma Yönetimi Yaklaşımları Sağlık Sektöründe Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul. 23. Yeşilbaş, H. (2016), Sağlıkta Şiddete Genel Bakış, Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(1), 44-54. 24. ILO/ ICN/ WHO/ PSI. (2003). Jointprogramme on workplaceviolence in thehealthsector, workplaceviolence in thehealthsectorcountrycasestudiesresearchınstruments surveyquestionnaire.Geneva.http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/interpersonal/en/WVquestionnaire.pdf (Erişim 14.09.2017).25. California OccupationalSafetyandHealth Administration. (1995). GuidelinesforWorkplace Security, San Francisco, CA: State of California Department of IndustrialRelations, Division of OccupationalSafetyandHealth. https:// www.dir.ca.gov/dosh/dosh_publications/worksecurity.html(Erişim: 15.09.2017). 26. Barret, S. (1997), ProtectingAgaintsWorkplace, PublicManag, 79, 9-12.27. Keser, N., Bilgin, H. (2011),Türkiye’de Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet: Sistematik Derleme ,Türkiye Klinikleri,J MedSci, Cilt 31 (6), 1442-56.28. İlhan, M., Özkan, S., Kurtcebe, Z., Aksakal, N. (2009), Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde Çalışan Araştırma Görevlileri ve İntörn Doktorlarda Şiddete Maruziyet ve Şiddetle İlişkili Etmenler, Toplum Hekimliği Bülteni, 28(3), 15-23.29. Elliott PP. (1997), Violence in HealthCare, WhatNurseManagersNeedtoKnow, Nurses Management, 28(12), 38-42.30. Ayrancı, Ü., Yenilmez, Ç., Günay, Y., Kaptanoğlu C. (2002), Çeşitli Sağlık Kurumlarında ve Sağlık Meslek Gruplarında Şiddete Uğrama Sıklığı, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, 147-54. 31. Winstanley, S.,Whittington R. (2004), AggressionTowardsHealthCareStaff İn A UK General Hospital: VariationAmongProfessionsAndDepartments, J ClinNurs,13, 3-10. 32. Franz S, Zeh A, Schablon A, Kuhnert S, Nienhaus A.(2010),AggressionandViolenceAgainstHealthCareWorkers in Germany - A Cross SectionalRetrospectiveSurvey,Health Services Rearch, 10, 1-8.33. Öztürk, A., Tolga, Y., Şenol, V., Günay, O. (2007), Kayseri İlinde Görev Yapan Sağlık İdarecilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi, Erciyes Tıp Dergisi, 30 (2) 92-99.34. Ergör, A., Kılıç, B., Gürpınar, E. (2003), Sağlık Ocaklarında İş Riskleri: Narlıdere Eğitim Araştırma ve Sağlık Bölge Başkanlığı Sağlık Ocaklarında Durum Değerlendirmesi, TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 16, 44-51. 35. Gökçe, T., Dündar, C. (2008), Samsun Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde Çalışan Hekim ve Hemşirelerde Şiddete Maruziyet Sıklığı ve Kaygı düzeylerine Etkisi, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15(1), 25-28.36. Erkol, H.,Gökdoğan,MR., Erkol,Z., Boz, B. (2007), AggresıonAndViolenceTowardsHealthCare Providers Problem İn Turkey, J ForensicLegMed, 14, 423-428.37. Chen, WC, Hwu, HG., Kung, SM., Chiu,HJ., Wang JD. (2008), PrevalenceandDeterminants of WorkplaceViolence of HealthCareWorkers in A PsychiatricHospital in Taiwan, J OccupHealth, 50(3), 288-93. 38. Öztunç, G. (2001), Adana İlindeki Çeşitli Hastanelerde Çalışan Hemşirelerin Çalışma Saatlerinde Karşılaştıkları Sözel ve Fiziksel Taciz Olaylarının İncelenmesi, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi,5 (1), 1-9.39. Camerino D.,Estryn-Behar M, Conway PM., Heijden BI., Hasselhorn HM. (2008), WorkrelatedFactorsAndViolenceAmongNursingStaff İn TheEuropeanNextStudy: A LongitudinalCohortStudy'', Int J NursStud, 45(1),January, 35-50.40. Kingma, M. (2001),WorkplaceViolence in TheHealthSector: A Problem Of EpidemicProportion, IntNursRev, 48 (3), 129-30. 41. Aalund, O.,Danielsen, L., Sanhueza, RO. (1990), InjuriesDuetoDeliberateViolence in Chile, ForensicSciInt, 46, 189-202.42. Lau, JBC.,Magarey, J., McCutcheon, H. (2004), Violence İn TheEmergencyDepartment: A LiteratureReview, AustEmergNurs, J 7, 27-37.43. Ness, GJ., House, A., Ness AR. (2000), AggressionAndViolentBehaviour İn General Practice: PopulationBasedSurvey İn The North of England, BMJ, 320, 1447-8.44. Senuzun, E.,Karadakovan, A. (2005), ViolenceTowardsNursingStaff İn EmergencyDepartments İn OneTurkish City, IntNursRev, 52 (2),154-60.45. Bilgin, H., Buzlu, S. (2006), A Study Of PsychiatricNursesBeliefsAndAttitudesAboutWorkSafetyAndAssaults İn Turkey, IssuesMentHealthNurs, 27(1), 75-90.46. Barlow, CB.,Rizzo, AG. (1997), ViolenceAgainstSurgicalResİdent, West J Med, 167, 74-78.47. Çelmece, N., Işıklar, A. (2016), Sağlık Çalışanlarının İş Memnuniyetlerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 5 (2), 50-57.