Düşme ve Düşmelere Bağlı Yaralanmaların Azaltılması için Kanıt Temelli Uygulama Önerileri

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 1, 17 - 40, 02.06.2021

Tuğba Nur Öden , Meryem Yavuz Van Giersbergen

Öz

Düşme, bir kişinin ansızın, istemeden zemin ya da başka bir alt seviyeye gelmesiyle oluşan olaydır. Düşmeler, global olarak önemli bir halk sağlığı sorunudur. Dünya Sağlık Örgütü, düşmeleri önlemek için daha güvenli çevre oluşturulmasını, birey ve toplumun eğitimini, düşme ile ilgili araştırmaların arttırılmasını ve riski azaltmak için uygun politikalar oluşturulmasını önermektedir. Düşmeler ve düşmeye bağlı yaralanmalar sağlık kurumlarında da son derece problem yaratan unsurlardır. Hastanede yatışlarda %84’ün üzerinde düşme ile ilişkili olaylar yaşanıyor olup, bu düşmelerin %32’si yaralanmaya neden olmakta, %4-6’ü ciddi yaralanmalar (kırık, subdural hematom) ve ölümle sonuçlanmaktadır. Hastanelerde sıklıkla yaşlı bireylerde düşme oranları fazla olsa da özellikle yoğun bakım, onkoloji ve dahili birimlerindeki genç bireylerde yüksek risk grubundadır. Hemşireler, sağlık bakımında hasta düşmelerinin önlenmesi ve yaralanmaların azaltılmasında önemli role sahiptirler. Düşmelerin önlenmesi ve düşmelere bağlı yaralanma oranlarının azaltılması için evrensel güvenlik önlemleri, kurum politikalarının geliştirilmesi, hemşirelik tanılama/değerlendirme ve bakım yaklaşımlarının uygulanması ile yapılmaktadır. Kanıt temelli uygulamalar, bilimsel veriler ışığında verilen bakım ile hasta bakım standartlarını yükseltmektedir.
Bu makalede, düşmelerin önlenmesi ve düşmelere bağlı yaralanmaların azaltılması için güncel kanıt temelli uygulama önerileri okuyucularla paylaşılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kazayla düşme, hemşirelik bakımı, kanıt temelli uygulama

Destekleyen Kurum

Yoktur

Proje Numarası

Yoktur

Kaynakça

• • Ambrose, A. F., Cruz, L., & Paul, G. (2015). Falls and fractures: a systematic approach to screening and prevention. Maturitas, 82(1), 85-93.
• • American Geriatrics Society/British Geriatrics Society (AGS/BGS). (2010). Clinical practice guideline prevention of falls in older person; 2010. Avaible from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21226685, Erişim Tarihi: 18.05.2018.
• • Australian Commission on Safety and Quality in Health Care. (2009). Preventing falls and harm from falls in older people: Best practice guidelines for Australian community care. Avaible from https://www.safetyandquality.gov.au/ wp-content/uploads/2012/01/Guidelines-COMM.pdf Erişim Tarihi: 15.05.2018
• • Beauchet, O., Dubost, V., Revel-Delhom, C., Berrut, G., & Belmin, J. (2011). How to manage recurrent falls in clinical practice: guidelines of the French Society of Geriatrics and Gerontology. The journal of nutrition, health & aging, 15(1), 79-84.
• • Callis, N. (2016). Falls prevention: Identification of predictive fall risk factors. Applied nursing research, 29, 53-58.
• • Clemson, L., Mackenzie, L., Ballinger, C., Close, J. C., & Cumming, R. G. (2008). Environmental interventions to prevent falls in community-dwelling older people: a meta-analysis of randomized trials. Journal of Aging and Health, 20(8), 954-971.
• • da Costa, B. R., Rutjes, A. W. S., Mendy, A., Freund-Heritage, R., & Vieira, E. R. (2012). Can falls risk prediction tools correctly identify fall-prone elderly rehabilitation inpatients? A systematic review and meta-analysis. PloS one, 7(7).
• • Eyigör, S. (2012). Düşmelere yaklaşım. Ege Tıp Dergisi, 51.
• • Hendrich, A. L., Bender, P. S., & Nyhuis, A. (2003). Validation of the Hendrich II Fall Risk Model: a large concurrent case/control study of hospitalized patients. Applied Nursing Research, 16(1), 9-21.
• • Montalvo, I. (2007). The national database of nursing quality indicatorsTM (NDNQI®). OJIN: The Online Journal of Issues in Nursing, 12(3), 112-214.
• • Jung, D., Shin, S., & Kim, H. (2014). A fall prevention guideline for older adults living in long‐term care facilities. International nursing review, 61(4), 525-533.
• • Karlsson, M. K., Magnusson, H., Von Schewelov, T., & Rosengren, B. E. (2013). Prevention of falls in the elderly—a review. Osteoporosis international, 24(3), 747-762.
• • Meyer, C., Hill, S., Dow, B., Synnot, A., & Hill, K. (2015). Translating falls prevention knowledge to community-dwelling older PLWD: a mixed-method systematic review. The Gerontologist, 55(4), 560-574.
• • Morse, J. M., Morse, R. M., & Tylko, S. J. (1989). Development of a scale to identify the fall-prone patient. Canadian Journal on Aging/La Revue canadienne du vieillissement, 8(4), 366-377.
• • Myers, H., & Nikoletti, S. (2003). Fall risk assessment: a prospective investigation of nurses’ clinical judgement and risk assessment tools in predicting patient falls. International journal of nursing practice, 9(3), 158-165.
• • National Institute for Health and Care Excellence (NICE). (2013). Assessment and prevention of falls in older people. Avaible from: https://www.nice.org.uk/guidance/cg161/evidence/falls-full-guidance-190033741 Erişim Tarihi: 19.05.2018.
• • National Institute for Health and Care Excellence (NICE). (2004). Clinical practice guideline fort he assesment and prevention of falls in order people. Avaible from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK55851/ Erişim Tarihi: 18.05.2018.
• • National Institute for Health and Care Excellence (NICE). (2015). Falls in older people. Avaible from: nice.org.uk/guidance/qs86 Erişim Tarihi: 19.05.2018. • Oliver, D., Britton, M., Seed, P., Martin, F. C., & Hopper, A. H. (1997). Development and evaluation of evidence based risk assessment tool (STRATIFY) to predict which elderly inpatients will fall: case-control and cohort studies. Bmj, 315(7115), 1049-1053.
• • Özden, D., Karagözoğlu, Ş., & Kurukız, S. (2012). Hastaların iki ölçeğe göre düşme riskinin belirlenmesi ve bu ölçeklerin düşmeyi belirlemedeki duyarlılığı: pilot çalışma. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2), 80-88.
• • Papaioannou, A., Santesso, N., Morin, S. N., Feldman, S., Adachi, J. D., Crilly, R., ... & Katz, P. (2015). Recommendations for preventing fracture in long-term care. CMAJ, 187(15), 1135-1144.
• • Public Health Agency of Canada. (2014). Seniors’ falls in Canada: second report. Ottawa (ON): Public Health Agency of Canada. Available from: http://www.phac-aspc.gc.ca/seniors-aines/publications/public/index-eng.php. Erişim Tarihi: 19.05.2018.
• • Regitered Nurses’ Association of Ontario (RNAO). (2017). Preventing of falls and reducing injury from falls. Avaible from: http://rnao.ca/sites/rnao-ca/files/bpg/Preventing_Falls_FINAL_WEB.pdf Erişim Tarihi: 20.04.2018.
• • Regitered Nurses’ Association of Ontario (RNAO). (2011). Prevention of Falls and Fall Injuries in the Older Adult. Avaible from: http://rnao.ca/sites/rnao-ca/files/Prevention_of_Falls_and_Fall_Injuries_in_the_Older_Adult.pdf Erişim Tarihi: 18.05.2018.
• • Savcı, C., Kaya, H., Acaroğlu, R., Kaya, N., Bilir, A., Kahraman, H., & Gökerler, N. (2009). Nöroloji ve nöroşirürji kliniklerinde hastaların düşme riski ve alınan önlemlerin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(3), 19-25.
• • Swartzell, K. L., Fulton, J. S., & Friesth, B. M. (2013). Relationship between occurrence of falls and fall-risk scores in an acute care setting using the Hendrich II fall risk model. Medsurg nursing, 22(3), 180–187.

• • T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Verimlilik, Kalite ve Akreditasyon Dairesi Başkanlığı (2011). İtaki düşme riski ölçeği. Erişim Adresi: http://www.kalite.saglik.gov.tr/TR,13486/itaki-dusme-riski-olcegi.html Erişim Tarihi: 02.12.2018.
• • Al-Aama, T. (2011). Falls in the elderly: spectrum and prevention. Canadian Family Physician, 57(7), 771-776.
• • The American Medical Directors Association (AMDA). The clinical practice guideline for falls and fall risk, 2012. Avaible from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3717891/ Erişim Tarihi: 20.05.2018.
• • Türk Dil Kurumu (TDK). (2018). Düşmek. Avaible from http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5b07f714e81c74.52808798 Erişim Tarihi: 20.05.2018.
• • World Health Organization (WHO). (2016). Falls. Avaible from http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs344/en/ Erişim Tarihi: 20.05.2018.