SOSYAL HİZMET ARAŞTIRMASI ÜZERİNE YENİDEN DÜŞÜNMEK: ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRME

Year 2024, Volume: 5 Issue: 2, 129 - 142, 31.12.2024

Olcay Güldalı , Gülsüm Çamur

https://doi.org/10.61861/spshcd.1548098

Abstract

Günümüzde sosyal sorunların karmaşık, çok yönlü ve dinamik doğası sosyal hizmet teorisi ve uygulaması açısından yeni ve güncel bilgilerin üretilmesi ve geliştirilmesini gerektirmektedir. Bu bağlamda hem bilimsel bilgi elde etme aracı hem de uygulama yöntemi olan araştırma, sosyal hizmet disiplini açısından önemli bir yere sahiptir. Birey ve toplum sorunlarının çok yönlü ve dinamik doğasını anlamak ve analiz etmek; insanların yaşam koşullarını iyileştirmek; dezavantajlı, savunmaz ve ezilen birey, grup ve toplulukların sorun, ihtiyaç ve deneyimlerinin duyulmasını ve dikkate alınmasını sağlamak; etkili, adil, kapsayıcı ve insancıl politika ve hizmetlerin geliştirilmesini teşvik etmek; insan hakları ve sosyal adaleti desteklemek için sosyal hizmet araştırması vazgeçilmez bir araç ve yöntem olarak dikkat çekmektedir. Bu çalışma baskı, tahakküm ve sömürünün olmadığı bir dünya tasavvuru ve idealinden dolayı sosyal hizmetin pozitivist araştırma yaklaşımından ziyade eleştirel ve özgürleştirici bir araştırma yaklaşımını temel alması gerektiğini savunmaktadır. Bu kapsamda bu çalışmada bilim, araştırma ve sosyal hizmet arasındaki ilişki, sosyal hizmet araştırmanın tanımı ve kapsamı, sosyal hizmet araştırmasının amacı ve işlevleri, nasıl bir sosyal hizmet araştırması anlayışına gereksinim duyulduğu ele alınacak ve tartışılacaktır.

Keywords

Bilim, sosyal hizmet, sosyal hizmet araştırması

Ethical Statement

Bu çalışma, derleme bir makale olup etik kurul izni gerektirmemektedir.

Rethinking Social Work Research: A Critical Evaluation

Abstract

Today, the complex, multifaceted and dynamic nature of social problems requires the production and development of new and up-to-date information in terms of social work theory and practice. In this context, research, which is both a means of obtaining scientific knowledge and a method of practice, has an important place in terms of social work discipline. Social work research stands out as an indispensable tool and method to understand and analyze the multifaceted and dynamic nature of individual and community problems; to improve people’s living conditions; to ensure that the problems, needs and experiences of disadvantaged, vulnerable and oppressed individuals, groups and communities are heard and taken into account; to promote the development of effective, fair, inclusive and humane policies and services; and to support human rights and social justice. This study argues that social work should be based on a critical and emancipatory research approach rather than a positivist research approach due to the vision and ideal of a world without oppression, domination and exploitation. In this context, in this study, the relationship between science, research and social work, the definition and scope of social work research, the purpose and functions of social work research, and what kind of social work research understanding is needed will be assessed and discussed.

Keywords

Science, social work, social work research

Ethical Statement

This study is a review article and does not require ethical committee approval.

References

• Acar, H. ve Çamur Duyan, G. (2003). Dünyada sosyal hizmet mesleğinin ortaya çıkışı ve gelişimi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 14(1), 1-19.
• Akbaş, E. (2014). Sosyal çalışmada çağdaş eleştirel perspektifler. SABEV Yayınları.
• Akbaş, E. (2007). Bir disiplin aracı olarak sosyal hizmetler. Sosyal Politikalar Dergisi, 2, 19-23.
• Beddoe, L. (2011). Investing in the future: Social workers talk about research. The British Journal of Social Work, 41(3), 557-575.
• Beydili Gürbüz, E., Adıgüzel, İ. B. ve Akçay, S. (2017). Sosyal Hizmet Bölümü öğrencilerinin sosyal hizmet araştırması sürecindeki deneyimleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(5), 1917-1927.
• Brown, L. & Strega, S. (2005). Introduction: Transgressive possibilities. In Leslie Brown & Susan Strega (Eds.), Research as resistance: Critical, indigenous, and anti-oppressive approaches (pp.1-18). Canadian Scholars’ Press.
• Buz, S., ve Akçay, S. (2015). Sosyal hizmet araştırmasında etik. Toplum ve Sosyal Hizmet, 26(1), 149- 161.
• Cnaan, R. A. & Dichter, M. E. (2008). Thoughts on the use of knowledge in social work practice. Research on Social Work Practice, 18(4), 278-284.
• Davis, W. (2018). Yol bilenler: Kadim bilgeliğin modern dünyadaki önemi. Kolektif Kitap.
• D’Cruz, H. & Jones, M. (2004). Social work research: Ethical and political contexts. Sage.
• DeCarlo, M. (2018). Scientific inquiry in social work. https://openlibrary.ecampusontario.ca/item-details/?id=89f27f1f-d661-4d58-ba57-deb8320aec72#/
• Dikeçligil, F. B. (2017). Ontolojiyi hatırlamak: Sosyolojide yöntem sorunu. Çizgi Kitabevi.
• Dominelli, L. (2021). Baskı karşıtı sosyal çalışma: Teori ve pratik (Çev. Ed.: Özlem Cankurtaran). Nika Yayınevi.
• Dominelli, L. (2005). Social work research: contested knowledge for practice, In Robert Adams, Lena Dominelli &
• Malcolm Payne (Eds.), Social work futures: Crossing boundaries, transforming practice (pp. 223-236), Palgrave Macmillan.
• Duyan, V. (2010). Sosyal hizmet: Temelleri, yaklaşımları ve müdahale yöntemleri. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını.
• Engel, R. J. & Schutt, R. K. (2017). The practice of research in social work. Sage Publication.
• Finn, J. L. (1994). The promise of participatory research. Journal of Progressive Human Services, 5(2), 25-42.
• Fook, J. (2023). Social work: A critical approach to practice. Sage Publication.
• Fraser, M., Taylor, M. J., Jackson, R. and O’Jack, J. (1991). Social work and science, many ways of knowing? Social Work Research and Abstracts, 27(4), 5-15.
• Freire, P. (2008). Ezilenlerin pedagojisi. Ayrıntı Yayınları.
• Gibbs, A. & Stirling, B. (2013). It’s about people and their environment: Student social workers’ definitions of social work research. Social Work Education: The International Journal, 32 (3), 317-330.
• Gibbs, A. (2001). Social work and empowerment-based research: Possibilities, process and questions. Australian Social Work, 54(1), 29-39.
• Güldalı, O. (2014). Sosyal hizmetin diyalektiği: Sosyal hizmete dair eleştirel çıkarımlar. Toplum ve Sosyal Hizmet, 25(2), 163-175.
• Güldalı, O. ve Şatıoğlu Güldalı, P. (2022). Sosyal sınıf temelli insan hakları ve hak ihlalleri sosyal hizmet disiplinine dair çıkarımlar. İçinde Abdullah Işık (Ed.), Türkiye’de insan hakları ve sosyal hizmet: Yaklaşım ve uygulama (s.371-394). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Hatiboğlu, B. (2012). Sosyal bilimlerin potansiyeli ve sosyal hizmet umudu. İçinde İbrahim Cılga & Burcu Hatiboğlu (Der.), Sosyal bilimler ve sosyal hizmet üzerine düşünceler (s.1-30). SABEV Yayınları.
• Hatton, K. (2008). New directions in social work practice. Learning Matters Ltd.
• Healy, K. (2000). Social work practices: Contemporary perspectives on change. Sage Publication.
• Herz, M. & Johansson, T. (2011). Critical social work: Considerations and suggestions. Critical Social Work, 12(1), 28-45.
• Hugman, R. (2024). Ama bu sosyal çalışma mı? Yanlış kimlikler üzerine bazı düşünceler (Çev.: Ömer Takak). Heybe: Sosyal Hizmet ve Sosyal Politika Dergisi, 7, 145-157.
• Humphries, B. (2016). Taking sides: Social work research as a moral and political activity. In Robin Lovelock, Karen Lyons and Jackie Powell (Eds.), Reflecting on social work: Discipline and profession. Routledge.
• Humphries, B. (2008). Social work research for social justice. Palgrave Macmillan.
• Hyslop, I. (2018). Neoliberalism and social work identity. European Journal of Social Work, 21(1), 20-31.
• Ife, J. (2017). İnsan hakları ve sosyal hizmet. Nika Yayınevi. International Association of Schools of Social Work (IASSW). (2014). The IASSW statement on social work research. https://www.iassw-aiets.org/the-iassw-statement-on-social-work-research/
• Karataş, K. (2001). Toplum merkezlerinde sosyal hizmet araştırması. İçinde K. Karataş (Ed.), Toplum merkezlerinin desteklenmesi (s.29-39). Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Yayını.
• Karger, H. J. (1983). Science, research, and social work: Who controls the profession? Social Work, 28(3), 200-205.
• Krysik, J. L. ve Finn, J. (2015). Etkili uygulama için sosyal hizmet araştırması. Nika Yayınevi.
• Lal Das, D. K. (2010). Introduction to social work research. In Gracious Thomas (Ed.), Social work research (pp.1-20), Indira Gandhi National Open University Press.
• Lindsey, D. & Kirk, S. A. (1992). The continuing crisis in social work research: Conundrum or solvable problem? An essay review. Journal of Social Work Education, 28 (3), 370-382.
• Martin, M. (2016). Developing a feminist participative research framework: Evaluating the process. In B. Humphries & C. Truman (Eds.), Re-thinking social research: Anti-discriminatory approaches in research methodology. Routledge.
• Martínez Herrero, M. I. & Charnley, H. (2020). Resisting neoliberalism in social work education: learning, teaching, and performing human rights and social justice in England and Spain. Social Work Education, 40(1), 44-57.
• McDermott, F. (1996). Social work research: Debating the boundaries. Australian Social Work, 49(1), 5-10.
• McLaughlin, H. (2015). Sosyal hizmeti araştırmak. İçinde Robert Adams, Lena Dominelli & Malcolm Payne (Ed.), Sosyal hizmet: Temel alanlar ve eleştirel tartışmalar (s.185-198). Nika Yayınevi.
• Montaño, C. (2012). Social work theory-practice relationship: Challenges to overcoming positivist and postmodern fragmentation. International Social Work, 55(3), 306-319.
• Morley, C. & Ablett, P. (2017). Rising wealth and income inequality in Australia and New Zealand: A radical social work critique and response. Aotearoa New Zealand Social Work, 29(2), 6-18.
• O’Brien, M. (2011). Equality and fairness: Linking social justice and social work practice. Journal of Social Work, 11(2), 143-158.
• Parton, N. (1996). Social theory, social change and social work: An introduction. In N. Parton (Ed.), Social theory, social change and social work (pp.4-18). Routledge.
• Peile, C. & McCouat, M. (1997). The rise of relativism: The future of theory and knowledge development in social work. The British Journal of Social Work, 27(3), 343-360.
• Potts, K. & Strega, S. (2005). Becoming an anti-oppressive researcher. In Leslie Brown & Susan Strega (Eds.), Research as resistance: Critical, indigenous, and anti-oppressive approaches (pp.255-286). Canadian Scholars’ Press.
• Pozzuto, R. (2000). Notes on a possible critical social work. Critical Social Work, 1(1).
• Ramazan, Y. (2021). Araştırmanın alfabesi. Babil Kitap.
• Reisch, M. & Garvin, C. D. (2016). Social work and social justice: Concepts, challenges, and strategies. Oxford University Press.
• Rogers, J. (2012). Anti-oppressive social work research: Reflections on power in the creation of knowledge. Social Work Education: The International Journal, 31(7), 866-879.
• Rogers, M., Whitaker, D., Edmondson, D. & Peach, D. (2019). Sosyal hizmet uygulaması için beceri geliştirmek. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Rossiter, A. B. (2024). Eleştirel sosyal hizmet üzerine bir değerlendirme (Çev.: Olcay Güldalı). Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 8(1), 1-12.
• Selçuk, O. (2017). Sosyal hizmet araştırma etiği: Bir sosyal hizmet doktora öğrencisinden yansımalar. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 21-34.
• Thompson, N. (2013). Kuram ve uygulamada sosyal hizmeti anlamak. Dipnot Yayınevi.
• Thorpe, C. (2018). Social theory for social work: Ideas and applications. Routledge.
• Ünlü, E. ve Karataş, K. (1990). Sosyal hizmet araştırması ve SHÇEK’in son araştırma etkinlikleri. Sosyal Hizmet, 1(2), 4-15.
• Ünlü, E. (1999). Araştırmacı sosyal hizmet uzmanı. İçinde Nesrin Güran Koşar & Veli Duyan (Ed.), Prof. Dr. Sema Kut’a armağan: Yaşam boyu sosyal hizmet (s.118-128). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayını.
• Wallerstein, I. (2013). Bilginin belirsizlikleri. Sümer Yayıncılık.
• Webb, S. A. (2001). Some considerations on the validity of evidence-based practice in social work. The British Journal of Social Work, 31(1), 57-79.
• Wilson, K., Ruch, G., Lymbery, M. & Cooper, A. (2011). Social work: An introduction to contemporary practice. Pearson.
• Zengin, O. ve Çalış, N. (2017). Türkiye’de sosyal hizmet araştırması: Son 10 yılda Sosyal Hizmet Anabilim Dallarında yazılan tezler üzerine bir inceleme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 1260-1273.