Salman Farsı in the Text and Illustratıons Of Siyar-i Nabi Manuscript Dated 1595

Yıl 2013, Cilt: 2013 Sayı: 28, 133 - 144, 01.05.2013

Melek Dikmen Bahattin Yaman

Öz

Siyar-i Nabi, which was written by Mustafa Darir who lived in 14th century, is one of the most popular books in Ottoman society. Illustrated copy of the book was compiled in six volumes by order of Sultan Murad III (died 1595) in royal embroidery workshop. The work contains totally 814 miniature paintings. The text and the illustration relating to Salman Farsi are in the third volume which is registered to New York Public Library. The birth of Salman, his rejection of being a Zoroastrian, his pursuit of a religious belief, his father’s expelling him from his country, his life in monastery and Antioch, his arriving in Constantinople and meeting the ruler of Byzantium, his life in Jarusalem and meeting Shamun, his slavery, his meeting Mohammad in Medina, his converting to Islam, his emancipation from slavery were narrated in the text. There are eleven miniature paintings relating to the life of Salman. When we compare the text with the illustrations, it is seen that they are compatible. The place and figure styles seen in Ottoman art were used in illustrations. The idea of digging a ditch in the Battle of Ditch that occured in the fifth year of Hijra belonged to Salman. This matter is narrated in the text of Siyar-i Nabi. Due to the fact that the fifth volume of the illustrated copy is missing, we do not know whether there are any illustrations about this matter or not.

Anahtar Kelimeler

Salman Farsi, Siyar-i Nabi, Zoroastrianism, Prophet Mohammad, Ottoman, Miniature Painting.

1595 Tarihli Siyer-i Nebî Yazmasının Metin ve Resimlerinde Selman-i Fârisî

Öz

14. asırda yaşamış Mustafa Darir tarafından yazılan Siyer-i Nebî, Osmanlı toplumunun popüler kitaplarından biridir. Kitabın resimli nüshası, Osmanlı sultanı III. Murat (ö. 1595)’ın isteğiyle saray nakışhanesinde altı cilt halinde hazırlanmıştır. Eserde toplam 814 minyatür bulunmaktadır. Selman Farisî ile ilgili anlatım, New York Public Library’ye kayıtlı 3. cilttedir. Metinde Selman’ın doğumu, Zerdüşt olmak istememesi, inanç arayışı, babası tarafından sürgüne gönderilmesi, manastırdaki yaşamı, Antakya’daki yaşamı, İstanbul’a gelip Rum kralı ile görüşmesi, Kudüs’teki yaşamı ve Şem’un ile tanışması, köle olması, Medine’de Hz. Muhammed’le görüşmesi, Müslüman oluşu ve kölelikten azad edilmesi anlatılmıştır. Selman-ı Fârisî’nin yaşamı hakkında 11 tane minyatür bulunmaktadır. Metni ve resimleri karşılaştırdığımızda birbirleri ile uyumlu oldukları görülmektedir. Resimlerde Osmanlı resim sanatında görülen mekân ve figür kalıpları kullanılmıştır. Hicretin 5. yılında yapılan Hendek Savaşı’nda Müslümanların Medine etrafına hendek kazmaları fikri, Selman-ı Farisi’ye aitti. Bu konu Siyer-i Nebi’nin metninde anlatılmaktadır. Fakat resimli nüshanın beşinci cildi kayıp olduğu için konuyla ilgili resim olup olmadığı hakkında bilgi bulunmamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Selman-ı Fârisî, Siyer-i Nebî, Zerdüştlük, Hz. Muhammed, Osmanlı, Minyatür.