The Families Which Were Exiled From Akşehir Sanjak To Cyprus Island

Yıl 2011, Cilt: 2011 Sayı: 23, 45 - 58, 01.08.2011

Volkan Ertürk

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Akşehir Sancağından Kıbrıs Adasına Sürülmüş Aileler

Öz

Kıbrıs adası, coğrafî ve stratejik özellikleri açısından tarih boyunca birçok devletin sahip olmak istediği bir merkez olmuştur. Bu özeliklerinden dolayı Osmanlı devleti 1571 tarihinde Kıbrıs’ı fethetmiştir. Osmanlı Devletinin Kıbrıs adasını fethetmesini müteakip bölgede tahrir uygulaması uygulanmış olup 905 köyde yerleşim tespit edilmiş, 76 terk edilmiş ve harap köyün olduğu anlaşılmıştır. Osmanlı Devleti fetih sonrası adanın şenlendirilmesi adına Anadolu’nun çeşitli bölgelerinden buraya sürgün usulüyle iskânlar gerçekleştirmiştir. Bu iskân politikası incelendiğinde kendi istekleriyle gidenler olduğu gibi sürgüne tâbi tutulan yöre ahalisinden her on hanede bir hane olmak üzere sürgün siyaseti takip edilmiştir. Akşehir sancağının merkez kazası Akşehir’den 122, Ilgun’dan 48, İshaklu’dan ise 88 hane sürgün olarak deftere yazılmıştır

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Arşiv Kaynakları
• A- Başbakanlık Osmanlı Arşivi
• a) Maliyeden Müdevver Defter 22089
• b) Mühime Defterleri 26, 31, 43
• c) Sürgün Defteri KK 2551
• Araştırma ve İncelemeler
• Aköz, Alaaddin-Yörük, Doğan, “Aksaray Sancağından Kıbrıs Adasına Sürgün Aileler”, Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi”,II/1, Elazığ 2004, s. 83-97;
• Alaysa, H. Fikret, Tarihte Kıbrıs, Ankara 1988, s. 26-27.
• Barkan, Ömer Lütfi, “Osmanlı İmparatorluğunda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Sürgünler”, İFM, XI/1-4 (Ekim 1949-Temmuz 1950), s. 550-553.
• Bostan, İdris, “Kıbrıs Sefer Günlüğü ve Osmanlı Donanması’nın Sefer Güzergâhı”, Dünden Bugüne Kıbrıs Meselesi, Yay. Haz. AliAhmetbeyoğlu-Erhan Afyoncu, İstanbul 2001, s. 11- 35.
• Çevikel, Nuri, Kıbrıs Akdeniz’de Bir Osmanlı Adası (1570-1578),Kırk Yedi Numara Yayıncılık, İstanbul 2006, s. 61-69.
• Darkot, Besim, “Kıbrıs”, İA, VI, s. 674.
• Dündar, Recep, “Kıbrıs’ın Fethi”, Türkler, Yeni Türkiye Yayınları, X, Ankara 2002, s. 669-675.
• Dündar, Recep, “Kıbrıs’ın Fethi ve İskânı”, Osmanlı, IV, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 1999, s. 633.
• Erdoğru, Mehmet Akif, “Kıbrıs’ın Türkler Tarafından Fethi ve İlk İskân Teşebbüsü”, Kıbrıs’ın Dünü-Bugünü Uluslar Arası Sempozyumu (28 Ekim-2 Kasım 1991) Tebliğleri, Ankara 1993, s. 45-50.
• Erdoğru, Mehmet Akif, “Beyşehir ve Seydişehir Kazalarından Kıbrıs Adasına Sürülmüş Aileler”, Tarih İncelemeleri Dergisi, XI, İzmir 1996, s. 9-15;
• Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, Kıbrıs’ın Fethi 1570-1571; Ankara 1986, s. 47-80.
• Gökçe, Turan, “1572-1573 yıllarında Kıbrıs’ta İskân edilmek Üzere Karaman ve Rum Vilayetlerinden Sürülen Aileler”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, II, İzmir 1999, s. 9.
• Halaçoğlu, Yusuf, “Osmanlı Döneminde Kıbrıs’ta İskân Politikası”, Kıbrıs’ın Dünü-Bugünü Uluslar Arası Sempozyumu(Gazi Magusa 28 Ekim-2 Kasım 1991), Ankara 1993, s. 57-61;
• İnalcık, Halil, “Kıbrıs’ın Fethi’nin Tarihi Manası”, Kıbrıs ve Türkler, Ankara 1964, s. 21-26.
• İnalcık, Halil, “Ottoman Policy and Administration in Cyprus After the Conquest” Milletler Arası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi(14-19 Nisan 1969), Ankara 1971, s. 61.
• İnalcık, “Ottoman Methods of Conquest”, Studia İslamica, II, 1954, s. 123.
• Jennings, Ronald C, Christians and Muslims in Ottoman Cyprus and the Mediterranean World, 1571-1640, Newyork 1993, s. 212-239.
• Karaca, Behset, “XVI. Asırda Teke Yöresinden Kıbrıs’a Yapılan Sürgünler”, Osmanlı, IV, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 1999, s. 649-652;
• Mert, Özcan, “Şerifi’nin Fetihname-i Kıbrıs’ı”, Tarih Enstitüsü Dergisi, 4-5, İstanbul 1974, s. 49- 78.
• Orhonlu, Cengiz, “Osmanlı Türklerinin Kıbrıs Adasına Yerleşmesi”, Milletler Arası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi(14-19 Nisan 1969), Ankara 1971, s. 91.
• Selaniki Mustafa Efendi, Tarih-i Selaniki, I, (Haz. Mehmet İpşirli), İstanbul 1989, s. 77-79.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi III/1,Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1988, s. 9-14.