A Centre That Prepare the Constitution II: Ohrid

Yıl 2008, Cilt: 2008 Sayı: 18, 53 - 70, 01.03.2008

Emine Gümüşsoy

Öz

Anahtar Kelimeler

-

II.Meşrutiyeti Hazırlayan Bir Merkez: Ohri

Öz

II.Meşrutiyet mücadelesinde Makedonya’nın önemli merkezlerinden birisi de Ohri’dir. Makedonya’nın çok uluslu karışık yapısı ve sorunları Ohri içinde geçerlidir. Ohri İbrahim Temo ve Eyüp Sabri’nin anavatanı olduğu gibi İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin en kuvvetli ve güvenilir merkezi olmuştur. Resneli Niyazi ve Eyüp Sabri Beyler dağa çıkarak eyleme geçtiklerinde en büyük desteği de yine Ohri halkı vermiştir. Çetelerin giyecek-yiyecek bütün ihtiyaçları karşılandığı gibi Şemsi Paşa’yı vuran Atıf Bey’de burada saklanmıştır. Meşrutiyet ilân edildiğinde Ohri mücadeleye verdiği destekle bunun haklı gururunu Manastır ile birlikte hatta daha fazla yaşamıştır

Anahtar Kelimeler

Ohri, II.Meşrutiyet, İttihat ve Terakki Cemiyeti, Eyüp Sabri, çete

Kaynakça

• Arşiv Belgeleri
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA) Rumeli Müfettişliği Sadaret Evrakı (TFR 1.A) 6/566, 7/654, 18/1758, 19/1829,
• /1837, 21/2025, 21/2067, 31/3014. Rumeli Müfettişliği Manastır Evrakı (TFR.1.MN) 174/17369. Kaynak Eserler
• AHMAD Feroz, İttihat ve Terakki (1908-1914), Çev. Nuran Ülken, İstanbul:Sander Yayınevi, 1971.
• AHMED ZİYA, Meşrutiyet Uğrunda, İstanbul: Yeni Osmanlı Matbaası, 1327.
• AKŞİN Sina, Jön Türkler ve İttihat ve Terakki, İstanbul: Gerçek Yayınevi, 1980.
• AYDEMİR Yaşar-Hayber Abdülkadir, “Makedonya Ohri Arşivinde Türkçe Yazmalar Kataloğu”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 41, Bahar 2007.
• AHMED REFİK, İnkılâb-ı Azîm (11 Temmuz 1324), İstanbul: Asır Matbaası, 1324- 1326.
• APAK Kemalettin, Ana Çizgileriyle Türkiye’de Masonluk Tarihi, İstanbul, 1958.
• ARMAOĞLU Fahir, 19.Yüzyıl Siyasî Tarihi, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1997
• AYDEMİR Şevket Süreyya, Makedonya’dan Orta Asya’ya Enver Paşa, C.I, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1970.
• BABACAN Hasan, Mehmed Talat Paşa (1874-1921), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2005.
• BARTL P. Millî Bağımsızlık Esnasında Arnavutluk Müslümanları (1878-1912), İstanbul: Bedir Yayınevi, 1988.
• BLEDA Mithat Şükrü, İmparatorluğun Çöküşü, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1979.
• BOZBORA Nuray, Osmanlı Yönetiminde Arnavutluk ve Arnavut Ulusçuluğunun Gelişimi, İstanbul: Boyut Kitapları, 1997.
• ÇAVDAR, Tevfik, Talât Paşa, İstanbul: İmge Kitabevi, 2001.
• ÇELİK, Bilgin, İttihatçılar ve Arnavutlar, İstanbul: Büke Yayınları, 2004.
• HANİOĞLU M.Şükrü, Bir Siyasal Örgüt Olarak Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Jön Türklük, C.I, İstanbul: İletişim Yayınları, 1985.
• HANİOĞLU Şükrü, “İbrahim Temo”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, C.21, İstanbul, 2000.
• HÜSEYİN CAHİD, “Siyasiyât-Makedonya”, Tanin, numro 351, 7 Şaban 1327/ 11 Ağustos 1325.
• HÜSEYİN CAHİD, “Siyasiyât-Makedonya”, Tanin, numro 351, 14 Şaban 1327/ 17 Ağustos 1325.
• İBRAHİM TEMO, İbrahim Temo’nun İttihat ve Terakki Anıları, İstanbul: Arba Yayınları, 2000.
• İRTEM Süleyman Kâni, Yıldız ve Jön Türkler, Haz. Osman Kocabaşoğlu, İstanbul, 1999.
• MUSTAFA RAGIP, Manastır’da Patlayan Tabanca, Haz. Rahşan Aktaş, İstanbul: Bengi Yayunları, 2007.
• RAMSAUR, E.E, Jön Türkler ve 1908 İhtilâli, Çev. Nuran Ülken, İstanbul: Sander Yayınevi, 1972.
• TEKELİ İlhan-Selim İlkin, “İttihat ve Terakki Hareketinin Oluşumunda Selanik’in Toplumsal Yapısının Belirleyiciliği”, Türkiye’nin Sosyal ve Ekonomik Tarihi (1071- 1920) Birinci Uluslararası Türkiye’nin Sosyal ve Ekonomik Tarihi Kongresi Tebliğleri, Ankara, 1980.
• TUNAYA Zafer Tarık, Türkiye’de Siyâsi Partiler, C.I, İstanbul: Arba Yayınları, 1952.
• UZUNÇARŞILI İsmail Hakkı, Resneli Niyazi Hatıratı, İstanbul: Örgün Yayınevi, 2003.