Uygulayıcıların Penceresinden Türk Üniversitelerinin Uluslararasılaşma Deneyimi

Year 2016, Issue: 37, 91 - 109, 20.04.2016

Devrim Vural Yılmaz

Abstract

Türkiye’de yükseköğretimde uluslararasılaşma son
yıllarda önemli bir gündem maddesi haline gelmektedir. Nitekim Yükseköğretim
Kurulu tarafından 2014 yılında hazırlanan vizyon belgesinde uluslararasılaşma
Türk yükseköğretiminin yol haritasını çizen üç ana unsurdan biri olarak geniş
yer bulmuştur[1].
Bu vizyon kapsamında Türkiye’nin yükseköğretimde uluslararası bir aktör olma
iddiasına sahip olduğu görülmektedir. Yükseköğretimde uluslararasılaşmaya
ilişkin bu yaklaşımın başarılı olabilmesi için stratejik bir sürece dönüşmesi,
bir kamu politikası olarak ele alınması gerekmektedir. Bu süreçte en önemli rol
ise uluslararasılaşmanın temel aktörleri olan üniversitelere düşmektedir. Türk
yükseköğretiminin küresel rekabet gücünü gerek köklü gerekse genç
üniversitelerin vizyonları ve performansları belirleyecektir. Bu çalışmanın
amacı Türkiye’deki üniversitelerin uluslararasılaşma alanındaki vizyonları,
stratejileri, hedef ve uygulamaları bağlamında genel bir resim çizmektir. Çalışmada
2014 yılı itibarıyla Türkiye’de bulunan üniversitelerin Uluslararası İlişkiler
yöneticileri ile yapılan anket uygulamasının bulgularına yer verilmekte ve
bulgular ışığında değerlendirme ve öneriler sunulmaktadır.

Keywords

Yükseköğretimde uluslararasılaşma, Türk yükseköğretimi, yükseköğretim politikaları, yükseköğretim yönetim

The Internationalization Experience of Turkish Universities from the Standpoint of Practitioners

Abstract

Internationalization
has been one of the important issues on the agenda of The Turkish Higher Education
system in recent years. Internationalization was defined as one of the three
cornerstones of the roadmap of Turkish Higher Education by The Turkish Higher
Education Council. As in line with this vision, Turkey attempts to be one of
the international actors in higher education provision. In order to attain this
goal, internationalization should be handled as a public policy with a strategic
approach. In this context, universities play the most significant role as the
main actors of the process and the global competetive position of Turkey will
be determined by the performance of Turkish universities. The aim of this paper
is to depict the vision, strategies, goals and practices of Turkish
universities regarding the internationalization. To this end, the findings of a
survey conducted with the managers of international offices at Turkish
universities were exposed and evaluated.    

Keywords

Internationalization in higher education, Turkish higher education, higher education policies, higher education management

References

• AKTAN, Coşkun Can, Yüksek Öğretimde Değişim: Global Trendler ve Yeni Paradigmalar, Ed. C. C. Aktan, Değişim Çağında Yüksek Öğretim İçinde, Yaşar Üniversitesi Yayını, İzmir, 2007, s. 1-43.
• ALTBACH, Philip vd., Trends in Global Higher Education, Tracking an Academic Revolution, UNESCO, Paris, 2009.
• AMARAL, Alberto-NEAVE, Guy, “The OECD and its Influence in Higher Education: A Critical Revision”, International Organizations and Higher Education Policy: Thinking Globally, Acting Locally?, Ed. R. Bassett-A. Maldonado, Routledge, New York, s. 82- 98.
• CROSIER, David-PARVEVA, Teodora, The Bologna Process: Its Impact on Higher Education Development in Europe and Beyond, UNESCO: International Institute for Educational Planning, Paris, 2013, s. 19-23.
• ÇELİK, Z., “Bologna Sürecinin Avrupa Yükseköğretim Sistemi Üzerine Etkileri”, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(2), 2012, s. 100-105.
• ÇETİNSAYA, Gökhan, Büyüme, Kalite, Uluslararasılaşma: Türkiye Yükseköğretimi İçin Bir Yol Haritası. https://yolharitasi.yok.gov.tr 15.02.2015.
• DÖLEN, Emre, Türkiye Üniversite Tarihi 5: Özerk Üniversite Dönemi 1946-1981, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2010.
• ERDOĞAN, Armağan, Türk Yükseköğretiminin Yeniden Yapılanma Çalışmaları: Küresel Eğilimler ve Uluslararasılaşma Çerçevesinde Değerlendirmeler, Stratejik Düşünce Enstitüsü Yayınları, 2013.
• FIELDEN, John, The Practise of Internationalization: Manging Internationalization in UK Universities, UK Higher Education International Unit, London, 2008.
• GREEN, Madeleine F., Measuring Internationalization at Comprehensive Universities, American Council on Higher Education, USA, 2005, s. 3-15.
• GÜMÜŞ, S.-GÖKBEL, Veysel, 2023 İçin Akademisyen Yetiştirme Çabaları: MEB ve YÖK Yurtdışı Lisansüstü Bursları, SETA Yayınları, Ankara, 2012.
• KNIGHT, Jane “Internationalization of Higher Education”, Quality and Internationalization in Higher Education, Ed. J. Knight-H. de Wit, IMHE/OECD, Paris, 1999, s. 13-28.
• KNIGHT, Jane, Internationalization of Higher Education Practices and Priorities: 2003 IAU Survey Report; International Association of Universities, Paris, 2003.
• KULAÇ, Onur- ÇALHAN, Hüseyin Serhan, “Bir Kamu Politikası Süreci Analizi: Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu Yurtdışı Lisansüstü Bursları” Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 10, 2013, s. 205-225.
• KÜÇÜKCAN, Talip-GÜR, Bekir, Türkiye’de Yükseköğretim: Karşılaştırmalı Bir Analiz, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, Ankara, 2009.
• MOHRMAN, Kathryn vd., “The Emerging Global Model of the Research University”, Higher Education in the New Century: Global Challenges and İnnovative İdeas, Ed. P. G. Altbach-P. M. Peterson, Sense Publishers, Rotterdam, s.145-177.
• OECD, Education at Glance: OECD Indicators 2015, OECD, Paris, 2015.
• TEICHLER, Ulrich, “International Student Mobility in Europe in the Context of the Bologna Process”, Journal of International Education and Leadership, 2(1), 2012, s. 1-13.
• TEICHLER, Ulrich, “The Changing Debate on Internationalisation of Higher Education”, Higher Education, 48(1), 2004, s. 5-24.
• WENDE, Marjik Van der, “Internationalization Policies: About New Trends and Contrasting Paradigms”, Higher Education Policy, 14(3), 2001, s. 249-259.
• WIT, Hans de, Trends, Issues and Challenges in Internationalisation of Higher Education, Centre for Applied Research on Economics and Management, Amsterdam, 2011, s. 243.
• YILMAZ, Devrim Vural, “Yükseköğretimin Değişen Bağlamı: 21. Yüzyılda Dönüşümler ve Eğilimler”, Yükseköğretim Dergisi, 3(3), 2013, s. 169-176.