Osmanlı Devleti’nde Ölüm ve Yaralanma Sonrası Yapılan Keşifler: 1668-1678 Konya Örneği

Yıl 2021, Sayı: 52, 298 - 311, 30.04.2021

Musa Sezer

Öz

Ölüm ve yaralanma olayları insanoğlunun varlığından beri süre gelen bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum, Osmanlı toplum hayatına dair önemli veriler elde edilmesini sağlayan şer’iyye sicilleri üzerinden incelenecektir. Şer’iyye sicilleri esas alınarak meydana getirilen bu çalışmada, çıkış noktamız keşifler olup, 1668-1678 yılları arasında Konya’da gerçekleşen ölüm ve yaralanma olayları ile bunların sonrasında yapılan keşifler konu edinmektedir. Çalışmanın amacı, söz konusu olaylarla ilgili keşifler incelenerek, keşfin nasıl bir heyetle ve nasıl bir yol izlenerek yapıldığının ortaya konulmasıdır. Ayrıca meydana gelen ölüm ve yaralanma olaylarının nedeni, fiilin işleniş biçimi, kullanılan aletler incelenmek suretiyle on yıllık zaman diliminde ölüm ve yaralanma olayları ile ilgili sayısal verilere ulaşılmış olunacaktır. Diğer taraftan incelenen zaman diliminde Konya’nın sosyal hayatına dair izlenimler elde edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Şer’iyye Sicili, Konya, Cinayet, Ölüm, Darp, Yaralanma

Kaynakça

• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi Konya Şer’iyye Sicilleri (KŞS.) 13, 14, 15, 16, 17, 19, 20, 21, 23, 24.
• Araştırma-İnceleme Eserler ve Tezler Acartürk, Ferrayi (2006). 1672-1673 Tarihlerinde Konya’nın Sosyal ve Ekonomik Durumu-19 Nolu Konya Şeriyye Siciline Göre. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Akbaş, Emrah (2018). 13 Numaralı Konya Şer’iyye Sicili 1087-1088/1676-1677-Değerlendirme ve Transkripsiyon. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Akbaş, Fatma Betül (2018). 1670-1671 Tarihleri Arasında Konya’nın Sosyal ve Ekonomik Durumu-15 Numaralı Şer’iye Siciline Göre. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Bardakoğlu, Ali (2002). Katil. DİA., XXV, 45-48.
• Harman, Ömer Faruk (1996). Hâbil ve Kabil. DİA., XIV, 376-378.
• Hasan Ali Eş-Şâzelî (1993). Cinayet. DİA., VIII, 14-15.
• Hızlı, Mefail (2014). “Osmanlı Mahalle İmamlarının Performanslarına Dair”, TESAM Akademi Dergisi, C.1, S.1, 41-51.
• Kocabaş, Bahar (2017). 1672-1673 Yılları Arasında Konya’da Sosyal Hayat-16 Numaralı Konya Şer’iyye Siciline Göre. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Küçük, Fatih (2013). 14 Numaralı Konya Şer’iye Sicili 1080-1081/1669-1670-Değerlendirme ve Transkripsiyon. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Sak, İzzet-Solak, İbrahim (Haz.) (2014). 53 Numaralı Konya Şer’iyye Sicili 1148-1149/1736-1737-Transkripsiyon ve Dizin, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya.
• Solak, İbrahim-Sak, İzzet (Haz.) (2014). 38 Numaralı Konya Şer’iyye Sicili 1103-1104/1692-1693-Transkripsiyon ve Dizin, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya.
• Tok, Özen (2007). “Kayseri Kadı Sicillerindeki Yaralanma ve Ölüm Vakalarıyla İlgili Keşif Raporları (1650-1660)”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.22, 327-347.
• Yürekli Tutar, Ayşe (2018). 16 Numaralı Konya Şer’iye Sicili 1083-1083/1672-1673-Değerlendirme ve Transkripsiyon. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.