An Evaluation on the Meaning of the Seventh and Eighth Verses of Surah Zilzal

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 274 - 292, 30.04.2025

İsmail Karagöz

https://doi.org/10.31121/tader.1584170

Abstract

Almighty Allah guided man, whom He created with the ability to do good and evil, by giving him wisdom, sending prophets and sending down books, and left it to his will to be-lieve or not to believe, to do good and bad deeds or not. However, he warned people against denial and rebellion by declaring that there would be a hell in the afterlife. By promising heaven, he encouraged faith, obedience and worship, and stated that man's good or bad deeds, whether big or small, small or large, in this world will not be lost and that he will be held accountable for them in the afterlife. One of these verses is the seventh and eighth verses of the Zilzal sura: “Whoever does a good deed equal to the weight of an atom, he will see it. "Whoever commits an atom's weight of evil and sin will see it too."
Is the "person" mentioned in the verse a believer or an unbeliever? Both? Will the re-ward for a "mote" good deed be rewarded and the "mote" bad deed's punishment be in this world or the afterlife? In the afterlife, will the unbeliever be rewarded for even an iota of good deeds, and will the believer be punished for even an iota of bad deeds? All of this is not clear in the verse. For this reason, commentators have not been able to agree on understanding the verse since the period of the Companions. In our article, the concepts of "deed, good and evil" in the verse, what is meant by the noun "nobody" and the sentence "he sees it", and whether this is in this world or the hereafter are discussed.

Keywords

Quran, Action, Goodness, Evil, Reward, Punishment

Zilzâl Sûresinin Yedi ve Sekizinci Âyetlerinin Anlamı Üzerinde Bir Değerlendirme

Abstract

Yüce Allah, hayır ve şerri işleyebilecek yetenekte yarattığı insana akıl vermek, peygam-ber göndermek ve kitap indirmek suretiyle rehberlik etmiş, iman edip etmemeyi, iyi ve kötü işleri yapıp yapmayı iradesine bırakmıştır. Bununla birlikte ahirette cehennem olduğunu bildi-rerek insanları inkâr ve isyandan sakındırmıştır. Cennet vaat etmek suretiyle iman, itaat ve iba-detlere teşvik etmiş, insanın dünyada küçük veya büyük, az veya çok yaptığı iyi veya kötü işlerinin kaybolmayacağını ve ahirette bunun hesabının verileceğini bildirmiştir. Bu âyetlerden biri de Zilzâl sûresinin yedi ve sekizinci âyetleridir: “Kim zerre ağırlığınca bir hayır ve salih amel işlerse onu görür. Kim de zerre ağırlığınca bir kötülük ve günah işlerse onu da görür.”
Âyette geçen “kimse”, mümin mi kâfir mi? Her ikisi mi? “Zerre” kadar iyi işin mükâfatı, “zerre” kadar kötü işin cezası dünyada mı ahirette mi olacak? Ahirette ise kâfir zerre kadar iyi işin mükâfatını, mümin zerre kadar kötü işin cezasını görecek mi? Bütün bunlar âyette açık değildir. Bu sebeple sahabe döneminden itibaren müfessirler âyeti anlamada ittifak edememiş-lerdir. Makalemizde âyetteki “amel, hayır ve şer” kavramları, “kimse” ismi ve “onu görür” cümlesi ile ne kast edildiği, bunun dünyada mı ahirette mi olduğu hususları ele alınmıştır.

Keywords

Kur’ân, Amel, Hayır, Şer, Mükâfat, Ceza

References

• Abdülkerîm Yunus el-Hatîb. et-Tefsiru’l-Kur’ânî lil-Kur’ân. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-Arabî, ts.
• Abdürrazzak b. Hemmâm. Tefsîr. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1419.
• Ahmed b. Hanbel. el-Müsned. Kâhire: Dâru’l-Hadîs, 1995.
• Âişe Abdurrahman.et-Tefsirü’l-Beyânî li’l-Kur’âni’l-Kerîm. Kâhire: Dâru’l-Me’ârif, ts.
• Ateş, Süleyman. Kur’ân-ı Kerim ve Yüce Meâli. Ankara: Kılıç Kitabevi, 1983.
• Aytekin, Arif. Açıklamalı Yeni Meâl. İstanbul: Miraç Yayınları, 2019.
• Beyhakî, Ahmed b. el-Huseyn. Şu’abü’l-Îmân. Bombay: Mektebetü'r-Rüşd, 2003.
• Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Huseyn. el-Ba’sü ve’n-Nüşûr. Beyrut: Merkezü’l-Hademât ve’l-Ebhâsi’s-Sekafât, 1986.
• Buhârî, Muhammed b. İsmail. el-Câmi’us-Sahih. İstanbul: Çağrı yayınları, 1981.
• Râzî, Ebû Bekir. Muhtâru’s-Suhâh. Beyrut: Dâru’l-Besâir, 1987.
• Ebû Hayyan, Muhammed b. Yusuf. Bahru’l-Muhît fî’t-Tefsîr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1420.
• Ebû Muhammed Izzüddîn Abdülazîz b. Abdüsselam. Tefsîru’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1996.
• Ebû’l-Abbas Ahmed b. Muhammed. Bahru’l-Medîd fî Tefsîri Kur’ân’l-Mecîd.Kâhire: 1419.
• Ebû’l-Abbâ Şihâbüddîn Ahmed b. Yusuf. Umdetü’l-Huffaz fî Tefsî Eşrâfi’l-Huffaz. Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1996.
• Ebüssuûd Efendi,. İrşâdü’l-Akli’s-Selîm İlâ Mezâya’l-Kitâbi’l-Kerîm. Beyrut: Dâru İhyâü’t-Türêsîl-Arabiyyi, ts.
• Fîrûzâbâdî. Tenvîru’l-Mikbâs min Tefsîri İbn Abbas. Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, ts.
• Hâzin, Ali b. Muhammed. Lübâbü’t-Te’vîl fî Me’âni’t-Tenzîl. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1415.
• İbn Atıyye. el-Muharraru’l-Vecîz fî Tefsîri Kitâbi’l-Azîz. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1422.
• İbn Cüzey.et-Teshîl li Ulûmi’t-Tenzîl. Beyrut: Şirketü Dâri’l-Erkâm, 1416.
• İbn Fâris.Mu’cemü mekâyîsi’l-lüga. thk. Abdüsselam Muhammed Hârun. Beyrut: İttihâdü’l-Kitâbi’l-Arab, 2002.
• İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ. Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm. Beyrut: Dâru Tayyibe, 1999.
• İbn Manzûr. Lisânü'l-Arab. Beyrut: 1956.
• Îcî, Munammed b. Abdurrahman. Câmi’u’l-Beyân fî Tefsîri’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘Ilmiyye, 2024.
• Karagöz, İsmail. Allah KelamıKur’ân’ın Anlamı ve Tefsiri, Açıklamalı ve Kırık Meali. Anka-ra: Kar Yayınları, 2020.
• Karaman, Hayrettin, Çağrıcı, Mustafa, Dönmez, İbrahim Kâfi, Gümüş, Sadrettin. Kur’an-ı Kerim ve Meâli. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2015.
• Kâsimî, Cemâlüddîn. Mehâsinü’t-Te’vîl. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘Ilmiyye, 1418.
• Kısa, Mahmut. Kısa Açıklamalı Kur’an-ı Kerim Meali. Konya, Armağan Kitaplar, 2012.
• Koçyiğit, Talat. Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâli. Ankara: Kılıç Kitabevi, ts.
• Kurtubî, Muhammed b. Ahmed. el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân. Kahire: Dâru Kütübi’l-Mısrıyye, 1964.
• Mâtürîdî, Te’vîlâtü Ehli’s-Sünneti. Beyrut: Dâru Kütübi’l-‘Ilmiyye, 2005.
• Mâverdî, en-Nüketü ve’l-uyûn (Beyrut: Dâru Kütübi’l-‘Ilmiyye, ts.
• Mâverdi, Tefsirü'l-Kur'ân: İhtisarü'n-nüket li'l-Maverdi. thk. Abdullah b. İbrâhim Vehibi, Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1996.
• Mevdûdî, Ebûl A’lâ. Tefhimu’il-Kurân. çev. Muhammed Han Kayanî vd., İstanbul: İnsan Yayınları, 1991.
• Kandemir, Mehmet Yaşar vd. Âyet ve Hadislerle Açıklamalı Kur’ân-ı Kerîm Meâli. İstanbul: İfav Yayınları, 2010.
• Merâgî, Ahmed Mustafa. Tefsîr. Mısır: Şirketü Mektebe, 1946.
• Muzhirî, Muhammed Senâüllah. et-Tefsîr. Pakistan: Mektebetü’r-Rüşdiyye, 1412.
• Mücîru’d-Dîn b. Muhammed. Fethu’r-Rahman fî Tefsîri’l-Kur’ân. (b.y., Dâru’n-Nevâdir, 2009.
• Mukatil b. Süleyman. Tefsîr. Beyrut: Dâru İhyâü’t-Türâs, 1423.
• Müslim b. el-Haccâc. es-Sahih. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1982.
• Nesefî, Ebû’l-Berakât. Medâriku’t-Tenzîl ve Hakâiku’t-Te’vîl. Beyrut: Dâru’l-Kelimi’t-Tayyib, 1998.
• Öztürk, Mustafa. Kur’ân-ı Kerîm Meâli. İstanbul: Düşünce Yayıncılık, 2011.
• Râğıb el-Isfehânî. el-Müfredât fî Ğarîbi'l-Kur'ân. thk. M.S. Keylânî, Mısır: y.y., 1961.
• Râzî, Fahruddîn,. Mefâtîhu’l-Ğayb (et-Tefsîru’l-kebîr). Beyrut: Dâru ihyâü’t-türâsîyyi, 1420.
• Sa’lebî,. el-Keşfü ve’l-Beyân an Tefsîri’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru İhyâü’t-Türâsi’l-Arabî, 2002.
• Semerkandî, Ebû’l-Leys,. Bahru’l-Ulûm. b.y, y.y, ts.
• Süyûtî,.ed-Dürrü’l-Mensûrfî’t-Tefsîri bi’l-Me’sûr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1983.
• Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed. es-Siracü’l-Münir fî’l-İ’âneti Alâ Ma’rifeti Ba’dı Me’ânî Kelâmi Rabbine’l-Hakîm’il-Habîr. Kâhire: Matbatü Bulak, 1285.
• Şener, Abdülkadir, Sofuoğlu, Cemal, Yıldırım, Mustafa. Yüce Kur’ân ve Açıklamalı-Yorumlu Meâl. İzmir: 2009.
• Şevkânî,. Fethu’l-Kadîr. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1414.
• Şevkânî,. Fethu’l-Kadîr. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1414.
• Şinkîtî, Muhammed el-Emîn. Edvâü’l-Beyân fî Îzâhı’l-Kur’ân’ı bi’l-Kur’ân, Lübnan: Dâru’l-Fikri, 1995.
• Taberî,Muhammed b. Cerîr. Câmi’u’l-Beyân an Tefsîri Âyi’l-Kurân. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2000.
• Tirmizî. es-Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
• Zemahşerî. el-Keşşâf an hakâiki an gavâmizi’t-tenzîl. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-arabiyyi, 1407.
• Zühaylî, Vehbe b. Mustafa. et-Tesîru’l-Münîr. Dimaşk: Dâru’l-Fikri’l-Mu’âsır, 1418.