Domates üretim atık ve artıklarından kompost eldesi

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 2, 95 - 100, 28.12.2018

Murat Durmuş Rıdvan Kızılkaya

Öz

Bitkisel kökenli tarımsal atıkların kompostlanarak tekrar tarım topraklarına ve doğaya kazandırılması hem topraklarda eksilen organik madde eksiğini kapatmak hem de çevre sorunlarının önüne geçmek açısından önemlidir. Bu çalışmada, domates hasadı sonrası açığa çıkan artık ve atıkların herhangi bir diğer bitkisel ve hayvansal atık materyal ile karıştırılmaksızın hayvan gübresindeki mikroorganizmalar ile aşılanarak kompostlanabilme durumları araştırılmıştır. Bununla beraber, kompostlanma süresince bitkisel materyalin bazı özelliklerindeki değişimler de incelenmiştir. Bu amaçla, domates artık ve atıklarından oluşan biyokütleye hayvan gübresinden ekstrakte edilen çözelti ilave edilerek % 60 nem koşulunda windrow yöntemi ile kompostlanmıştır. Kompost yığınının sıcaklık, pH, EC, organik C, C/N oranı ve mikrobiyal biyomas C içeriğindeki değişimler 90 günlük kompostlanma sürecince saptanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre yığının sıcaklığı 38. günde termofilik faza ulaşmış, en yüksek sıcaklık 59. günde 65°C olarak belirlenmiş ve 64. günde termofilik faz tamamlanmıştır. Başlangıçta, bitkisel biyokütlenin C/N oranı 39 ve pH’sı 6.21 iken, 90 günün sonunda sırasıyla 12.7 ve 7.50 olarak belirlenmiştir. Deneme sonunda, domates atık ve artıklarının windrow yöntemi ile herhangi bir diğer bitkisel ve hayvansal atıklar ile karıştırılmaksızın, mikrobiyal inokülasyon ile başarılı bir şekilde kompostlanabileceği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kompost, domates artık ve atıkları, windrow, C/N

Composting of the post-harvested tomato plant wastes and residues

Öz

It is important to recycling of plant originated agricultural wastes to farmlands and nature as a compost material in terms of dealing with the lack of organic matter in soil and environmental problems. In this study, composting of the post-harvest tomato plant wastes and residues was investigated only inoculating with microorganisms obtained from animal manure without mixing any other plant or animal waste material. Also, changes in some properties of the plant material during the composting process were determined. For this purpose, the extract obtained from animal manure was added to the biomass including tomato waste and residues, and it was composted by windrow method at 60% humidity condition. Changes in temperature, pH, EC, organic carbon, C/N ratio and microbial biomass carbon content of compost pile were determined during the 90 days of composting process. According to the results, the temperature of the compost pile reached the thermophilic phase at 38th day, the highest temperature was determined at 59th days as 65°C and thermophilic phase completed at 64th days. While initial C/N ratio and pH of plant biomass were 39 and 6.21, they were determined as 12.7 and 7.50 at the end of 90 days, respectively. At the end of the experiment, it was determined that post-harvest tomato plant wastes and residues could be successfully composted with only microbial inoculation by windrow method without mixing with any other plant and animal wastes.

Anahtar Kelimeler

Compost, tomato waste and residues, windrow, C/N

Kaynakça

• Alagöz Z, Yılmaz E, Öktüren F, 2006. Organik materyal ilavesinin bazı fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 19(2): 245-254.
• Anderson J P E, Domsch K H, 1978. A physiological method for the quantative measurement of microbial biomass in soils. Soil Biology and Biochemistry 10: 215 – 221.
• Bernal M P, Alburquerque J A, Moral R, 2009. Composting of animal manures and chemical criteria for compost maturity assessment. A review. Bioresource Technology 100: 5444–5453.
• Bilen S, Sezen Y, 1993. Toprak reaksiyonunun bitki besin elementleri elverişliliği üzerine etkisi. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Der. 24 (2): 156-166.
• De Bertoldi M, Vallini G, Pera A, 1983. The biology of composting: a review. Waste Manage. Res. 1: 157–176.
• D'Hose T, Cougnon M, De Vliegher A, Willekens K, Van Bockstaele E, Reheul D, 2012. Farm compost application: effects on crop performance. Compost Science & Utilization 20 (1): 49-56.
• Fernandes F, Viel M, Sayag D, André L, 1988. Microbial Breakdown of Fats Through In- Vessel Co-composting of Agricultural and Urban Wastes. Biological Wastes. 26: 33-48.
• Gray K R, Sherman K, 1969. Accelerated Composting of Organic Wastes. Birmingham University Chemical Engineering. 19-21, 3, 1968-70: 64-70.-Birmingham, England.
• Gülser C, Candemir F, Kanel Y, Demirkaya S, 2015. Effect of manure on organic carbon content and fractal dimensions of aggregates. Eurasian Journal of Soil Science 4(1): 1-5.
• Haynes R J, Naidu R, 1998. Influence of lime, fertilizer and manure applications on soil organic matter content and soil physical conditions: a review. Nutrient Cycling in Agroecosystems. 51: 123–137.
• Kacar B, Kütük C, 2010. Gübre Analizleri. Nobel Yayın No.1497, 382 s. Nobel Basımevi, Ankara Moreno Casco J, Moral Herrero R, 2008. Compostaje (eds. Moreno Casco J, Moral Herrero R). Ediciones Mundi-Prensa, Madrid-Barcelona-Mexico. pp. 1-570.
• Nielsen H, Berthelsen L, 2002. A Model for Temperature Dependency of Thermophilic Composting Process Rate. Compost Science & Utilization. 10 (3): 249-257.
• Iqbal M K, Shafiq T, Ahmed K, 2010. Effect of different techniques of composting on stability and maturity of municipal solid waste compost. Environmental Technology. 31 (2): 205–214.
• Kürklü A, Bilgin S, Külcü R, Yaldız O, 2004. Bazı Sera Bitkisel Biyokütle Atıklarının Miktar ve Enerji İçeriklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Biyoenerji 2004 Sempozyumu, 2004, İzmir.
• Poincelot R P, 1972. The Biochemestry and Methodology of Composting. Connecticut Agriculture Experiment Station Bulletin 727: 38.
• Ryan J, Estefan G, Rashid A, 2001. Soil and plant analysis laboratory manual. International Center for Agricultural Research in the Dry Areas (ICARDA). Syria
• Sundberg C, Smars S, Jönsson H, 2004. Low pH as an inhibiting factor in the transition from mesophilic to thermophilic phase in composting. Bioresource Technology. 95: 145–150.
• Shimizu N, 2017. Process Optimization of Composting Systems. In: Robotics and Mechatronics for Agriculture (eds. Dan Zhang, Bin Wei). CRC Press Taylor & Francis Group 6000 Broken Sound Parkway NW, Suite 300 Boca Raton, FL 33487-2742, pp. 1-22.
• TÜİK 2017. Bitkisel üretim istatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr,
• Xi B D, Meng W, Huang G H, Liu H L, Zeng G M, Yuan X Z, Wang Q, Bai Q Z, 2003.Composting technology of municipal solid waste with inoculation agent. J. Environ. Sciences-China 24 (1): 157–160.
• Zucconi F, de Bertoldi M, 1987. Compost specifications for the production and characterization of compost from municipal solid waste. In Compost: production, qualitv and use, ed. M. de Bertoldi, M. P. Ferranti, P. L’Hermite, F. Zucconi. Elsevier Applied Science, Essex, 30-50.