Yağış Eşiği Bazlı Heyelan Erken Uyarı Sistem Önerisi: Trabzon İli Örneği

Year 2013, Volume: 24 Issue: 116, - , 01.09.2013

Emre Akçalı , Hasan Arman

Abstract

Heyelanları tetikleyen yağışların süre, miktar ve şiddetlerinin bilinmesi, heyelan tahmini ve heyelan erken uyarı sistemleri için büyük önem taşımaktadır. Yağışların belli bir eşik değeri aştıktan sonra heyelanları tetiklediği son yıllarda araştırmacılarca yapılan çalışmalar ile ortaya konulmuştur. Bu çalışmada, Türkiye’de heyelanların en çok meydana geldiği Trabzon ili için yağış eşiği belirlenmiş ve bu eşiğe bağlı bir heyelan erken uyarı sistemi önerilmiştir. Çalışmada, Trabzon ilinde yılları arasında meydana gelen 1105 adet heyelan verisi kullanılmıştır. Farklı kriterlerden elde edilen yağış eşiklerine göre heyelan erken uyarı veri tabanı hazırlanmış ve bu veri tabanı 2 yıllık deneme süresinde olumlu sonuç vermiştir

Keywords

Heyelan erken uyarı, yağış eşiği, Trabzon heyelanları

References

• Alkan, M., Heyelan ağaç ilişkisi tartışmasında gelinen aşama, İkinci Ulusal Heyelan Sempozyumu, Sapanca, Türkiye, sf: 35-44, 1995
• Corominas, J., Landslides and climate. Keynote lecture In: Proceedings 8th International Symposium on Landslides, (Bromhead E, Dixon N, Ibsen ML, eds). Cardiff: A.A. Balkema, 4: 1–33, 2000
• Önalp, A., Arel, E., Yamaç ve Şevlerin Mühendisliği, Birsen Yayınevi, 2004
• Caine, N., The rainfall intensity–duration control of shallow landslides and debris flows. Geogr Ann A 62: 23–27, 1980
• TS 8853, Yamaç ve Şevlerin Dengesi ve Hesap Metodları–Zeminde, TSE, 1991
• Akçalı, E., Heyelan yağış ilişkisi analizi ve modellemesi; Trabzon ili örneği, Doktora Tezi, Sakarya Ünv, İnşaat Müh. Bölümü, Sakarya, 2011
• Dapporto, S., Aleotti, P., Casagli, N., Polloni, G., Analysis of shallow failures triggered by the 14–16 November 2002 event in the Albaredo valley, Valtellina (Northern Italy), Advances in Geosciences, 2, 305–308, 2005
• Majidi, A.,Numerical analysis of Hollar landslide, EJGE, vol 13B, 1-10, 2008
• Blatz, J.A., Take, W.A., Priyanto, D.G., Influence of a weathered zone on the susceptibility of a slope to rainfall induced instability, Unsaturated Soils, pp. 2291- 2299, 2006
• Aleotti, P., A warning system for rainfall-induced shallow failures. Eng Geol 73: 247–265, 2004
• Wieczorek, G.F., Glade, T., Climatic factors influencing occurrence of debris flows. In: Debris flow Hazards and Related Phenomena. Springer Berlin Heidelberg, 2005
• Tiranti, D., Estimation of rainfall thresholds triggering shallow landslides for an operational warning system implementation, Landslides, DOI 10.1007/s10346- 010-0198-8, 2010
• Guzzetti, F., Peruccacci, S., Rossi, M., Stark, C.P., Rainfall thresholds for the initiation of landslides in central and southern Europe Meteorol Atmos Phys 98, 239–267, 2007
• Guzzetti, F., Peruccacci, S., The rainfall intensity–duration control of shallow landslides and debris flows: an update, Landslides 5:3–17, 2008
• Innes, J.L., Debris flows. Prog Phys Geog 7: 469–501, 1983
• Clarizio, M., Gulli, G., Sorbino, G., Mechanism of Landslides. Proceedings of International Conference) vol. 1, pp. 585-597, 1996.
• Cannon, S.H., Gartner J.E., Wildfire-related debris flow from a hazards perspective. Debris flow hazards and related phenomena. Springer, Berlin, pp 363– 385, 2005
• Jibson, R.W., Debris flow in southern Porto Rico. Geological Society of America, Special Paper 236, 29–55, 1989
• Crosta, G.B., Frattini, P., Rainfall thresholds for triggering soil slips and debris flow. In: Proceedings 2nd EGS Plinius Conference on Mediterranean Storms (Mugnai A, Guzzetti F, Roth G, eds). Siena: 463–487, 2001
• HTTP://rainfallthresholds.irpi.cnr.it, Erişim tarihi: Haziran, 2011
• Baltacı, H., Şen, Ö.L., Karaca, M., Doğu Karadeniz Bölgesi heyelan-yağış ilişkisinin incelenmesi ve minimum eşik değerlerin belirlenmesi, 1. Meteoroloji Sempozyumu, Ankara, 2010
• DSİ, Türkiye Maksimum Yağışları Frekans Atlası, Ankara, 1990
• DMİ, Devlet Meteoroloji İşleri arşiv kayıtları 1988-2010
• DSİ, Devlet Su İşleri 22. Bölge Müdürlüğü arşiv kayıtları 1988-2010
• Akcali, E., Arman, H., Firat S., Saltabas, L., Gunduz, Z., Rainfall thresholds fort he initiation of landslides in Trabzon province of Turkey, International Journal of Engineering and Applied Sciences, 2010
• Zezere, J.L., Trigo, R.M., Trigo, I.F., Shallow and deep landslides induced by rainfall in the Lisbon region (Portugal): assessment of relationships with the North Atlantic Oscillation. NHESS 5: 331-344, 2005
• Cancelli, A., Nova, R., Landslides in soil debris cover triggered by rainstorms in Valtellina (central Alps - Italy). In: Proceedings of 4th International Conference and Field Workshop on Landslides. Tokyo: The Japan Geol. Soc., 267–272, 1985
• Ceriani, M., Lauzi, S., Padovan, N., Rainfall and landslides in the Alpine area of Lombardia Region, cent. Alps, Italy. In: Int. Symp. Bern: Interpraevent 2:9-20, 1992
• Dahal., R.K., Hasegawa, S., Representative rainfall thresholds for landslides in the Nepal Himalaya Geomorphology 100, 429–443, 2008
• Kahveci, O., Doğu Karadeniz Bölgesinde meydana gelen sel, taşkın ve heyelanlar ile bölgedeki bitki örtüsü ve orman durumu, Doğu Karadeniz Bölgesi, Heyelan ve Taşkınları Sempozyumu, Trabzon, 2011
• Özdemir, H., Uygulamalı taşkın hidrolojisi, DSİ Yayınları, Ankara, 1978
• Enoki, M., Kokubu, A.A., Relation between slope stability and groundwater flow caused by rainfalls, Slope Stability engineering, Yagi, Yamagami & Jiang, Balkema, Rotterdam, 429-434, 1999
• Reis, S., Çevresel planlamalara altlık bir coğrafi bilgi sistemi tasarımı ve uygulaması: Trabzon il bilgi sistemi (TİBİS) modeli doktora tezi, KTÜ, 2003