İPEK LİFLERİNDEKİ SERİSİNİN ENZİMATİK OLARAK UZAKLAŞTIRILMASI

Year 2007, Volume: 17 Issue: 3, 182 - 186, 01.12.2007

Kerim Duran Duygu Özdemir Eylen Sema Namlıgöz

Abstract

Bir serisin proteini ve serisin tarafından etrafı sarılan iki fibroin proteininden oluşan birleşik materyal olan ipek lifleri, Bombyx Mori türündeki ipek böceğinden elde edilmektedir. Her ikisi de protein olan fibroin ve serisin sırayla % 75 ve % 25 oranında liflerde bulunmaktadır. İpek kozasından ipek lifinin çekilerek işlenmesi ve giysi şekline getirilmesi birçok adımdan oluşmaktadır. Bunlar: makaraya ipliğin sarılması, dokuma, serisinin uzaklaştırılması, boyama veya baskı ve bitim işlemleridir. Serisinin tamamen uzaklaştırılması anahtar bir proses olup bunun sonucunda ipek lifleri, kendine özgü parlak görünüm, yumuşak tutum ve iyi derecede dökümlülük gibi tüketici tarafından çok istenen özelliklere sahip olmaktadır. Günümüzde ipekteki serisin, genellikle sabun ve alkali içeren alkali banyolarında uzaklaştırılmaktadır. Sabun, kesintisiz işlemlerde suni deterjanların yerine kullanılmaktadır. Son yıllarda, serisinin uzaklaştırılması konusunda proteinleri parçalayan enzimlerin kullanılmasıyla ilgili birtakım çalışmalar yapılmıştır. Çeşitli asit, nötr ve alkali proteazlar bu proseslerde kullanılmıştır. Alkali proteazlar, serisinin tamamen ve düzgün uzaklaştırılması, mukavemetin azalmaması ve yüzey düzgünlüğünün, tutumun ve parlaklığın geliştirilmesi açısından asidik ve nötr olanlardan daha iyi bir şekilde etki göstermiştir. Bu yazıda, ipek liflerindeki serisinin enzimatik olarak uzaklaştırılması hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır

Keywords

İpek, serisin, fibroin, serisinin uzaklaştırılması, enzim, proteaz

THE ENZYMATIC DEGUMMING OF SILK FIBERS

Abstract

The silk fibers are obtained by the silkworm Bombyx mori is a composite material formed by two fibroin proteins surrounded by a sericin protein. Both fibroin and sericin, which account for about 75 and 25 wt. %, respectively, are proteins. Silk processing from cocoons to the finished clothing articles consists of a series of steps which include: reeling, weaving, degumming, dyeing or printing, and finishing. Degumming is a key process during which sericin is totally removed and silk fibers gain the typical shiny aspect, soft handle, and elegant drape highly appreciated by the consumers. Nowadays, batch degumming of silk is mostly carried out in alkaline baths containing soap and alkali. Soap is replaced by synthetic detergents in continuous degumming. In recent years, various studies have dealt with the removal of sericin by using proteolytic enzymes. Several acidic, neutral, and alkaline proteases have been used on silk yarn as degumming agents. Alkaline proteases performed better than acidic and neutral ones in terms of complete and uniform sericin removal, retention of tensile properties, and improvement of surface smoothness, handle, and lustre of silk. In this article, it has been tried to give information about enzymatic degumming of silk fibers

Keywords

Silk, sericin, fibroin, degumming, enzyme, protease

References

• 1. Tarakçıoğlu I, Tekstil Terbiyesi ve Makineleri, Cilt: 2, s. 418-429.
• 2. Yu-Qing Z, Mei-Lin T, Wei-De S, YuZhen Z, Yue D, Yan M, Wen-Lin Z., “Immobilization of L-asparaginase on the microparticles of the natural silk sericin protein and its characters”, Biomaterials 25 (2004), s. 3751–3759.
• 3. Annamaria S, Maria R, Tullia M, Silvio S, Orio C. “The Microbial Degradation Of Silk: A Laboratory Investigation”, International Biodeterioration & Biodegradation 42 (1998), s. 203-211.
• 4. Nargunamani M, Selvakumar N. “Degumming of Silk”, Colourage Mart 2002, s. 43-47
• 5. Freddi G, Mossotti R, Innocenti R. “Degumming of Silk Fabric With Several Proteases”, Journal of Biotechnology 106 (2003), s. 101-112