LIKELIHOOD OF CONFUSION AMONG PHARMACEUTICAL TRADEMARKS IN THE LIGHT OF TURKISH SUPREME COURT DECISIONS

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 79 - 100, 30.06.2024

Hayri Bozgeyik , Sefa Er

https://doi.org/10.55027/tfm.1457137

Öz

When evaluating the possibility of confusion in pharmaceutical trademarks, the unique characteristics of the medicines should also be considered. The unique characteristics of the medicine are revealed in determining the average consumer mass through the similarity of medicines and signs. For pharmaceutical trademarks, it is not mandatory to have a medicine license at the time of application and to determine whether the medicines can be sold with a prescription. If the medicine is licensed, this should be considered when evaluating medicine similarity. In this context, issues such as whether the medicines are in competition with each other, whether they are used as complements to each other, whether they are for different indications, whether they are generic medicines or original medicines should be examined. In addition, it should also be taken into consideration whether the sign subject to the trademark is related to the active ingredient of the medicine, whether it contains a reference to the disease it is intended to treat, or whether it emphasizes certain qualities of the medicine. Especially when comparing medicines, the issue of whether a medicine can be sold with a prescription is very important in determining the average consumer. Therefore, the likelihood of confusion in pharmaceutical trademarks should be evaluated by considering all issues together, taking into account the health policies implemented in the country.

Anahtar Kelimeler

Pharmaceutical Trademark, Possibility of Confusion, Generic Medicine, Prescription Medicine, Active Ingredient

YARGITAY KARARLARI IŞIĞINDA İLAÇ MARKALARINDA KARIŞTIRILMA İHTİMALİ

Öz

İlaç markalarında karıştırılma ihtimalinin değerlendirilmesinde ilacın kendine özgü özellikleri de dikkate alınmalıdır. İlacın kendine özgü özellikleri ilaç ürünlerinin ve işaretlerinin benzerliği ile ortalama tüketici kitlesinin belirlenmesinde ortaya çıkmaktadır. İlaç markaları için yapılan tescil başvurusu sırasında ilaç ruhsatının alınmış olması ve ilacın reçeteli olarak satılıp satılamayacağının belirtilmesi zorunlu olmamakla birlikte ürün benzerliği değerlendirilirken eğer ruhsat alınmış ise ilaçların somut benzerliği dikkate alınmalıdır. Bu kapsamda ilaçların birbiriyle rekabet hâlinde olup olmadığı, birbirinin tamamlayıcısı olarak kullanılıp kullanılmadığı, farklı endikasyonlara yönelik olup olmadıkları, eşdeğer ilaç veya orijinal ilaç olup olmadıkları gibi hususlar incelenmelidir. Ayrıca markaya konu işaretin ilacın etken maddesinden türetilip türetilmediği veya tedavisi amaçlanan hastalığa gönderme içeren sözcüklerden oluşup oluşmadığı veyahut da ilacın belli niteliklerine vurgu yapan işaretleri kapsayıp kapsamadığı da gözetilmelidir. Özellikle ilaç ürünlerinin karşılaştırılmasında bir ilacın reçeteli satılıp satılamayacağı hususu ortalama tüketicinin belirlenmesinde büyük öneme sahiptir. Dolayısıyla ülkede uygulanan sağlık politikaları da gözetilerek bir ilacın ortalama tüketicisinin kimlerden oluştuğu, bunların dikkat seviyesinin nasıl olması gerektiği belirlenerek bunların gözünden tüm hususlar hep birlikte dikkate alınarak karıştırılma ihtimali değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

İlaç Markası, Karıştırılma İhtimali, Eşdeğer İlaç, Reçeteli İlaç, Etken Madde

Kaynakça

• Alıca T, ‘İlaç Sektöründe Marka Tercihi ve Tescil Engelleri’ iç Tekin Memiş (ed), Fikri Mülkiyet Hukuku Yıllığı 2009, (On İki Levha 2009) 1-58.
• Arkan S, Marka Hukuku C. I, (1. Bası, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1997).
• Bayram D, Aydın V, Vızdıklar C ve Akıcı A, ‘Dünyada ve Türkiye’de Jenerik İlaç Kullanımı ile İlgili Gelişmeler’ (2021) 10(2) Literatür Eczacılık Bilimleri Dergisi 166-175.
• Bozbel S, Fikri Mülkiyet Hukuku (1. Bası, On İki Levha 2015).
• Bozgeyik H, Marka Hakkının Korunması (2. Bası, On İki Levha 2019).
• Bulut B, ‘İlaç Markalarında İltibas Sorununun Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 16/05/2011 Tarih ve 2009/13331 E. 2011/5967 K. Sayılı Kararı Çerçevesinde İncelenmesi’ (2014) 4(2) Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 179-189.
• Cengiz D, Türk Hukukunda İktibas veya İltibas Suretiyle Marka Hakkına Tecavüz (1. Bası, Beta 1995).
• Çağlar H, Marka Hukuku Temel Esaslar (2. Bası, Adalet 2015).
• Çolak U, Türk Marka Hukuku (5. Bası, On İki Levha 2023).
• Demir M, ‘İlaç Kullanımı Sonucunda Doğan Zararlardan İlaç Üreticisinin, Eczacının ve Hekimin Sorumluluğu’ (2010) 89(0) Türkiye Barolar Birliği Dergisi 96-128.
• Hakeri H, İlaç Hukuku (1. Bası, Adalet 2015).
• Kanzık İ, ‘Orijinal İlaç Nedir, Orijinal İlaçların Hukuki Durumu ve Fikri Mülkiyet Hakları’ iç Pervin Somer ve İpek Sevda Söğüt (edr), Uluslararası I. Sağlık Hukuku Sempozyumu, (On İki Levha 2011)165-173.
• Karaaslan P, ‘Markaların Kapsadığı Ürünler Arasındaki Benzerlik İncelemesinde Lisans Uygulamalarının Rolü’ (2020) 28(3) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 887-911.
• Karasu R, Suluk C ve Nal T, Fikri Mülkiyet Hukuku, (2. Bası, Seçkin 2018).
• Kumru S ve Top M, ‘İlaç Fiyatlandırma ve Geri Ödeme Politikalarının Orijinal İlaç ve Jenerik İlaç Açısından Değerlendirilmesi- Hipertansiyon İlaçları Örneği’ (2017) 20(2) Hacettepe Üniversitesi Sağlık İdaresi Dergisi 179-201.
• Küçükali C, Marka Hukukunda Karıştırılma Tehlikesi (1. Bası, Seçkin 2009).
• Memiş T, ‘Jenerik İlaçların Hukuki Durumu’ iç Pervin Somer ve İpek Sevda Söğüt (edr), Uluslararası I. Sağlık Hukuku Sempozyumu, (On İki Levha 2011) 175-191.
• Özcan Büyüktanır BG ve Okyar Karaosmanoğlu D, ‘Endikasyon Dışı (Off-Label) İlaç Kullanımından Doğan Zararlardan İlaç Üreticisinin ve Hekimin Hukuki Sorumluluğu’ (2017) 8(1) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 153-198.
• Öztek S, ‘İlaç Markaları’ iç Pervin Somer ve İpek Sevda Söğüt (edr), Uluslararası I. Sağlık Hukuku Sempozyumu, (On İki Levha 2011) 89-106.
• Paslı A, Marka Hukukunda Ürün Benzerliği (1. Bası, Vedat 2018).
• Piri Ö, ‘556 Sayılı KHK Hükümlerine Göre İlaç Markaları’ (Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi 2012).
• Tekinalp Ü, Fikri Mülkiyet Hukuku (5. Bası, Vedat 2012).
• Temiz Ö, ‘Türk Hukukunda Bir Temel Hak Olarak Sağlık Hakkı’ (2014) 69(1), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 165-188.
• Teoman Ö, Yaşayan Ticaret Hukuku C. I (1. Bası, Vedat 2011).
• Toplu Ünlü S ve Atılgan Karakulak Ö, ‘İlaç Markalarında Mülkiyeti Haiz Olmayan İsim (INN) ve Karıştırılma İhtimali Tespitinde Dikkate Alınacak Faktörlere İlişkin Değerlendirme’ (2010) 24 Legal Fikri ve Sınai Haklar Dergisi 850-865.
• Uzunallı S, ‘Marka Hukukunda Malların ve/veya Hizmetlerin Benzerliğinin Tespiti Sorunu’ iç H. Ercüment Erdem ve Tolga Ayoğlu vd (eds), Prof. Dr. Hamdi Yasaman’a Armağan, (On İki Levha 2017).
• Yasaman H, Marka Hukuku 556 KHK Şerhi C. I (1. Bası, Vedat 2004).
• Yatağan Özkan Ç, İlaçların İkinci Tıbbi Kullanım Patentlerine Tecavüz (1. Bası, Seçkin 2023).
• Yetişgin ZB, ‘İlaç Markalarının Karıştırılma İhtimali’ (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi 2022).
• Yıldırım M, ‘İlaç Markaları ile Mülkiyete Konu Olmayan Uluslararası İsimlerin İncelenmesi’ (2006) 2(5) Legal Fikri ve Sınai Haklar Dergisi 83-112.
• Yusufoğlu Bilgin F, ‘İlaç Markaları Arasında Karıştırılma İhtimali (Yargıtay Kararları ve ABAD Kararları Işığında)’ iç Saibe Oktay Özdemir, Azra Arkan Sevim ve Atilla Altop (eds), Prof. Dr. Hâluk Burcuoğlu’na Armağan C. II, (Filiz Kitabevi 2020) 1931-1989.
• Yusufoğlu F, ‘Jenerik İlaç ve Jenerik İlaç Ruhsat Başvurusunun Patente Tecavüz Çerçevesinde Değerlendirilmesi’ (2014) 13(2) Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1155-1175.