Huzurevi ve evde kalan yaşlılarda su tüketimi ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi

Year 2017, Volume: 74 Issue: EK-1, 143 - 150, 01.12.2017

Gamze Muz Kamuran Özdil Gülyeter Erdoğan Fatma Sezer

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı, evde ve huzurevinde yaşayan 60 yaş ve üzeri yaşlı grubun su tüketimi ve ilişkili faktörlerin belirlenmesidir.Yöntem: Bu araştırma, yaşlılarda su tüketimi ve ilişkili faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı tipte yapılmıştır. Örneklem seçimi yapılmamış olup araştırmaya katılmayı kabul eden bütün bireyler araştırmaya dahil edilmiş, araştırma 90 kişi ile sonlandırılmıştır. Veriler, yapılan araştırmalar incelenerek hazırlanan sosyo-demografik özellikler ve su tüketim durumlarını değerlendirme anket formu, enstrümental günlük yaşam aktiviteleri anketi, geriatrik depresyon ölçeği, dehidratasyon bulgularına yönelik fizik muayene uygulanarak toplanmıştır. Araştırmanın uygulanabilmesi için, ilgili kurumlardan yazılı izin, üniversite etik kurul izni, katılımcılardan sözel onamı alınmıştır. Veriler, tanımlayıcı istatistikler ve ki kare testleri kullanılarak değerlendirilmiştir.Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin günlük su tüketim durumları benzer olup; huzurevinde yaşayan yaşlıların %77,1’inin evde yaşayanların ise %72,7’sinin dört bardaktan az su tükettiği görülmektedir. Her iki grupta da katılımcıların yarıdan fazlası “yeterince su tüketmediğini ifade etmiştir. Yaşlıların eğitim durumları ve tüketilen su miktarı arasındaki ilişki yalnızca huzurevinde yaşayan yaşlılarda anlamlı; suya olan ilgi ile tüketilen su miktarı arasında ise evde yaşayan yaşlılarda anlamlı bir ilişki saptanmıştır p

Keywords

yaşlı, su tüketimi, dehidrasyon, hemşirelik, geriatri hemşireliği

Water consumption and related factors in elderly people who lived in nursing home and home

Abstract

Objective: The aim of the study is to determine water consumption and related factors in elderly people who were 60 years and over, lived in nursing home and home.Methods: This study was conducted to determine water consumption and related factors in elderly as descriptive. Sample was not chosen, all participants who accepted to participate to the study were included in and the study was completed with 90 people. Data was collected with a questionnaire form that evaluates socio-demographic characteristics and water consumption of elder by screening researches Instrumental activities of daily living scale, geriatric depression scale and physical examination related to dehydration symptoms. For the study, written consent from required institute, University Ethical Committee consent and verbal consents of the participants were recruited. Data was evaluated by using descriptive statistics and chi-square tests.Results: Water consumption statutes of the participants were similar; 77.1% of elder lived in nursing home and 72.7% of elder lived in home consumed less than four glasses of water, daily. In both two groups, more than half of the participants stated that “they didn’t consume enough water’’. The relation between education statutes and consumed water in elders in huzurevinde yaşayan yaşlılarda anlamlı; suya olan ilgi ile tüketilen su miktarı arasında ise evde yaşayan yaşlılarda anlamlı bir ilişki saptanmıştır p

Keywords

elder, water consumption, dehydration, nursing, geriatric nursing

References

• Turgay N. Yaşlılarda sağlıklı beslenme–sağlıklı su tüketimi. Ege Tıp Derg, 2015;54 (Ek sayı): 12-15.
• Popkin BM, D’Anci KE, Rosenberg IH. Water, hydration, and health. Nutr Rev, 2010;68(8):439- 58.
• Anonymous. Draft dietary reference values for water. Scientific Opinion of the Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies, EFSA. 2010;8(3):5-39.
• Mistura L, D’Addezio L, Turrini A. Beverage consumption habits in ıtalian population: association with total water intake and energy intake. Nutrients, 2016;8(11):674.
• Anonymous. World Federation of Hydrotherapy and Climatotherapy (FEMTEC). Water and Health. How Water Protects and Improves Health Overall. Hydrolife definition of a global framework for hydration. https://www. hydrationlab.it/pdf/Consensus_Paper_eng.pdf, Erişim Tarihi: 01 Kasım 2016.
• Mentes J. Oral hydration in older adults: greater awareness is needed in preventing, recognizing and treating dehydration, Am J Nurs, 2006;106(6):40–9.
• Sfera A, Cummings M, Osorio C. Dehydration and cognition in geriatrics: a hydromolecular hypothesis. Front Mol Biosci, 2016;3:18.
• Erdinçler DS. Yaşlıda hiponatremi. 10. Ulusal İç hastalıkları Kongresi. Ekim,15-19, Antalya- Türkiye. 2008.
• Kenkmann A, Price GM, Bolton J, Hooper L. Health, wellbeing and nutritional status of older people living in UK care homes: an exploratory evaluation of changes in food and drink provision. BMC Geriatrics, 2010; 10:28.
• Craig LA. The prevalence of dehydration and inadequate fluid intake in dysphagic elderly on thickened fluids in Canadian and United Stateslong-term care facilities. Doctoral dissertation, D’youvılle College, 2013.
• Güleç E. Bakımevinde kalan yaşlı bireylerin sıvı alım durumları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yüksek lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2016.
• Scherer R, Maroto Sánchez B, Palacios G, González Gross M. Fluid intake and recommendations in older adults: More data are needed. Nutr Bull, 2016;41(2):167-74.
• Anonymous. Nevşehir il merkezi ve ilçeleri 60 yaş üstü nüfus oranı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi. Ankara: TÜİK. 2015.
• Folstein MF, Folstein S, Mc Hugh PR. Mini mental state. a practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician, J Psychiatr Res, 1975;12:189-98.
• Güngen C, Ertan T, Eker E, Yaşar R, Engin F. Standardize Mini Mental Test’in Türk toplumunda hafif demans tanısında geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Derg, 2002;13(4): 273- 81.
• Lawton MP, Brody EM. Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist, 1969; 9:179-86.
• Ziajahromia S, Neale PA, Rintoul L, Leusch FDL. Wastewater treatment plants as a pathway for microplastics: development of a new approach to sample wastewater-based microplastics. Water Res, 2017;112:93–99.
• Ertan T, Eker E, Şar V. Geriatrik depresyon ölçeğinin türk yaşlı nüfusunda geçerlik ve güvenirliği. Nöropsikiyatri Arşivi, 1997; 34 (1): 62-71.
• Aydın A. Dehidratasyon ve intravenöz sıvı tedavisi. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Yaz İshalleri-Besin Zehirlenmesi Sempozyumu, Haziran, 8-9, İstanbul: 45-6. 1998.
• Karadakovan A. Yaşlılık ve Bakım. In: Karadakovan A, Eti Aslan F, eds. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. 3. Baskı. Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi, 2014;105-23.
• Yönt GH, Türk G, Khorsid L, Eşer İ. Huzurevinde kalan yaşlı bireylerde konstipasyon tanısının değerlendirilmesi. Hemşirelik Derg, 2011;19(2):83-8. Nightingale
• Bilgiç Ş, Dilek F, Arslan HS, Ünal A. Bir huzurevinde yaşayan yaşlıların konstipasyon durumları ve etkileyen faktörler. Int J Basic Clin Med, 2016; 4(1):9-16.
• Cankurtaran F, Soyuer F, Akın S. Huzurevinde kalan yaşlılarda idrar kaçırma problemi ve mobilite ile ilişkisi. Gümüşhane Üni Sağlık Bil Derg, 2015; (4):594-602.
• Ertuğ N. Hastaların su ve diğer sıvıları tüketme durumu. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bil Derg, 2011;14(4): 47-53.
• Wotton K, Crannitch K, Munt R. Prevalence, risk factors and strategies to prevent dehydration in older adults. Contemp Nurse, 2008; 31(1): 44-56.
• Rakıcıoğlu, N. Yaşlılara Verilen Beslenmeye Yönelik Hizmetler. Kutsal, YG, ed. Temel Geriatri. Ankara: Güneş Tıp Kitapevleri, 2007:151-64.
• Rakıcıoğlu N. Yaşlılık Döneminde Sağlıklı Beslenme. http://gidabilgi.com/Kategori/ Detay/yaslilik-doneminde-beslenme-02c5bf, Erişim Tarihi: 31.03.2017.
• Muskin P, Dickerman A. Geriatric Psychiatry. 8th ed. USA: American Psychiatric Association Publishing. 2017.
• Eliopoulos C. Gerontological Nursing. 8th ed. New York: Lippincott Williams & Wilkings. 2013:218.
• Wu SJ, Wang HH, Yeh SH, Wang YH, Yang YM. Hydration status of nursing home residents in Taiwan: a cross sectional study. J Adv Nurs, 2011; 67(3): 583-90.
• Bennett JA, Thomas V, Riegel B. Unrecognized chronic dehydration in older adults: examining prevalence rate and risk factors. J Gerontol Nurs, 2004; 30(11):22-8.
• Feliciano L, LeBlanc LA, Feeney BJ. Assessment and management of barriers to fluid intake in community dwelling older adults. J Behav Health Med, 2010;1(1): 3-14.