A Turkish Shadow Play Performance in England within the Context of Intercultural Interaction

Year 2025, Volume: 3 Issue: 1, 11 - 25, 18.03.2025

Gamze Şentürk Tatar

https://doi.org/10.62425/theatreacademy.1605398

Abstract

Turkish shadow theatre, as a deeply rooted art that both strengthens social bonds and fosters intercultural understanding while reflecting the lifestyle, beliefs, and values of Turkish society, has maintained its popularity among the public for centuries and has survived to the present day. It is highly crucial to preserve this traditional art, which was added in ‘UNESCO: Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity’ in 2009, as a cultural heritage and to introduce it to a broader audience beyond Türkiye’s borders. ‘Karagöz & Hacivat Project’, launched in 2018 under the leadership of London Yunus Emre Institute, emerges in parallel with this mission. As a part of the project, the shadow theatre has been introduced to the audience in England through the play Swing, performed by award-winning theatre performer Mengü Türk under the coordination of the Institute. Based on an interview with Mengü Türk, conducted on May 2, 2024, this study will provide an insight into the introduction of Karagöz theatre in England. It will explore its achievements, the audience reactions to this theatre, its challenges, and its future potential, by focusing on her experience in England both in connection with her performances of the play Swing and within the context of intercultural interaction. The main goal of this study is to raise awareness of its cultural value by highlighting the importance of preserving this cultural heritage.

Keywords

Karagöz & Hacivat, Shadow Theatre, Mengü Türk, England

Kültürlerarası Etkileşim Bağlamında İngiltere’de Bir Türk Gölge Oyunu Gösterimi

Abstract

Türk toplumunun yaşam biçimini, inançlarını ve değerlerini yansıtırken hem toplumsal bağları güçlendiren hem de kültürlerarası anlayışı geliştiren köklü bir sanat olarak Türk gölge tiyatrosu, halk arasında popülerliğini yüzyıllardır koruyarak günümüze kadar ulaşmıştır. 2009 yılında ‘UNESCO: İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne dahil edilen bu geleneksel sanatın, kültürel bir miras olarak korunması ve Türkiye sınırlarını aşarak geniş kitlelere tanıtılması son derece mühimdir. Londra Yunus Emre Enstitüsü YEE öncülüğünde 2018 yılında başlatılan ‘Karagöz ve Hacivat Projesi’ bu misyon doğrultusunda ortaya çıkar. Proje kapsamında gölge tiyatromuz, Enstitü bünyesinde ödüllü tiyatro oyuncusu Mengü Türk’ün sahneye koyduğu Salıncak adlı oyunla İngiltere’deki seyirciyle buluşur. 2 Mayıs 2024 tarihinde Mengü Türk ile yapılan röportaja dayanarak hazırlanan bu çalışma, Türk’ün sergilediği oyunla bağlantılı olarak onun deneyimleri üzerinden Karagöz tiyatrosunun kültürlerarası bir etkileşim bağlamında İngiltere’deki varlığı, elde ettiği başarıları, aldığı seyirci tepkileri, karşılaştığı zorlukları ve gelecekteki potansiyeli hakkında bir fikir sunacaktır. Bu çalışmanın temel amacı, bu kültürel mirasın korunmasının öneminin altını çizerek bu kültürel değere ilişkin bir farkındalık yaratmaktır.

Keywords

Karagöz & Hacivat, Gölge Tiyatrosu, Mengü Türk, İngiltere

Ethical Statement

ÖZEL İZİN BELGESİ (RÖPORTAJ)-MENGÜ TÜRK

Thanks

Ödüllü tiyatro oyuncusu Mengü Türk ile Türk kukla tiyatrosunun en köklü geleneklerinden biri olan Karagöz & Hacivat gölge oyununun Britanya’daki varlığı, tanınırlığı ve geleceği üzerine yapılan röportaj, bu çalışmada kullanılan verilerin sağlanmasında ve içeriğin zenginleştirilmesinde önemli bir kaynak olup tarafına teşekkür ederim.

References

• Bulut, M. (2014). Türkçe eğitiminde dil ve kültürel değerlerin kazanılmasında Karagöz / gölge oyununun işlevsel kullanımı üzerine bir değerlendirme. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 2(3), 88-100. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijlet/issue/82529/1418337
• Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu/5846. (5/12/1951). 3(33), Sayfa: 49.
• Londra Yunus Emre Enstitüsü, (2020, Nisan 13). Hacivat & Karagöz Gölge Oyunu Evinizde, https://londra.yee.org.tr/tr/haber/hacivat-karagoz-golge-oyunu-evinizde
• Londra Yunus Emre Enstitüsü. (2025). “Karagöz ve Hacivat Projesi”. https://yeelondon.org.uk/karagoz-hacivat/
• Karakuş, M. (Londra YEE ‘Karagöz ve Hacivat Projesi’ adına kişisel görüşme/e-posta, 2025, Mart, 16).
• Özdemir Bircan, N. (2021). Türk gölge oyunundan kalan yazılı miras: Karagöz kaynakçası/Written legacy of Turkish shadow play: Karagöz bibliography (İ. İ. Öztahtalı, Ed.). Bursa Yıldırım Belediyesi Kültür Yayını.
• Türk, M. (2024, Mayıs 2). Türk kukla tiyatrosu/Karagöz & Hacivat gölge tiyatrosu üzerine bir röportaj Ses Kaydı/İmzalı Yazılı Kayıt. (Röp. yap. G. Şentürk Tatar).