SAYYID SHEIKH ALI BABA TEKKE IN PRIZREN

Year 2014, Issue: 72, 69 - 107, 03.12.2014

Ebubekir Sofuoğlu Ali Aktaş

Abstract

This essay states how a state which considers its citizens should be and what dervish loges and their functions are in general. Then, emphasizing Ottomans’ point of view to the dervish lodge, it is concentrated on dervish lodges of Balkan and changes in these dervish lodges. As the third step, dervish lodge of Seyyid Sheikh of Ali Baba in Prizren, which has never surveyed and published, and not very known till this time, was studied. The features of Seyyid Sheikh Ali Baba, which is linked to the Kadiri Dervish Order of Rezzaki’s subbranch, were tried to be given with all aspects. Sheikh Ali Baba lodge of Prizren was examined whether it was affected or not from changes of Balkan Dervish Lodges. Resources about this topic were examined. On the other hand, a field trip was made to Kosava-Prizen for the investigation of Dervish Lodge which is the matter of essay. Negotiations had been made with Sheikh

Keywords

Tekkes, Balkans, Qadiris, Rezzaki, Prizren, Sheikh Sayyid Ali Baba, Bektashis

Prizren Seyyid Şeyh Ali Baba Tekkesi

Abstract

Bu makalede, öncelikle halkını düşünen devletin nasıl olması gerektiği ve genel olarak tekkelerve tekkelerin fonksiyonları ele alınmıştır. Daha sonra ise, Osmanlı Devletinin tekkelerebakışı vurgulandıktan sonra, yine genel hatlarıyla Balkan tekkeleri ve bu tekkelerdeki değişmeele alınmıştır. Üçüncü adım olarak bu ana kadar hiçbir yerde yayınlanmamış ve henüz bilinmeyenKosova-Prizren’deki Seyyid şeyh Ali Baba tekkesi incelenmiştir. Kadiri tarikatınınRezzaki alt koluna mensup olan Seyyid Şeyh Ali Baba tekkesi, bütün yönleriyle tanıtılmayaçalışılmıştır. Balkan Tekkelerindeki değişmeden Prizren Seyyid Şeyh Ali Baba tekkesi ne kadaretkilendiği ya da etkilenmediği incelenmiştir. Bu çerçevede konuyla ilgili kaynaklardanyararlanılmıştır. Bu kaynakların yanı sıra makaleye konu olan tekke hakkında araştırma içinKosova-Prizren’e gidilmiş, tekkenin postnişininde bulunan Şeyh İlyas Efendi ile görüşmeyapılmış ve tekke hakkındaki bilgilere mülakat yoluyla ilk elden ulaşılmıştır. Çalışmanın sonundaBalkanlardaki tekkelerdeki değişme ve tekkelere olan uluslararası ilgi izlenmiş, SeyyidŞeyh Ali Baba tekkesinin Balkan tekkelerindeki değişmelerden etkilenmediği, saflığınıkoruduğu gözlemlenmiştir.

Keywords

Tekkeler, Balkanlar, Kadiriler, Rezzaki, Prizren, Seyyid Şeyh Ali Baba, Bektaşiler

References

• Abdülkadir Geylâninin Sohbetleri. (1985). Yayına Hazırlayan: Yaman Arıkan. İstanbul: Uyanış Yayınevi.
• Abdülkadir-i Geylâni. (2007). Risaleler. Hazırlayan: Dilaver Gürer. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Abdülkadir-i Geylâni. (2005). Mektûbat-ı Geylâni (Onun Mektupları). Çeviren: Abdülkadir Akçiçek. 2. Baskı. İstanbul: Alperen Yayınları.
• ATASOY, N. (2005). Derviş Çeyizi: Türkiye’de Tarikat Giyim Kuşam Tarihi. Ankara: T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• ASLAN, H. Ç. (1999). “Erken Osmanlı Dönemi (1299-1453)’nde Akıncılar ve Akıncı Bey- leri “ Osmanlı Ansiklopedisi. c.1. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. Evrenos Bey’e ait mektup için bkz: Hanhan, II. “Murat Hüdavendigârın Gazi Evrenos Beye Hak ve Adalet öğüdü”. Tarih Konuşuyor Dergisi, 7/37, 1967.
• AZAMAT, N. (2001). “Kadiriyye” Diyanet İslâm Ansiklopedisi, c. 24. İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları, s.131-136.
• BARDAKÇI, N. (2005). Sosyo-Kültürel Hayatta Tasavvuf. 2. Baskı. İstanbul: Rağbet Yayınları.
• BARKAN, Ö. L. (1941). “İstila Devrinin Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zaviyeler” Vakıflar Dergisi, S.1, Ankara. s. 280-283.
• GENÇ, M. (1991). “Dünü ve Bugünüyle 18.YY’da Osmanlı Sanayii”, Toplum ve Ekonomi Mecmuası, İstanbul: Bağlam Yayınları. s.100-101.
• Hacı Bektaş Veli (2007). Velâyetnâme. Haz. Hamiye Duran. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• İBRAHİMAJ, BABA E. (2011). “Arnavut Topraklarında Bektaşiliğin Doğuşu ve Gelişimi”. I. Uluslar Arası Hacı Bektaş Veli Sempozyumu. 07-09 Mayıs Çorum. Sempozyum Bildiri- leri: Ankara.
• İNALCIK, H. (1999). “Osmanlı Tarihine Toplu Bir Bakış” Osmanlı Ansiklopedisi, c.1.. Anka- ra. Yeni Türkiye Yayınları. s.37-117.
• İZETİ, M. (2003). XVIII ve XIX. Yüzyıllarda Balkanlarda Tasavvuf Akımları. Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlahiyat Ana Bilim Dalı, Tasavvuf Bilim Dalı, İstanbul 2003, YÖK Tasnif No: T 124 762.
• KARA, M. (1990). Tekkeler ve Zaviyeler. 3.b. İstanbul: Dergah Yayınları.