Hz. Ali’nin binleri bulan vecizeleri arasından ünlü Arap âlimi Câhız’ın seçtiği “Miet Emsâl” Yüz Söz , Arap, Fars ve Türk edebiyatında hayli rağbet görmüş, çok sayıda tercüme ve şerhi meydana getirilmiş bir derlemedir. Türk edebiyatında 14-19. asırlar arasında ondan fazla mensur yahut manzum tercüme ve şerhi tesbit edilen bu metni çevirip açıklayanlardan biri de İmamzâde Mustafa Vehbî’dir. Elinizdeki çalışmada, 19. asrın siyasî ve ilmî-edebî şahsiyetleri içinde renkli kişiliğiyle tanınmış bir “molla” olan Mustafa Vehbî’nin kısaca hayat hikâyesi anlatıldıktan sonra 1871 yılında yayımlanan Sad-Kelime-i Alî şerhi hakkında bilgi verilmektedir. Mustafa Vehbî, tercüme ve şerhini meydana getirirken önce Hz. Ali’nin yüz sözünde geçen kelimeleri tek tek ele alıp Arap grameri yönünden tahlil etmiş ikinci olarak anılan vecizeleri Türkçe’ye çevirmiş üçüncü safhada onların gerektirdiği fikir ve tavsiyeleri ifade etmiştir. Yazar, Hz. Ali sözlerinin izahı sırasında o hikmetli cümlelere uygun bulduğu Kur’an ayetlerini ve Hz. Peygamber’in hadislerini sık sık hatırlatmış; Ehl-i Beyt’e sevgi ve bağlılığını da çeşitli vesilelerle ifade etmiştir
Among Ali ibn Abi Talib’s epigrams, which are about thousands, “Miet Emsâl” a hundred words , which was selected by Cahız a famous Arabic scholar , has been highly popular in Arabic, Persian and Turkish literature and is a compilation whose many translations and commentaries were formed. One of the men who translated and commented on this text, of which more than ten translations and commentaries written in verse and prose between 14th and 19th centuries in Turkish literature were found, is İmamzâde Mustafa Vehbî. In this study, we mention the lifestory of Mustafa Vehbî shortly, who is a well-known teacher of theology mullah for his colourful personality among political, scientific and literary personages of the 19th century and give information about Sad-Kelime-i Alî commentary, which was published in 1871. While forming the translation and the explanation, Mustafa Vehbî first dealt with the words which are in “A Hundred Words” of Ali bin Abi Talib one by one and analyzed them in terms of Arabic grammar; then translated the sayings into Turkish and at the third phase, expressed the opinions and advices which they required. While explaining Ali bin Abi Talib’s words, the author often reminded Qur’an verses and Prophet Muhammed’s sayings which he found appropriate for those wise sentences and expressed his love and loyalty to Ahl al Bayt on several occasions
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | February 25, 2013 |
Published in Issue | Year 2012 Issue: 64 |
Bu dergide yayımlanan makaleler Creative Commons Attribution 4.0 ile lisanslanmıştır. Bu lisans, açık erişimli bir makalenin ticari olmayan bir şekilde tekrar kullanılmasına, yazar doğru atfedildiği sürece izin verir.