Abstract
When Bahâeddîn Veled and his family came to Konya in the area where the Mevlânâ lodge came to Konya, and after this date, some architectural structures began to form around the structure. After the death of Mevlânâ in this area and the tomb was built on this area, this place has gained a asitane identity.
One of the structures added over time is the structure of the sema, which is the place where the Sama (sema) ritual is an important ritual of Mawlavi. Although there are different opinions about when the existing structure was built, the structure is thought to exist within the 15th century. The fact that the scripts and decorations in the domes and panding of the ritual hall (semahâne) have the characteristics of this period strengthens our idea. Existing decorations are the most important examples in terms of dating the period of the structure. We do not have any information about Nakkaş or Nakkaşs that performs the decoration. The ornaments that carry the traces of the style we call Bursa School are similar to the castles of Edirne Üç Şerefeli Mosque. This similarity shows that the people who design and apply the decorations of the structures have adopted the same style and also show that there is a style unity between the two structures. This is an important detail.
References
- Aksöz, G. P. (2018). Mevlevîhânelerde Mekânsal Örgütlenme. Kırklareli University Journal of Engineering and Science,4 (1), 91-111.
- Akyurt, Y. (1930). Konya Asâr-ı Atîka Müzesi 1926-1934 Seneleri Umumi Raporu, Müze Demirbaş (No. 109).
- Aygör, E. vd., (Ed.). (2010). Konya İl Merkezi Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Envanteri. Konya Büyükşehir Belediyesi.
- Bağcı, S. (1995). Erken Osmanlı Kalem İşleri Üzerine Bazı Gözlemler. In Memoriam İ. Metin Akyurt ve Bahattin Devam Anı Kitabı, Eski Yakındoğu Kültürleri Üzerine İncelemeler. Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 33- 40.
- Bakırcı, N. (1999). 1997 Yılı Mevlâna Müzesi Semâhâne Kurtarma Kazısı. IX. Müze Kurtarma Kazıları Semineri, 97-109.
- Bakırcı, N. (2007). Konya Mevlâna Dergâhı. İSTEM Dergisi,193-204.
- Baş, A.-Ürekli B. (1999). Konya Şerefeddin (Şerafeddin) Camii. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (13), 199-253.
- Bayru, E. Ç. (2007). Sema. Mevlâna Ocağı, 137-150.
- Baysal, A. F. (2013). Edirne Osmanlı Erken Dönem Camileri Kalemişi Örnekleri ve Analizleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Baysal, A. F. (2014). Yazı ve Tezyinatıyla Edirne Eski Câmi. Edirne Valiliği.
- Baysal, A. F. ve Sayın A. Z. (2019). Restorasyon Sonrası Kubbe-i Hadrâ Kalem İşleri Üzerine Bir Değerlendirme. İSTEM Dergisi, (33), 39-64.
- Baysal, A.-Ertunç, Ç. Ö. (2021). Mevlâna Türbesi Kalemişlerinde Ortaya Çıkartılan Resimlerin Eflatun ve İşrakilik Bağlamında Bir Analiz Denemesi. Art-Sanat, (15), 35-60
- Çağman, F.(1991), Baba Nakkaş, TDVİA, 4, 369-370.
- Çıpan, M. (2007). Semâ: Arşa Kanat Çırpanların Aşkı. Mevlâna Ocağı,151-162.
- Erol, E. (2004). Mevlâna’nın Hayatı, Eserleri ve Mevlâna Müzesi.
- Ertaylan, İ. H. (1946). Târih-i Edirne (Hikâyet-i Beşir Çelebi). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınevi.
- Ferid, B.-Muhlis, M.-Faik, B. (1339). Konya ve Rehberi, Ahmed İhsan ve Şürekâsı Matbaacılık Osmani Şirketi. Halil Edhem. BYEK 4457.
- İrteş M. S. (2008). 15.Yüzyıl Bursa ve Edirne Kalem İşi Hat Örnekleri. Hüsn-i Hat Buluşması, 155-157.
- İrteş, M.S.-Baysal, A. F. (2023). Hacı Bektaş Velî Türbesi İç Mekân Duvar Yüzeylerinde Yer Alan Kalemişi Tezyînâtı Ve Dönemsel Çözümlemeleri. Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, (105), 57-71.
- Karamağaralı, H. (1966). Mevlâna’nın Türbesi. Türk Etnografya Dergisi, 7(8), 38-42.
- Karpuz, H. (2004). Mevlâna Külliyesi. TDVİA, 29, 448-452.
- Konyalı, İ. H. (1964). Abideleri ve Kitabeleri ile Konya Tarihi. Yeni Kitap Basımevi.
- Küçükdağ, Y. (1996). 1251 H. / 1835 M. Tarihli Mevlâna Türbesi ve Çelebi Efendi Konağı Tamir ve İnşası Defteri. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2 (2). 181-206.
- Küpeli, G. (2022). Baba Nakkaş. İ. H. Üçer. (Ed.), İslam Düşünce Atlası, (4), 1640.
- Oğuzoğlu, Y.-Mülayim, S. (1984). Konya Mevlâna Türbesi’nin Restorasyonu İle İlgili H. 1109 (1698) Tarihli Üç Belge. Arkeoloji-Sanat Tarihi Dergisi, (3), 115-124.
- Osman, R. (1994). Edirne Rehnümâsı (Edirne Şehir Kılavuzu).
- Önder, M. (2002). Mevleviliğin Sistemleşmesi, Sultan Veled ve Diğer Postnişinler. Konya’dan Dünya’ya Mevlâna ve Mevlevilik, 131-158.
- Önge, Y. (1986). Mevlâna Türbesinin Çini Tezyinatı. 1. Milli Mevlâna Kongresi- Tebliğler, (3-5 Mayıs 1985), 401-408.
- Önge, Y. (1990). Konya Mevlâna Dergâhında Yapılan Son Onarımlar Hakkında Bazı Düşünceler. VII. Vakıf Haftası Bildirileri (5-7 Aralık 1989), 319-328.
- Özönder, H. (1979). Konya Mevlâna Dergâhı. Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Özönder, H. (1979). Mevlâna Külliyesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi.
- Özönder, H. (1987). Mevlâna Türbe ve Külliyesinin Tamir ve İlaveler Kronolojisi. Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi (2), 3-75.
- Öztürk, N. (2007). Mevlâna ve Mevlevilik' in Türk Toplum Hayatındaki Yeri ve Önemi. Karaismailoğlu A. (Ed.), Mevlâna Araştırmaları (p.297-309).
- Perçem, E. (2021), Baba Nakkaş. H. Uluışık. (Ed.), İslam Medeniyetinde Bilim Öncüleri, 79-84.
- Reindl-Kiel, H. (1996), Gedik Ahmet Paşa. TDVİA, 13, 543-544.
- Sarre, F. (2018). Anadoluda Seyahat. (A. Sayhan, Çev.). Anıt Dergisi, (11), 19-22.
- Sönmez, Z. (1995). Başlangıcından 16. Yüzyıla Kadar Anadolu Türk-İslam Mimarisinde Sanatçılar. Türk Tarih Kurumu.
- Tarhan, A.- Gürbüz, S. (2021). Kültür Endüstrisi Bağlamında Mevlevilik ve Sema. P. G. Koçak. (Ed.), Kültür Odaklı Halkla İlişkiler ve Reklam.
- Uzluk, Ş. (1941-1942). Hacı Alaeddin ve Türk Rönesans Mimarları Üzerindeki Tesiri. Arkitekt, (1-2), 28-34.
- Uzluk, Ş. (1942). II. Türk-Anadolu Resim Mektebi. Konya Halkevi Dergisi (39), 12-26.
- Uzluk, Ş. (1943). Türk Mimarisinde Mevlâna Türbesi ve Onun Mimari Değeri. Konya Halkevi Kültür Dergisi- Mevlâna Özel Sayısı, 144-147.
- Uzluk, Ş. (1946). Mevlânanın Türbesi, Konya Halkevi Yayınları.
- Ünver, A.S. (1954). Baba Nakkaş. Fatih ve İstanbul, (2),169-188.
- Yıldız, H.-Duyar, H.-Gülmez, M. (Ed.). (2022). Terceme-i Sevâkıb Derviş Mahmûd Dede I. Palet Yayınları.
Abstract
When Bahâeddîn Veled and his family came to Konya in the area where the Mevlânâ lodge came to Konya, and after this date, some architectural structures began to form around the structure. After the death of Mevlânâ in this area and the tomb was built on this area, this place has gained a asitane identity.
One of the structures added over time is the structure of the sema, which is the place where the Sama (sema) ritual is an important ritual of Mawlavi. Although there are different opinions about when the existing structure was built, the structure is thought to exist within the 15th century. The fact that the scripts and decorations in the domes and panding of the ritual hall (semahâne) have the characteristics of this period strengthens our idea. Existing decorations are the most important examples in terms of dating the period of the structure. We do not have any information about Nakkaş or Nakkaşs that performs the decoration. The ornaments that carry the traces of the style we call Bursa School are similar to the castles of Edirne Üç Şerefeli Mosque. This similarity shows that the people who design and apply the decorations of the structures have adopted the same style and also show that there is a style unity between the two structures. This is an important detail.
Keywords
References
- Aksöz, G. P. (2018). Mevlevîhânelerde Mekânsal Örgütlenme. Kırklareli University Journal of Engineering and Science,4 (1), 91-111.
- Akyurt, Y. (1930). Konya Asâr-ı Atîka Müzesi 1926-1934 Seneleri Umumi Raporu, Müze Demirbaş (No. 109).
- Aygör, E. vd., (Ed.). (2010). Konya İl Merkezi Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Envanteri. Konya Büyükşehir Belediyesi.
- Bağcı, S. (1995). Erken Osmanlı Kalem İşleri Üzerine Bazı Gözlemler. In Memoriam İ. Metin Akyurt ve Bahattin Devam Anı Kitabı, Eski Yakındoğu Kültürleri Üzerine İncelemeler. Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 33- 40.
- Bakırcı, N. (1999). 1997 Yılı Mevlâna Müzesi Semâhâne Kurtarma Kazısı. IX. Müze Kurtarma Kazıları Semineri, 97-109.
- Bakırcı, N. (2007). Konya Mevlâna Dergâhı. İSTEM Dergisi,193-204.
- Baş, A.-Ürekli B. (1999). Konya Şerefeddin (Şerafeddin) Camii. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (13), 199-253.
- Bayru, E. Ç. (2007). Sema. Mevlâna Ocağı, 137-150.
- Baysal, A. F. (2013). Edirne Osmanlı Erken Dönem Camileri Kalemişi Örnekleri ve Analizleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Baysal, A. F. (2014). Yazı ve Tezyinatıyla Edirne Eski Câmi. Edirne Valiliği.
- Baysal, A. F. ve Sayın A. Z. (2019). Restorasyon Sonrası Kubbe-i Hadrâ Kalem İşleri Üzerine Bir Değerlendirme. İSTEM Dergisi, (33), 39-64.
- Baysal, A.-Ertunç, Ç. Ö. (2021). Mevlâna Türbesi Kalemişlerinde Ortaya Çıkartılan Resimlerin Eflatun ve İşrakilik Bağlamında Bir Analiz Denemesi. Art-Sanat, (15), 35-60
- Çağman, F.(1991), Baba Nakkaş, TDVİA, 4, 369-370.
- Çıpan, M. (2007). Semâ: Arşa Kanat Çırpanların Aşkı. Mevlâna Ocağı,151-162.
- Erol, E. (2004). Mevlâna’nın Hayatı, Eserleri ve Mevlâna Müzesi.
- Ertaylan, İ. H. (1946). Târih-i Edirne (Hikâyet-i Beşir Çelebi). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınevi.
- Ferid, B.-Muhlis, M.-Faik, B. (1339). Konya ve Rehberi, Ahmed İhsan ve Şürekâsı Matbaacılık Osmani Şirketi. Halil Edhem. BYEK 4457.
- İrteş M. S. (2008). 15.Yüzyıl Bursa ve Edirne Kalem İşi Hat Örnekleri. Hüsn-i Hat Buluşması, 155-157.
- İrteş, M.S.-Baysal, A. F. (2023). Hacı Bektaş Velî Türbesi İç Mekân Duvar Yüzeylerinde Yer Alan Kalemişi Tezyînâtı Ve Dönemsel Çözümlemeleri. Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, (105), 57-71.
- Karamağaralı, H. (1966). Mevlâna’nın Türbesi. Türk Etnografya Dergisi, 7(8), 38-42.
- Karpuz, H. (2004). Mevlâna Külliyesi. TDVİA, 29, 448-452.
- Konyalı, İ. H. (1964). Abideleri ve Kitabeleri ile Konya Tarihi. Yeni Kitap Basımevi.
- Küçükdağ, Y. (1996). 1251 H. / 1835 M. Tarihli Mevlâna Türbesi ve Çelebi Efendi Konağı Tamir ve İnşası Defteri. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2 (2). 181-206.
- Küpeli, G. (2022). Baba Nakkaş. İ. H. Üçer. (Ed.), İslam Düşünce Atlası, (4), 1640.
- Oğuzoğlu, Y.-Mülayim, S. (1984). Konya Mevlâna Türbesi’nin Restorasyonu İle İlgili H. 1109 (1698) Tarihli Üç Belge. Arkeoloji-Sanat Tarihi Dergisi, (3), 115-124.
- Osman, R. (1994). Edirne Rehnümâsı (Edirne Şehir Kılavuzu).
- Önder, M. (2002). Mevleviliğin Sistemleşmesi, Sultan Veled ve Diğer Postnişinler. Konya’dan Dünya’ya Mevlâna ve Mevlevilik, 131-158.
- Önge, Y. (1986). Mevlâna Türbesinin Çini Tezyinatı. 1. Milli Mevlâna Kongresi- Tebliğler, (3-5 Mayıs 1985), 401-408.
- Önge, Y. (1990). Konya Mevlâna Dergâhında Yapılan Son Onarımlar Hakkında Bazı Düşünceler. VII. Vakıf Haftası Bildirileri (5-7 Aralık 1989), 319-328.
- Özönder, H. (1979). Konya Mevlâna Dergâhı. Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Özönder, H. (1979). Mevlâna Külliyesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi.
- Özönder, H. (1987). Mevlâna Türbe ve Külliyesinin Tamir ve İlaveler Kronolojisi. Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi (2), 3-75.
- Öztürk, N. (2007). Mevlâna ve Mevlevilik' in Türk Toplum Hayatındaki Yeri ve Önemi. Karaismailoğlu A. (Ed.), Mevlâna Araştırmaları (p.297-309).
- Perçem, E. (2021), Baba Nakkaş. H. Uluışık. (Ed.), İslam Medeniyetinde Bilim Öncüleri, 79-84.
- Reindl-Kiel, H. (1996), Gedik Ahmet Paşa. TDVİA, 13, 543-544.
- Sarre, F. (2018). Anadoluda Seyahat. (A. Sayhan, Çev.). Anıt Dergisi, (11), 19-22.
- Sönmez, Z. (1995). Başlangıcından 16. Yüzyıla Kadar Anadolu Türk-İslam Mimarisinde Sanatçılar. Türk Tarih Kurumu.
- Tarhan, A.- Gürbüz, S. (2021). Kültür Endüstrisi Bağlamında Mevlevilik ve Sema. P. G. Koçak. (Ed.), Kültür Odaklı Halkla İlişkiler ve Reklam.
- Uzluk, Ş. (1941-1942). Hacı Alaeddin ve Türk Rönesans Mimarları Üzerindeki Tesiri. Arkitekt, (1-2), 28-34.
- Uzluk, Ş. (1942). II. Türk-Anadolu Resim Mektebi. Konya Halkevi Dergisi (39), 12-26.
- Uzluk, Ş. (1943). Türk Mimarisinde Mevlâna Türbesi ve Onun Mimari Değeri. Konya Halkevi Kültür Dergisi- Mevlâna Özel Sayısı, 144-147.
- Uzluk, Ş. (1946). Mevlânanın Türbesi, Konya Halkevi Yayınları.
- Ünver, A.S. (1954). Baba Nakkaş. Fatih ve İstanbul, (2),169-188.
- Yıldız, H.-Duyar, H.-Gülmez, M. (Ed.). (2022). Terceme-i Sevâkıb Derviş Mahmûd Dede I. Palet Yayınları.
Details
| Primary Language | English |
|---|---|
| Subjects | Regional Studies |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Early Pub Date | December 21, 2023 |
| Publication Date | December 26, 2023 |
| Submission Date | April 11, 2023 |
| Published in Issue | Year 2023 Issue: 108 |
Cited By
KONYA MEVLÂNÂ DERGÂHI SEMÂHÂNESİ VE KUBBE KASNAĞINDAKİ KUŞAK YAZILARI
Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi
https://doi.org/10.60163/tkhcbva.1458383
Bu dergide yayımlanan makaleler Creative Commons Attribution 4.0 ile lisanslanmıştır. Bu lisans, açık erişimli bir makalenin ticari olmayan bir şekilde tekrar kullanılmasına, yazar doğru atfedildiği sürece izin verir.