SHARENTING: A STUDY ON INSTAGRAM POSTS OF INFLUENCER PARENTS IN TÜRKİYE

Year 2025, Volume: 15 Issue: 2, 553 - 562

Sefer Kalaman

https://doi.org/10.7456/tojdac.1631098

Abstract

The rights of children are protected under both national and international law. However, children’s rights are violated both in real life and in the virtual environment with the development of new digital technologies and the widespread use of social media. Although these violations are mostly committed by people who are not relatives of the child on social networks, they can also be committed by the child’s father or mother on the part of the phenomenon or behavior of sharenting. Instagram is one of the most common environments where sharenting behavior, which refers to parents’ regular and detailed sharing of their children on social media, is exhibited. From this point of view, this study aims to reveal how influencer parents in Turkey exhibit sharenting behavior on Instagram and how they violate their children’s rights. Content analysis, one of the qualitative research methods, was used in the study. The population of the study consists of influencer parents who have Instagram accounts in Turkey. The sample consists of 3 Influencer parent accounts with over 300 thousand followers on Instagram, selected by purposive sampling method. According to the results obtained in the research, influencer parents perform sharenting behavior by sharing their children intensively. In the posts involving children, parents have caused their children to be stripped of their right to be forgotten, left digital footprints, violated their privacy, made them vulnerable to abuse and used as advertising material.

Keywords

Sharenting, Social Networks, Influencer, Instagram

SHARENTING: TÜRKİYE’DEKİ INFLUENCER EBEVEYNLERİN INSTAGRAM PAYLAŞIMLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Çocukların sahip olduğu haklar hem ulusal hem de uluslararası hukukta koruma altına alınmıştır. Ancak çocuk hakları, gerçek hayatta ihlal edildiği gibi yeni dijital teknolojilerin gelişmesi ve sosyal paylaşım ağlarının geniş kitlelerce kullanılması paralelinde sanal ortamda da yoğun şekilde ihlal edilmektedir. Söz konusu ihlaller, çoğunlukla sosyal paylaşım ağlarında çocuğun yakını olmayan kişiler tarafından gerçekleştirilse de sharenting olgusu ya da davranışı ile çocuğun anne ve/veya babası tarafından da gerçekleştirilebilmektedir. Ebeveynlerin çocuklarını sosyal medyada düzenli ve detaylı şekilde paylaşmasını ifade eden sharenting davranışının ise en çok sergilendiği ortamlardan birisi Instagram’dır. Bu noktadan hareketle yapılan çalışmada, Türkiye’deki Influencer ebeveynlerin Instagram’da sharenting davranışını nasıl sergilediklerini ve çocuklarının haklarını nasıl ihlal ettiklerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Türkiye’de Instagram’da hesabı olan Influencer ebeveynler oluşturmaktadır. Amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilen ve Instagram’da 300 binin üzerinde takipçisi olan 3 Influencer ebeveyn hesabı ise örneklemi teşkil etmektedir. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre, Influencer ebeveynler çocuklarını yoğun olarak paylaşarak sharenting davranışını gerçekleştirmektedir. Çocukların yer aldığı paylaşımlarda, ebeveynler çocuklarının en fazla unutulma hakkının ellerinden alınmasına, dijital ayak izlerinin bırakılmasına, mahremiyetlerinin ihlaline, istismara açık hale getirilmelerine ve reklam malzemesi olarak kullanılmalarına neden olmuşlardır.

Keywords

Sharenting, Sosyal Paylaşım Ağları, Influencer, Instagram

References

• Akkoç, B. & Ayyıldız, T. K. (2022). Yeni Bir Çocuk Hakları İhlali Şekli: “Paylaşan Ebeveynlik” ve Pediatri Hemşirelerinin Rolü. Akdeniz Hemşirelik Dergisi, 1 (2), 77-82.
• Akpınar, B. H., Paylan, N., Etlik, Ş., Erus B. & Karakoç, H. (2020). “Sharenting” Konusunda Ebeveynlerin Farkındalık Düzeyleri. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (2), 8-18.
• Ayhan, H. & Öztürk, E. (2021). Dijital Dünyada Ebeveyn Olmanın Görünürde Normal Bir Yansıması Olarak Paylaşan Ebeveynlik (Sharenting): Geleneksel Bir Derleme. Türkiye Klinikleri Adli Tıp ve Adli Bilimler Dergisi, 18 (2), 165-177.
• Balaban, H. Ö. (2022). Ebeveynlerin Sharenting Davranışlarını Yordayan Demografik, Sosyal Ağ Yapısı ve Instagram Kullanımı ile İlgili Faktörler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 14 (1), 28-36.
• Barner, R. & Potter, A. (2021). Sharenting and Parents’ Digital Literacy: An Agenda for Future Research. Communication Research and Practice, 7 (1), 6-20.
• Bauer, T. A., Serttaş, A. & Helvacıoğlu, Ç. A. (2023). Türkiye’deki Fenomen Annelerin Instagram Paylaşım Pratikleri Üzerinden Dijital Kimlik İnşasının İncelenmesi: Sharenting. Uluslararası Felsefi Boyutlarıyla Teknoloji ve İletişim Sempozyumu, İstanbul.
• Böyük, M. & Büyükbaykal, N. G. (2024). Dijital Dönemde Sosyal Medya Karnavalı. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 14 (3), 673-688.
• Brosch, A. (2016). When the Child is Born into the Internet: Sharenting as a Growing Trend among Parents on Facebook. The New Educational Review, 43, 225-235.
• Campana, M., Van den Bossche, A., & Miller, B. (2020). #dadtribe: Performing Sharenting Labour to Commercialise Involved Fatherhood. Journal of Macromarketing, 40 (4), 475-491.
• Cataldo, I., Lieu, A. A., Carollo, A., Bornstein, M. H., Gabrieli, G., Lee, A. & Esposito, G. (2022). From the Cradle to the Web: The Growth of “Sharenting” A Scientometric Perspective. Human Behavior and Emerging Technologies, 2022, 1-12.
• Damkjaer, M. S. (2018). Sharenting = Good Parenting? Four Parental Approaches to Sharenting on Facebook. Giovanna Mascheroni, Cristina Ponte & Ana Jorge (Ed.) Digital Parenting: The Challenges for Families in the Digital Age. Gothenburg: Nordicom.
• Deniz, M. Ö. (2022). Sharenting Kavramı ve Velayet Hakkı Kapsamında Değerlendirilmesi. The Journal of World Women Studies, 7 (1), 108-112.
• Duygulu, S. (2019). Sosyal Medyada Çocuk Fotoğrafı Paylaşımlarının Mahremiyet İhlali ve Çocuk İstismarı Açısından Değerlendirilmesi. TRT Akademi Dergisi, 4 (8), 428-487.
• Ergül, G. & Yıldız, S. (2021). Sosyal Medyada Sosyal Annelil: Instagram Anneliği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (2), 611-627.
• Günder, E. E. & Günder, İ. (2022). Sharenting from the Children’s Rights Perspective: Legal Reflections. SSD Journal, 7 (33), 393-402.
• Günüç, S. (2020). Sharenting Eyleminin Psikolojik Açıdan Değerlendirilmesi: Türk ve İngiliz Annelerinin Karşılaştırılması. Current Approaches in Psychiatry, 12 (1), 281-297.
• Haley, K. (2020). Sharenting and the (potential) Right to be Forgotten. Indiana Law Journal, 95 (3), 1005-1020.
• Kalaman, S., Batu, M. & Özdemir, F. (2022). Çocukların Mahremiyet Hakkının Ebeveynleri Tarafından Sosyal Medyada İhlali: Sharenting ve Over-Sharenting. Ş. Çağlar, M. Gülgör (Ed.). Dijital Çağda Medyatik İletişim 2 (s. 11-24). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Karaman, H. & Ayhan, H. (2021). Çocuğa Yönelik Teknolojik İhmal ve İstismar. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 8 (1), 43-59.
• Kaya, Z. (2023). Sosyal Medya Anneliği ile Değer Sahibi Çocuk Yetiştirmek. MECMUA-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (15), 124-137.
• Keith, B. E. & Steinberg, S. (2017). Parental Sharing on the Internet Child Privacy in the Age of Social Media and the Pediatrician’s Role. JAMA Pediatrics, 171 (5), 413-414.
• Kopuz, T., Turgut, Y.E. & Aslan, A. (2022). Sharenting: Kavramsal Bir Çözümleme. Intermedia International e-Journal, 9 (17), 379-390.
• Küçükali, A. & Serçemeli, C. (2020). Sosyolojik ve Hukuki Boyutlarıyla Sosyal Medyadaki Çocuk İşçiliği: Instagram Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13 (75), 658-670.
• Latipah, E., Kistoro, H. C. A., Hasanah, F. F. & Putranta, H. (2020). Elaborating Motive and Psychological Impact of Sharenting in Millennial Parents. Universal Journal of Educational Research, 8 (10), 4807-4817.
• Moser, C., Chen, T. & Schoenebeck, S. Y. (2017). Parents’ and Children’s Preferences about Parents Sharing about Children on Social Media. CHI Conference on Human Factors in Computing Systems, Colarado.
• Omur, S., & Uyar, M. (2022). Sharenting: Türkiye’de Ebeveynlerin Paylaşım Eğilimleri Üzerine bir Değerlendirme. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, (9), 23-45.
• Otero, P. (2017). Sharenting… Should Children’s Lives be Disclosed on Social Media? Arch Argent Pediatr, 115 (5), 412-413.
• Ouvrein, G. & Verswijvel, K. (2019). Sharenting: Parental Adoration or Public Humiliation? A Focus Group Study on Adolescents' Experiences with Sharenting against the Background of Their Own Impression Management. Children and Youth Services Review, 99, 319-327.
• Özçelik, F. K. (2020). Çocuğun Özel Yaşamına Saygı Hakkının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Değerlendirilmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24 (2), 425-451.
• Özgül, T., Er, S., Yılmaztürk, N. H. & Çok, F. (2022). Anababaların Çocuklarıyla İlgili Sosyal Medya Paylaşımları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 55 (1), 239-262.
• Özkan H. & Özer B. U. (2022). Sosyal Medyada Annelik. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 16 (1), 222-229.
• Türk Medeni Kanunu (2001). Türk Medeni Kanunu. www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf
• Tosun, E. & Deniz, Ş. (2023). YouTube’da Çocuğun Tüketim Odaklı Sömürüsü: Kidfluencerlar Üzerine bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 595-618.
• UNICEF (2022). Çocuk haklarına dair sözleşme. https://www.unicef.org/turkiye/%C3%A7ocuk-haklar%C4%B1na-dair-s%C3%B6zle%C5%9Fme
• Wall, N. D. (2018). “Mum, Seriously!”: Sharenting the New Social Trend with no Opt-out. Debating Communities and Social Networks 2018 OUA Conference.
• Williams-Ceci, S., Grose, G. E., Pinch, A. C., Kizilcec, R. F., & Lewis Jr, N. A. (2021). Combating Sharenting: Interventions to Alter Parents’ Attitudes toward Posting about Their Children Online. Computers in Human Behavior, 125, 1-10.
• Yavuz, C. (2020). Sosyal Medya Ebeveynliği ve Çocukların Unutulma Hakkı. İzmir Barosu Dergisi, 1, 15-51.