RESİM SANATINDA HAREKET ALGISININ USTALIK İFADESİ: REMBRANDT’IN GECE DEVRİYESİ ESERİ ÜZERİNE BİR GÖRSEL İNCELEME

Year 2025, Volume: 15 Issue: 4, 1597 - 1610, 01.10.2025

Unsal Bahtiyar

https://doi.org/10.7456/tojdac.1735875

Abstract

Bu çalışma, plastik sanatlar bağlamında durağan yüzeylerde hareket algısının nasıl inşa edildiğini, Rembrandt’ın 1642 tarihli başyapıtı Gece Devriyesi üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Görsel sanatlarda hareket izlenimi, yalnızca fiziksel devinimle değil; aynı zamanda kompozisyonun yapısal örgüsü, figürlerin konumlanışı, yönelimi ve temel görsel elemanların işlevsel birlikteliğiyle de kurulabilmektedir. Bu bağlamda çalışma, görsel ritim, yönlendirme, kontrast kullanımı ve izleyici bakışının yönlendirilmesine odaklanan görsel çözümleme temelli bir yöntemle yapılandırılmıştır. Biçim, çizgi, yön, ışık ve renk gibi temel ögelerin dinamik ve ritmik düzenlenişiyle, izleyicide süreklilik, hareketlilik ve zamansal geçiş duygusu oluşturulduğu ortaya konmuştur. Yapıt, Barok estetik ilkeleri doğrultusunda değerlendirilmiş; özellikle chiaroscuro tekniği, mekânsal derinlik etkisi ve figürlerin ardışık dizilimi gibi ögelerle Rembrandt’ın harekete dair algıyı güçlü biçimde inşa ettiği vurgulanmıştır. Ayrıca izleyiciyle kurulan algısal ilişkinin, görsel deneyimin hareket olarak hissedilmesinde belirleyici rol oynadığı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak bu çalışma, durağan resim yüzeyinde hareketin nasıl etkili biçimde ifade edildiğini disiplinlerarası bir yaklaşımla ele almakta ve sanat kuramına katkı sunmaktadır.

Keywords

Hareket Algısı , Görsel Elemanlar , Plastik Sanatlar , Gece Devriyesi , Görsel Ritim

THE MASTERFUL EXPRESSION OF THE PERCEPTION OF MOTION IN VISUAL ART: A VISUAL ANALYSIS OF REMBRANDT'S "THE NIGHT WATCH"

Abstract

This study aims to examine how the perception of movement is constructed on static surfaces within the context of plastic arts, through an analysis of Rembrandt’s 1642 masterpiece The Night Watch. In visual arts, the sense of movement can be created not only through physical motion but also through the structural organization of the composition, the positioning and orientation of figures, and the integrated use of fundamental visual elements. In this regard, the study adopts a visual analysis-based approach, focusing on rhythm, directional flow, contrast, and the guidance of the viewer’s gaze. It reveals that the dynamic and rhythmic arrangement of visual components such as form, line, direction, light, and color produces a sense of continuity, motion, and temporal progression. The work is interpreted within the aesthetic framework of the Baroque period, emphasizing Rembrandt’s effective use of chiaroscuro, spatial depth, and sequential figure arrangement to construct a strong perception of movement. Furthermore, it concludes that the viewer’s perceptual engagement plays a decisive role in experiencing movement within a visual context. Ultimately, the study provides an interdisciplinary perspective on how movement can be effectively expressed in a static pictorial medium, contributing to the theoretical discourse on visual perception in art.

Keywords

Perception of Movement , Visual Elements , Plastic Arts , The Night Watch , Visual Rhythm.

References

• Altıntaş, Z. (2019). An analysis of light and composition in Rembrandt’s group portraits. Journal of Fine Arts Faculty of Hacettepe University, 30(2), 25–40.
• Arnheim, R. (1974). Art and visual perception: A psychology of the creative eye (G. Sarı, Trans.). Metis Publishing.
• Asan, H. (2025). Logo Tasarımında Yeni Trendler ve Yaşanan Kimlik Sorunu. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (84), 162-181. https://doi.org/10.51290/dpusbe.1579337
• Aslıer, M., Eti, E., & Işıngör, M. (1986). Painting 1: Basic art education, painting techniques, graphic painting. Ministry of National Education Printing House.
• Betancourt, M. (2013). Visual music instrumentality: Time and motion in digital visual culture. Art Theory Journal.
• Ertuğ, E. (2021). The use of light and shadow as a narrative tool in Baroque art. Journal of Art and Design, 12(1), 45–60.
• Encyclopædia Britannica. (n.d.). Relief (sculpture). https://www.britannica.com/art/relief-sculpture
• Fried, M. (1980). Absorption and theatricality: Painting and beholder in the age of Diderot. University of California Press.
• Gök, E. (2018). The dynamic structure of composition and rhythmic elements in painting. Academic Journal of Art and Design, 9(2), 17–29.
• Hasanoğlu, R. (2022). Types of light in pictorial space: Perception of space and light orientation in Baroque art. *Journal of Art and Design*, 28(1), 45–58. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvedizayn/issue/68768/9912345
• Itten, J. (1963). Design and form: The basic course at the Bauhaus. Reinhold Publishing Corporation.
• Kandinsky, W. (1994). Concerning the spiritual in art (A. Cemal, Trans.). Metis Publishing. (Original work published 1911)
• Karakaya, S. (2016). Visual hierarchy and focal point in artworks. Journal of Art and Design, 6(1), 23–35.
• Kemp, M. (2000). The science of art: Optical themes in Western art from Brunelleschi to Seurat. Yale University Press.
• Klee, P. (2001). Pedagogical sketchbook (H. Ergülen, Trans.). Yapı Kredi Publishing.
• Loran, E. (2000). The art of composition: From Cézanne's perspective. Yapı Kredi Publishing.
• Ocvirk, O. G., Stinson, R. E., Wigg, P. R., Bone, R. O., & Cayton, D. L. (2013). Art fundamentals: Theory and practice (12th ed., Karakalem Publishing, Trans.). The McGraw-Hill Companies, Inc.
• Özkartal, M. (2009). On line and rhythmic line in painting. Journal of Art and Design, 1(4), 55–72. https://doi.org/10.18603/std.25377
• Rijksmuseum. (n.d.). The Night Watch – Rembrandt van Rijn, 1642 [Digital image]. https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/SK-C-5
• Rijksmuseum. (2023). Operation Night Watch – Technical research on The Night Watch. https://www.rijksmuseum.nl/en/nightwatch/operation-night-watch
• Yılmaz, E. (2021). Intersemioticity in art: A reading on the relationship between Rembrandt and cinema. *Gazi Art Journal*, 9(2), 133–145.