Neoliberal Yapısal Uyum Sürecinde Son Evre: AKP Hükümeti

Year 2007, Volume: 1 Issue: 1, 57 - 72, 25.07.2016

Metin Altıok

Abstract

İlk bakışta farklı bir ekonomi politik açılım getireceği düşünülen AKP, 24 Ocak 1980 Kararları ile başlayan neoliberal istikrar ve yapısal uyum sürecini devam ettirmiştir. Bu çalışmanın amacı AKP’nin izlediği iktisadi ve siyasi politikalarla üretimden ticarete ve mali sermaye, eğitimden sağlığa, kamu reformundan yerelleşmeye ve çevreden sosyal politikalara kadar toplumsal ve siyasal yaşamın her alanını dönüştürecek temelleri içeren neoliberal yeniden yapılanma sürecinin tamamlayıcı bir aktörü olduğunu ortaya koymaktır. Ayrıca, neoliberal yapısal uyum sürecinin tamamlanmasında aktif rol oynayan AKP’nin hangi yapısal dönüşüm ve uyum evrelerini gerçekleştirmeye çalıştığı ve herhangi bir kriz eğiliminin olası sonuçları üzerinde durulmaktadır. Sonuçta uygulanan yapısal uyum politikaları sermaye birikimi açısından olumlu bir hava estirirken, sermaye sınıfı ile emekçi kesimler arasındaki çatışmayı merhamet ekonomisi ile düzenleyen AKP’nin bu çatışma sürecinde nerede durduğu gösterilmektir. Anahtar Kelimeler: Neoliberalizm, gelir dağılımı, merhamet ekonomisi The Last P hase of NeoLiberal Stru ctural Adjustment P rocess: AKP Go vernment Abstract: When it came to power there was a general expectation that The Justice and Development Party (AKP) would bring new and different proposals on economical and political problems. However, it has become clear soon that AKP would have continued the neoliberal stabilization and structural adjustment process started with January 24 th 1980 decisions. The aim of this study is to expose that the AKP, with its economic and social policies, is a supplementary actor of neoliberal restructuring process which has a profound impact on the areas of production, trade, financial capital, education, health care, environment and social issues. Besides, this study discusses the phases of structural transformation and adjustment that the AKP tries to accomplish and the results of any possible crisis. One of the main peculiarities of this process is that while those policies have created a positive atmosphere for capital accumulation, the struggle between capital and working class has been regulated through “mercy economy”. In this context, the final aim of this study is to disclose the place of AKP within the process of this struggle. Key Words: Neoliberalism, income distribution, mercy economy

Neoliberal Yapısal Uyum Sürecinde Son Evre: AKP Hükümeti

Abstract

İlk bakışta farklı bir ekonomi politik açılım getireceği düşünülen AKP, 24 Ocak 1980 Kararları  ile  başlayan  neo­liberal  istikrar  ve  yapısal  uyum  sürecini  devam  ettirmiştir.  Bu çalışmanın  amacı AKP’nin  izlediği iktisadi ve siyasi politikalarla  üretimden  ticarete ve mali sermaye,  eğitimden  sağlığa,  kamu  reformundan  yerelleşmeye  ve  çevreden  sosyal politikalara  kadar  toplumsal  ve  siyasal  yaşamın  her  alanını  dönüştürecek  temelleri  içeren neo­liberal  yeniden  yapılanma  sürecinin  tamamlayıcı  bir  aktörü  olduğunu  ortaya koymaktır. Ayrıca,  neo­liberal  yapısal uyum sürecinin tamamlanmasında  aktif rol oynayan AKP’nin  hangi  yapısal  dönüşüm  ve  uyum  evrelerini  gerçekleştirmeye  çalıştığı  ve  herhangi bir kriz eğiliminin olası sonuçları üzerinde durulmaktadır. Sonuçta uygulanan yapısal uyum politikaları sermaye birikimi açısından olumlu bir hava estirirken, sermaye sınıfı ile emekçi kesimler  arasındaki  çatışmayı  merhamet  ekonomisi  ile  düzenleyen  AKP’nin  bu  çatışma sürecinde nerede durduğu gösterilmektir.

Keywords

Neo­liberalizm,  gelir dağılımı,  merhamet ekonomisi

References

• Altıok, M., 2000, Azgelişmiş Ülkelerde 1980 Sonrasında Ekonomik Kriz, İstikrar ve Yapısal Uyum Programları: Latin Amerika ve Türkiye Deneyimi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE.
• _____, 2002, “Yeni Liberal İstikrar ve Yapısal Uyum Programları: Türkiye Ekonomisinde Sermaye Birikimi ve Kriz”, Praksis, 5, Kış, s. 77–130.
• Bakırezer, G. & Demirer, Y., 2006, “AK Parti’nin Sınıf Siyaseti”, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, 30 (252), Güz, s. 19–31.
• BSB, 2007, 2007 İlk Yazında Dünya ve Türkiye Ekonomisine Bakış, Bağımsız Sosyal Bilimciler 2007 Yılı Raporu, Ankara, TMMOB Yayınları.
• Çakır, H., 2005, “Türk Vergi Sistemi ve Ücretliler Üzerindeki Vergi Yükü”, Muhasebeciler Özel Web, [www.muhasebe.com.tr], erişim 12.12.2006.
• Çelik, A., 2007, “AKP’nin ‘Muhafazakar’ Sosyal Politikası: Hak Yerine Yardım, Yükümlülük Yerine Hayırseverlik”, Birgün Gazetesi, 12 Eylül 2007.
• Değirmen, U., 2007, “AKP İktidarının Bilançosu: Yaşamı Eğretileştirerek İslamileştirme”, Siyasi Gazete, 4 (22), Haziran–Temmuz, s. 16–17.
• Ekzen, N., 2006, “AKP İktisat Politikaları”, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, 30 (252), Güz, s. 85–100.
• HM, 2007, 9. Gözden Geçirme Raporu, [www.hazine.gov.tr], erişim 27.04.2007.
• KESK, 2007, “Büyüme Kimin İçin?”, KeskAr,[www.kesk.org.tr], erişim 15.05.2007.
• ÖİB, 2007, “Özelleştirme Gelirleri”, [www.oib.gov.tr], erişim 27.04.2007.
• Savran, S., 2007, “Akp ve Burjuvazinin İç Savaşı”, İktisat Dergisi, 483–484, MartNisan, s. 29–37.
• TCMB, 2007, 2007 Yılında Para ve Kur Politikası, 13 Aralık 2006, [www.tcmb.gov.tr.], erişim 29.04.2007.
• Yeldan, E., 2001a, Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi, Bölüşüm, Birikim ve Büyüme , İstanbul, İletişim Yayınları.
• _____, 2001b, “Birinci Yılında 2000Enflasyonu Düşürme Programının Değerlendirilmesi”, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, XXV (226), s. 57–174.
• _____, 2001c, “Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı Üzerine Değerlendirmeler”, Özgür Üniversite Forumu, 14, s. 55–63.