POSTMODERN LITERATURE SENSITIVITY IN THE NOVEL SIFAR SE EYK TAK

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 1 - 14, 28.03.2025

Zeynep Bozkır , Aykut Kişmir

Abstract

Postmodernism, which has made a name for itself in almost all fields since the half of the twentieth century, is an important intellectual movement. It has been an important cultural, political and intellectual force defining modernity since its emergence as a literary term and its wider use as a critical concept in the 1980s and 1990s. Since it has a effective tendency in the field of literature, it offers innovations with different forms, techniques, styles and formalities. The effects of postmodernism on Urdu literature have also been inevitable. Therefore, in this study, the novel ‘Sıfır Se Eyk Tak’ by Mirza Athar Beg, one of the important writers of Urdu Literature, will be examined by making use of postmodern feauture. Mirza Athar Beg’s novel reflects the Urdu postmodern literary sensibility that realistically depicts the plurality of identities created by differences in class, caste, culture, gender and social reality in modern Pakistani society. The themes of the novel; it is based on experiences of love, hate, death, life, religion, profession and society. On the other hand, it challenges the concept of fixed identity as the characters display multiple identities or selves and this phenomenon reflects that identity is a fluid concept. Moreover, the novel is in accordance with the postmodern understanding of the novel; It does not adhere to a traditional formula such as beginning, rise, climax. The progression of the story takes unexpected turns. The plot provides flashbacks to various events of the past and present. The article aims to reveal the postmodern situations of the selected novel in terms of language, fictionality and history.

Keywords

Modernism, Postmodernism, Metafiction, İntertextuality, Mirza Athar Beg

SIFIR SE EYK TAK ROMANINDA POSTMODERN EDEBİYAT DUYARLILIĞI

Abstract

Yirminci yüzyılın yarısından itibaren edebiyatın tüm alanlarında adından söz ettiren postmodernizm, önemli bir fikir akımıdır. Edebî bir terim olarak bu akımın ortaya çıkmasından itibaren 1980-1990’larda edebiyat dünyasında eleştirel bir kavram halinde daha geniş bir şekilde kullanılmış, böylece zamanla çağdaşlığı tanımlayan önemli kültürel, politik ve entelektüel bir hareket olmuştur. Edebiyat alanında da etkili bir eğilim göstermesi bakımından farklı tarz, teknik, üslup ve biçimsellik ile yenilikler sunmaktadır. Postmodernizmin Urdu edebiyatına etkileri de kaçınılmaz olmuştur. Bu çalışmada Urdu edebiyatının önemli yazarlarından Mirza Athar Beg’in Sıfır Se Eyk Tak (Sıfır’dan Bir’e Kadar) romanı, postmodern özelliklerden yararlanılarak incelenecektir. Mirza Athar Beg’in romanı, modern Pakistan toplumundaki sınıf, kast, kültür, cinsiyet ve toplumsal gerçeklikteki farklılıkların yarattığı kimliklerin çoğulluğunu gerçekçi bir şekilde tasvir eden Urdu postmodern edebiyat duyarlılığını yansıtır. Romanın temaları; aşk, nefret, ölüm, yaşam, din, meslek ve toplum deneyimlerine dayanır. Öte yandan karakterlerin çoklu kimlikler veya benlikler sergilemesi ve bu olgunun, kimliğin akışkan bir kavram olduğunu yansıtması nedeniyle sabit kimlik kavramına meydan okur. Ayrıca postmodern roman anlayışına uygun olarak roman; başlangıç, yükseliş, doruk noktası gibi geleneksel bir formüle bağlı kalmaz. Hikâyenin ilerleyişi beklenmedik dönüşler içerir. Olay örgüsünde geçmiş ile şimdiki zamanın çeşitli olaylarına geri dönüşler sağlanır. Bu makale, seçilen romanın dil, kurgusallık ve tarih açısından postmodern durumlarını ortaya koymaya yöneliktir.

Keywords

Modernizm, Postmodernizm, Üstkurmaca, Metinlerarasılık, Mirza Athar Beg.

References

• Atik, Ş. (2017). Metinlerarasılık ve Kurmacada Gerçeklik Üzerine. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
• Beg, M. A. (2019). Sifar Se Aik Tak: Cyber Spaice Ke Manşi Ki Serguzeşt. Lahor: Saanj Publication.
• Bingöl, U. (2017). Postmodernizmde Çok Seslilik ve Çok Kültürlülük Yanılgısı. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9, 72-82.
• Bozbeyoğlu, S. (2021). Yazınsal Akımlar. Ankara: Bilge Su Yayıncılık.
• Ecevit, Y. (2021). Türk Romanında Postmodernist Açılımlar. İstanbul: Everest Yayınları.
• Göksel, N. (2006). Unutma, Parodi ve İroni. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 131-140.
• Güzel, E. (2019). Postmodernizm, İroni ve Birey İlişkisine Tutunamayanlar ve Benim Adım Kırmızı Üzerinden Kısa Bir Bakış. Hikmet-Akademik Edebiyat Dergisi, 11, 99-123.
• Karaduman, S. (2010). Modernizmden Postmodernizme Kimliğin Yapısal Dönüşümü. Journal Of Yaşar University, 17(2), 2886-2899.
• Karakaş, A. (2014). Kara Kitap’ın Üst Kurmaca Özellikleri. Fraktal 3 Aylık Edebiyat Düşünce Dergisi, 2, 7-11. Karauğuz, A. M. (2020). Bitmemiş İnşa: Postmodernizm. İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Şahin, H. (2011). Postmodern Sanatta Eklektik Nesneler, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi.
• Wittgenstein, L. (2020). Felsefi Soruşturmalar. (Çev. H. Barışcan). İstanbul: Metis Yayınları.
• Young, R. J. (2016). Postkolonyalizm: Tarihsel Bir Giriş. (Çev. B. Toksabay Köprülü ve S. Şen). İstanbul: Matbu Kitap.