Investigation of anxiety and burnout situations in family health center employees due to the COVID-19 outbreak

Year 2025, Volume: 6 Issue: 2, 35 - 41, 29.05.2025

Doruk Deha Yurtçu , Dicle Ay , Coşkun Bakar

Abstract

Objectives: In Turkey, primary health care services have been tasked with closely monitoring COVID-19 patients and their contacts. This study aimed to assess the heightened anxiety and burnout levels among family health center (FHC) staff (primary health care workers) during the COVID-19 pandemic.
Methods: This descriptive epidemiological study did not involve sampling. FHC physicians and primary health care staff in Turkey who voluntarily completed a Google Forms survey shared via social media participated. The survey included demographic data, the Beck anxiety inventory, and the Maslach burnout inventory.
Results: Of the participants, 34.6% were from Çanakkale, 19.6% from Diyarbakır, and 18.7% from Edirne. Women constituted 54.2%, 46.7% were over 46 years old, and 48.6% had 6–15 years of professional expe-rience. Additionally, 25.2% smoked, and 41.1% never consumed alcohol. Chronic illnesses were reported by 38.4%, and psychological disorders by 15%. Anxiety tendencies were observed in 43.9%, emotional exhaustion in 48.6%, depersonalization in 12.1%, and low personal accomplishment in 6.5%. Significant relationships were found between anxiety and both emotional exhaustion and depersonalization (p<0.05), while no relationship was observed with personal accomplishment (p>0.05). A weak positive correlation was noted between anxiety and both emotional exhaustion and depersonalization (r:0,428, p<0,0001; r:0,436, p<0,0001).
Conclusion: Unusual situations like pandemics heighten stress and workload. Preparing healthcare per-sonnel and monitoring their psychological well-being during such crises is crucial.

Keywords

COVID-19, Anxiety, Burnout, Family Physician, Family Health Staff, Türkiye

Aile sağlığı merkezi çalışanlarının COVID-19 salgını nedeniyle anksiyete ve tükenmişlik durumlarının incelenmesi

Abstract

Amaç: Ülkemizde birinci basamak sağlık hizmetleri COVID-19 temaslı ve hastalarını yakından takip etmek gibi bir görev yüklenmişlerdir. Bu araştırmada aile sağlığı merkezleri çalışanlarının COVID-19 ile mücade-lede artan anksiyete ve tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Bu çalışma tanımlayıcı tipte araştırmada örneklem alınmamış olup Türkiye’de görevli ve sosyal medya aracılığıyla paylaşılan Google Forms anketini doldurmayı kabul eden aile sağlığı merkezi hekim ve çalışanları çalışmaya katılmıştır. Anket formu temel tanımlayıcı özellikler ile Beck anksiyete ölçeği ve Maslach tükenmişlik ölçeğinden oluşmuştur.
Bulgular: Çalışmaya katılanların %34,6’sı Çanakkale’den ,%19,6’sı Diyarbakır’dan ve %18,7’sinin Edir-ne’den olduğu gözlenmiştir. İncelenenlerin %54,2’si kadındır, %46,7’si 46 yaş üzerindedir, %48,6’sının mesleki tecrübesi 6-15 yıl arasındadır. İncelenen katılımcıların %25,2’si sigara kullandıklarını, %41,1’i ise hiç alkol kullanmadığını belirtmiştir. Araştırmaya katılanların %38,4’ünün kronik rahatsızlığı, %15’nin de psikolojik rahatsızlığı bulunduğu görülmüştür. İncelenenlerin %43,9’unda anksiyeteye eğilim, %48,6’sında duygusal tükenme, %12,1’inde duyarsızlaşma, %6,5’inde de düşük kişisel başarı puanı görülmüştür. Katı-lımcıların anksiyete durumları ile duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma arasında istatistiksel olarak an-lamlı ilişki bulunmuştur (p<0,05). Kişisel başarı durumu ile anksiyete arasında bir ilişki bulunamamıştır (p>0,05). Anksiyete durumu ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında pozitif yönlü zayıf korelasyon saptanmıştır (sırasıyla; r:0,428, p<0,0001; r:0,436, p<0,0001).
Sonuç: Pandemi gibi olağandışı durumlarda sağlık personelinin iş yükü ve stres durumu artmaktadır. Bu yüzden olağandışı durumlara yönelik sağlık personelinin önceden hazırlanmasının ve bu dönemde ruhsal açıdan yakından izlenmesinin gerekli olduğunu düşünüyoruz.

Keywords

COVİD-19, Anksiyete, Tükenmişlik, Aile hekimi, Aile sağlığı elemanı, Türkiye

Ethical Statement

Çalışma için Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlaç ve Tıbbi Cihaz Dışı Araştırmalar Etik Kurulu’ndan 02.03.2022 tarih 2022-04 karar numarasıyla onay alınmıştır.

References

• 1.Corona virus Update (Live) https://www.worldometers.info/coronavirus/ accessed on Jan 21, 2025.
• 2.COVID-19 Nedir? T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html accessed on Jan 21, 2025.
• 3.WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard https://data.who.int/dashboards/covid19/cases accessed on Jan 21, 2025.
• 4. Gizem S. Euro News : Koronavirüs nedeniyle kaç sağlık çalışanı hayatını kaybetti? (https://tr.euronews.com/2020/09/20/koranavirus-nedeniyle-hangi-ulkede-kac-saglik-calisani-hayatini-kaybetti) accessed on Jan 21, 2025.
• 5. Aslaner H, Benli AR, Yıldız S, et al. Anxiety Level Of Family Physicians And Family Health Workers In Co-vid-19 Pandemic. TJFMPC. 2021;15(2):398-403.
• 6. Türkili S, Uysal Y, Tot Ş, Mert E. Aile Hekimlerinde Korona Virüs Salgını Nedeniyle Yaşanılan Zorluklar, Kaygı ve Tükenmişlik Durumlarının İncelenmesi. TJFMPC, 2021;15(2): 348-356.
• 7. Bedir N, Köse E, Yazıcı E, et al. Tıp Fakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinde Probleme Dayalı Öğrenme Sürecinin Anksiyete Düzeyine Etkisinin Değerlendirilmesi. Sakar-ya Tıp Dergisi. Mart 2020;10(1):44-51.
• 8. Tümkaya S, Çam S, Çavuşoğlu İ. Tükenmişlik Ölçeği Kısa Versiyonu’nun Türkçe’ye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2009;18(1), 387-398.
• 9. Yıldız A, Ekingen E, Top M. Effect Of Healthcare Employees’ Perceptions About COVID-19 On Anxiety Level. HSİD. 2022;25(2):255-68.
• 10. Arslan, Ü., Çağatay A., & Savaş, A. Y. Covid-19 Pan-demisinde Sağlık Personelinin Tükenmişlik Durumunun İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2023;14(37), 226-246.
• 11. Arpacıoğlu S, Baltalı Z, Ünübol B. COVID-19 Pan-demisinde sağlık çalışanlarında tükenmişlik, Covid Korkusu, Depresyon, Mesleki Doyum düzeyleri Ve iliş-kili faktörler. Cukurova Medical Journal, c. 2021;46, sy. 1, ss. 88-100.
• 12. Özkanan A. Çalışanların tükenmişlik algıları: Mas-lach modeli ve tükenmişlik dönemleri çerçevesinde bir analiz. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2021;24(45), 313-350.
• 13. Fidan G, Çalışkan D. Covid-19 Salgını Sürecinde Hemşirelerin Algılanan Stres Düzeylerinin Belirlenmesi: Sosyal Ağ Tabanlı Tanımlayıcı Bir Çalışma. Ege Üniver-sitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2022;38(1), 21-28.