Türkiye’deki Turizm Rehberliği Konulu Lisansüstü Tez Çalışmalarının Bibliyometrik Profili (1998-2018)

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 18, 51 - 67, 30.06.2021

Çağla Alimanoğlu , Ülker Çolakoğlu

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’deki üniversitelerde turizm rehberliği alanında yapılmış lisansüstü tez çalışmalarını, çeşitli bibliyometrik özellikler çerçevesinde incelemektir. Yapılan araştırmada; 1998-2018 yılları arasında yazılan turizmde rehberlik konulu lisansüstü tezler değerlendirilmiştir. Araştırmanın verileri, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden elde edilmiştir. Yöktez merkezi web sayfası üzerinden, “turist rehberliği” ve “turizm rehberliği” anahtar kelimeleri ile tarama yapılarak, toplamda erişime açık olan 53 adet lisansüstü teze ulaşılmış ve bu bağlamda belirlenen bibliyometrik kriterler açısından incelenmiştir. Araştırma sonucunda; tezlerin lisansüstü düzeyleri, araştırma tasarımları, danışman unvanları, tamamlandığı yıl, üniversite, sayfa sayısı, lisansüstü düzey gibi niteliklerine yönelik önemli bulgular elde edilmiştir. Bulguların, ilgili alana katkı sağlayabilecek nitelikte, ileride yapılacak olan çalışmalar için araştırmacılara yol göstereceği ve son 20 yıl içerisinde, turizm rehberliği alanında yapılan tez çalışmalarının nitelikleri hakkında fikir sahibi olunmasına olanak tanıyacağı öngörülmektedir. Bu açıdan, yapılan bu araştırmanın, ilerisi için bir vizyon sunabileceği düşünülmektedir. İlgili alanda gelecekte yapılacak araştırmalar için; kaynakçanın kapsamı, lisansüstü tezlerin akademik çıktı olarak yayınlanıp yayınlanmadığı ve “yarı yaşam ömrü” gibi farklı kriterlerin de bibliyometrik analize dahil edileceği incelemeler yapılması ve bu sayede bulguların çeşitlendirilmesi önerilebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

bibliyometri, lisansüstü tez, turist rehberliği, turizm rehberliği

Kaynakça

• KAYNAKÇA Ahipaşaoğlu, S. (1997). Turizmde Rehberlik. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Al, U., Soydal, İ. ve Yalçın, H. (2010). Bibliyometrik Özellikleri Açısından Bilig’in Değerlendirilmesi. Bilig, 55, 1-20.
• Alimanoğlu, Ç. ve Ayazlar, G. (2017). Türkiye’de Kırsal Turizm Konulu Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bibliyometrik Bir İnceleme (2003-2016), Uluslararası Kırsal Turizm ve Kalkınma Dergisi, 1 (1), 6-12.
• Alimanoğlu, Ç. ve Saltık, I. A., (2020). Turizmde Örgütsel Davranış Çalışmaları: Adım Üniversiteleri’nde Tamamlanan Lisansüstü Tezler Üzerine Bibliyometrik Bir Araştırma (1995-2018). Journal of Travel and Tourism Research 17 (2020) 27-51.
• Ap, J. ve Kevin, K. ve Wong, F. (2001). “Case Study On Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems”, Tourism Management, 22, 551.
• Arslan, E. ve Emeksiz M. (2016). Konaklama İşletmelerinde Çevre Yönetimi Konusunun Bibliyometrik Profili ve Gelecek Çalışmalar İçin Öneriler, Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 1(1), s. 1-12.
• Aydın, B. (2014). Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezinde (YÖKTEZ) Yiyecek İçecek İşletmeciliği Alanında Kayıtlı Bulunan Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Kozak, Günlü (Ed). VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiri Kitabı, 04-05 Nisan 2014, Ankara, 55-70.
• Brito, M. 2012. “Cultural Tourists Requests from Their Tourist Guides”. International Journal of Management Cases. 14 (1), 266-282.
• Çakıcı, C., Yıldırım, O. ve Karacaoğlu, O. (2013). Ulusal Turizm Kongreleri Bildirilerinin Bibliyometrik Profili. K. Karamustafa (Ed.), 14. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, (1429-1447), Ankara: Detay Yayıncılık. Çapar, G., Toksöz, D. ve Dönmez, B. (2018). Turizm Rehberliği Alanında Yapılan Akademik Çalışmaların İncelenmesi, Turist Rehberliği Dergisi, 1(2), 57-73.
• İçöz, O. ve Kozak, N. (1999). Turizm İşletmeciliği Dergisinin Turizm Literatürüne Katkısı Hakkında Bir İnceleme, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 10,9-17.
• Kaya, B. (2014). Annals of Tourism Research Dergisinde 2004-2013 Yılları Arasında Yayımlanan Makalelerin Bibliyometrik Analizi. N. Kozak ve E. Günlü (Ed.), VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiri Kitabı. (ss. 39-54). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Koç, M. (2004). Uludağ Üniversitesi’nde Din Psikolojisi ile İlgili Yapılan Tezler (1980-2002) Üzerine Bir Araştırma, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9: 43-66.
• Kozak, N. (2001). Türkiye’de Turizm Pazarlaması Literatürünün Gelişim Süreci: 1972-1998 Yılları Arasında Hazırlanmış Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Biyo-Bibliyografik Bir İnceleme, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 12(1), 26-33.
• Kozak, N., Kozak, M. A. ve Kozak, M. (2011). Genel Turizm: İlkeler-Kavramlar. (9. Bs.). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Nergiz, H. G. (2014). Türkiye’de Lisansüstü Turizm Tezlerinin Bibliyometrik Profili (1990- 2013). N. Kozak ve E. Günlü (Ed.), VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiri Kitabı içinde, (ss. 212-221) Ankara: Detay Yayıncılık.
• Özel, Ö.H. ve Kozak, N. (2012). Turizm Pazarlaması Alanının Bibliyometrik Profili (2000- 2010) ve Bir Atıf Analizi Çalışması, Türk Kütüphaneciliği, 26(4), 715-733.
• Sökmen, C. ve Özkanlı, O. (2018). Gastronomi Turizmi Alanyazının Gelişimi: Journal of Tourism and Gastronomy Studies Dergisinde Yayımlanan Makaleler Üzerine Bir İnceleme, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 99-127.
• Şahin, Ş. ve Acun, A. (2015). Turist Rehberliği Alanının Bibliyometrik Profili (Makaleler ve Lisansüstü Tezler), 16. Ulusal Turizm Kongresi, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Tayfun, A., Ülker, M., Gökçe, Y., Tengilimoğlu, E., Sürücü, Ç. ve Durmaz, M. (2018). Turizm Alanında Yiyecek ve İçecek ile İlgili Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 523-547.
• Temizkan, P. S., Çiçek, D. ve Özdemir, C. (2015). Sağlık Turizmi Konusunda Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Profili, International Journal of Human Sciences, 12(2), 395-415.
• Turan, A. (2014). Turizm Konulu Yüksek Lisans Tezlerinin Bibliyometrik Özellikleri (1984-2013). N. Kozak ve E. Günlü (Ed.), VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiri Kitabı, (ss. 3-15), Ankara: Detay Yayıncılık.
• Turgut, E. ve Beğenirbaş M. (2016). Türkiye’deki Örgütsel Davranış Yazınına Bakış: Örgütsel Davranış Kongrelerinin Yazar ve İçerik Yönünden Ağ Analizi ile İncelenmesi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 328-354.
• Türktarhan, G. (2014). Türkiye’de Turizm Alan yazınının İncelenmesi: “Sistematik Türkiye Turizm İşletmeciliği Bibliyografyası (1929- 1984)” Üzeri¬ne Bir İnceleme. N. Kozak ve E. Günlü (Ed.), VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiri Kitabı, (ss. 183-199). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Türktarhan, G. ve Kozak, N. (2012). Turizm Yıllığı’nın Bibliyometrik Profili. N. Kozak ve M. Yeşiltaş (Ed.), VI. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiri Kitabı, (ss. 567-584), Ankara: Detay Yayıncılık.