Engelli Hareketliliğinde Erişilebilirliğin Geliştirilmesi: Bir Hizmet Olarak Hareketlilik (MaaS) Önerisi

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 124 - 148, 31.10.2025

Tuğçe Kayakök , Fatma Zehra Aksakallı , Seda Hatipoğlu

https://doi.org/10.38002/tuad.1599731

Abstract

Erişilebilirlik, toplumu oluşturan tüm bireylerin; tesislere, hizmetlere ve bilgilere özgürce ulaşabilmesini ve bunları kolaylıkla kullanabilmesini sağlamayı hedefleyen bir kavramdır. Modern toplumun önemli bir parçası olan hareketlilik hizmet ve faaliyetlerinin; erişilebilirlik arttıkça daha kolay, adil ve eşit hale gelmesi gerekmektedir. Ulaşım sistemleri ile sağlanan hareketliliğin tüm bireyler için erişilebilir hale getirilmesi amacıyla farklı birçok çalışma yapılmaktadır. Ancak engelli bireylerin seyahatleri, işlevsel kısıtlamaları olmayan bireylere kıyasla daha fazla belirsizlik ve zorluk içermektedir. Bunların çözümüne yönelik engelli bireylerin hareketlilik ihtiyaçlarına cevap verecek ortam ve koşulların oluşturulması için, MaaS uygulaması ile ülkemizde kullanılan diğer uygulamalar incelenmiştir. Bu çalışmada; engelli bireylerin ulaşım ihtiyaçları, beklentileri ve yaşadığı zorluklar göz önünde bulundurularak hizmete sunulan tüm uygulamaların, tek bir platformda birleştirilmesini içeren MaaS benzeri bir platformun özelleştirilmiş, kapsamlı bir modeli önerilmektedir. Bu model ile; ulaşım sistemleri ile sağlanacak erişilebilirliği ve hareketliliği artırmak için kullanıcının kısıtlamalarına uygun, yolcu tercihlerini de göz önünde bulundurarak seyahat seçenekleri ve rotalar önerilmektedir. Böylece, kullanıcıların yaşam kalitesini artıracak bir altyapı sayesinde; erişilebilir, maliyet etkin, emniyetli, güvenli ve esnek bir ulaşım deneyiminin sağlanması ve toplumsal katılımlarının desteklenmesi amaçlanmaktadır. Engelli bireylerin, hareketlilik gereksinimlerini karşılayan hizmetlere erişebilmelerine olanak sağlayan bu uygulama önerisi ile ulaşım alanında engelli bireylere yönelik yenilikçi bir çözüm geliştirilmesi ve literatüre katkı sağlanması hedeflenmektedir.

Keywords

Engelli bireyler , hareketlilik , erişilebilirlik , ulaşım hizmetleri , bir hizmet olarak hareketlilik

Ethical Statement

İlgili çalışmada insan veya hayvan katılımcılardan veri toplanmadığı için etik kurul izni gerekmemektedir.

Enhancing Accessibility in Disabled Mobility: Mobility as a Service (MaaS) Proposal

Abstract

Accessibility aims to ensure all members of society can freely access and easily use facilities, services and information. Mobility becomes easier, fairer and more equal as accessibility increases. Several studies are conducted to make mobility provided by transport systems accessible to all. However, travelling for disabled people involves more uncertainties and difficulties compared to individuals without functional limitations. As a solution, MaaS application and other applications used in Türkiye are examined to create environments and conditions which respond to mobility needs of disabled people. This study proposes a customised, comprehensive model of a MaaS-like platform that combines on a single platform all the applications offered to transportation needs, expectations and difficulties experienced by disabled people. This model proposes travel options and routes suitable for the user's constraints, considering passenger preferences, to increase accessibility and mobility provided by transport systems. Thus, providing an accessible, cost-effective, safe, secure and flexible transport experience through an infrastructure to improve the quality of life for users and supporting their social participation is aimed. The objective is developing an innovative solution for disabled people in transportation by proposing an application that provides disabled people access to services meeting their mobility needs and contributing to the literature.

Keywords

Disabled people , mobility , accessibility , transport services , mobility as a service

References

• ABD Çalışma Bakanlığı [U.S. Department of Labor]. (1990). Americans with Disabilities Act. https://www.ada.gov/law-and-regs/ada/#top
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023a). Balıkesir Belediyesi erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/proje-envanteri/balikesir-akilli-kapali-otobus-duragi/
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023b). Çanakkale Belediyesi erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 10.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/proje-envanteri/canakkale-akilli-durak/
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023c). Çorum Belediyesi akıllı durak. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/proje-envanteri/corum-akilli-durak-sistemi/
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023d). Eskişehir Büyükşehir Belediyesi erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/proje-envanteri/eskisehir-akilli-durak-yolcu-bilgilendirme-sistemi/
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023e). Kocaeli Büyükşehir Belediyesi erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/2021/10/07/kocaeli-engelli-vatandaslarimiz-icin-cozumlerimiz/
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023f). Konya Büyükşehir Belediyesi Engelsiz Konya mobil uygulaması. Erişim tarihi: 10.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/proje-envanteri/engelsiz-konya-mobil-uygulamasi/
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023g). Konya Büyükşehir Belediyesi erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/proje-envanteri/konya-toplu-ulasim-anons-sistemi/
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023h). Konya Büyükşehir Belediyesi erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/proje-envanteri/yaya-alt-ve-ust-gecitleri-asansorlerinde-konyakart-kullanimi/
• Akıllı Şehirler Portalı. (2023i). Konya Büyükşehir Belediyesi erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://www.akillisehirler.gov.tr/proje-envanteri/konya-akilli-durak-ekranlari/
• Akıllı Ulaşım Sistemleri Ortak Program Ofisi [Intelligent Transportation Systems Joint Program Office]. (2020). Strategic Plan 2020-2025. Erişim tarihi: 08.09.2025 https://www.connectedautomateddriving.eu/wp-content/uploads/2023/06/Intelligent-Transportation-Systems-Joint-Program-Office-Strategic-Plan-2020%E2%80%932025_06-05-2020_USDOT.pdf
• Almoshaogeh, M., Jamal, A., Ahmed, T., Alharbi, F., Iqbal, M., Haider, H., ve Alinizzi, M. (2025). A review on disability-inclusive public transportation: Current barriers and prospects. IEEE Access. Institute of Electrical and Electronics Engineers Inc. https://doi.org/10.1109/ACCESS.2025.3564225
• Alonso-González, M. J., Hoogendoorn-Lanser, S., van Oort, N., Cats, O., ve Hoogendoorn, S. (2020). Drivers and barriers in adopting Mobility as a Service (MaaS)-a latent class cluster analysis of attitudes. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 132, 378-401. https://doi.org/10.1016/j.tra.2019.11.022
• Alyavina, E., Nikitas, A., ve Njoya, E. T. (2022). Mobility as a service (MaaS): A thematic map of challenges and opportunities. Research in Transportation Business and Management, 43. https://doi.org/10.1016/j.rtbm.2022.100783
• Ana Calle, C., Maggie Campillay, C., Fabián Araya, G., Amalia Ojeda, I., Claudina Rivera, B., Pablo Dubó, A., ve Amparito López, T. (2022). Access to public transportation for people with disabilities in Chile: A case study regarding the experience of drivers. Disability & Society, 37(6), 1038-1053. https://doi.org/10.1080/09687599.2020.1867067
• Ankara Büyükşehir Belediyesi. (2017). Engelli erişimine uygun otobüsler. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.ankara.bel.tr/haberler/ego-otobuslerinin-tamami-engelli-erisimine-uygun-10660
• Arias-Molinares, D., ve García-Palomares, J. C. (2020). The Ws of MaaS: Understanding Mobility as a Service fromaliterature review. IATSS Research, 44(3), 253-263. https://doi.org/10.1016/j.iatssr.2020.02.001.
• Avrupa Birliği Konseyi [Council of the European Union]. (2023). Disability in the EU: facts and figures. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.consilium.europa.eu/en/infographics/disability-eu-facts-figures/
• Avrupa Komisyonu [European Commission]. (2020). Sustainable and Smart Mobility Strategy-putting European transport on track for the future. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:5e601657-3b06-11eb-b27b-01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF
• Avrupa Komisyonu [European Commission]. (2021). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the regions. Union of equality: strategy for the rights of persons with disabilities 2021-2030. https://www.un.org/development/desa/disabilities/wp-content/uploads/sites/15/2021/04/European-Strategy-2021-2030_EN.pdf
• Avrupa Parlamentosu [The European Parliament], ve Avrupa Birliği Konseyi [The Council of The European Union]. (2019). Directıve (EU) 2019/882 of the European Parliament and of the Council. Official Journal of the European Union. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32019L0882.
• Avustralya Hükümeti [Australian Government]. (1992). Disability discrimination act. https://www.legislation.gov.au/C2004A04426/2018-04-12/text
• Aygün, E., Korkut, A., ve Kiper, T. (2018). Engelli bireyler için kentsel dış mekânlara erişilebilirliğin incelenmesi: Tekirdağ örneği. Artium, 6(2), 20-32. http://artium.hku.edu.tr/tr/pub/issue/38499/413231
• Bezyak, J. L., Sabella, S., Hammel, J., McDonald, K., Jones, R. A., ve Barton, D. (2020). Community participation and public transportation barriers experienced by people with disabilities. Disability and rehabilitation, 42(23), 3275-3283. https://doi.org/10.1080/09638288.2019.1590469
• Birleşik Krallık Hükümeti [UK Government]. (2010). Equality act 2010. https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2010/15/contents
• Birleşmiş Milletler [United Nations]. (2006). Convention on the rights of persons with disabilities, CRPD. https://social.desa.un.org/issues/disability/crpd/article-1-purpose#collapse-disability
• Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu [United Nations Economic Commission for Europe]. (2020). Transport trends and economics 2018-2019: Mobility as a Service. https://unece.org/DAM/trans/main/wp5/publications/Mobility_as_a_Service_Transport_Trends_and_Economics_2018-2019.pdf
• Boadi-Kusi, S. B., Amoako-Sakyi, R. O., Abraham, C. H., Addo, N. A., Aboagye-McCarthy, A., ve Gyan, B. O. (2024). Access to public transport to persons with visual disability: a scoping review. British Journal of Visual Impairment, 42(1), 71-85. https://doi.org/10.1177/02646196231167072
• Bromley, R., Matthews, D., ve Thomas, C. (2007). City centre accessibility for wheelchair users: The consumer perspective and the planning implications. Cities, 24(3), 229-241. https://doi.org/10.1016/j.cities.2007.01.009
• Bursa Büyükşehir Belediyesi. (2023). Erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 10.09.2025 https://www.bursa.bel.tr/haber/bursada-trafik-yayalara-gore-tasarlaniyor-33775.
• Butler, L., Yigitcanlar, T., ve Paz, A. (2021). Barriers and risks of Mobility-as-a-Service (MaaS) adoption in cities: A systematic review of the literature. Cities, 109. https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.103036
• Chinbat, T., Nakamura, F., Matsuyuki, M., ve Tanaka, S. (2025). Development and implementation of equity: İmplication for Mobility-as-a-Service in Japan. Transportation Research Procedia, 82, 1436-1451. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2024.12.134
• Citymapper. (2019). Citymapper. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://citymapper.com/news/2004/wheelchair-accessible-routing
• Çağlar, S. (2012). Engellilerin erişebilirlik hakkı ve Türkiye’de erişebilirlikleri. AÜHFD, 61(2), 541-598. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001666
• Dadashzadeh, N., Sucu, S., Pangbourne, K., ve Ouelhadj, D. (2024). Socially sustainable Mobility as a Service (MaaS): A practical MCDM framework to evaluate accessibility and inclusivity with application. Cities, 154. https://doi.org/10.1016/j.cities.2024.105360
• Dadashzadeh, N., Woods, L., Ouelhadj, D., Thomopoulos, N., Kamargianni, M., ve Antoniou, C. (2022). Mobility as a Service Inclusion Index (MaaSINI): Evaluation of inclusivity in MaaS systems and policy recommendations. Transport Policy, 127, 191-202. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2022.09.006
• Elazığ Belediyesi. (2023). Erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.kanal23.com/haber/elazig/elazigda-modern-yolcu-otobus-duragi-vatandaslardan-buyuk-begeni-topladi-rNwYumzk
• Elorduy, J. L., ve Gento, A. M. (2025). Accessibility of public transport for people with disabilities: A systematic literature review. Transport, 40(1), 74-93. https://doi.org/10.3846/transport.2025.23562
• Enginöz, E. B., ve Şavlı, H. (2016). Examination of accessibility for disabled people at metro stations. Iconarp International J. of Architecture and Planning, 4(1), 34-34. https://doi.org/10.15320/iconarp.2016120307
• Erten, Ş., ve Aktel, M. (2020). Engellilerin erişebilirlik hakkı: Engelsiz kent yaklaşımı çerçevesinde bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(28), 898-912. https://doi.org/10.21076/vizyoner.691690
• Evliyaoğlu, D., ve Tezel, E. (2017). Havalimanlarının görme ve bedensel engellilerin erişebilirliği üzerinden değerlendirilmesi: İstanbul Atatürk Havalimanı örneği. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 5(0), 95. https://doi.org/10.21923/jesd.04761.
• Feneri, A. M., Rasouli, S., ve Timmermans, H. J. P. (2022). Modeling the effect of Mobility-as-a-Service on mode choice decisions. Transportation Letters, 14(4), 324-331. https://doi.org/10.1080/19427867.2020.1730025
• Ferrari, L., Berlingerio, M., Calabrese, F., ve Reades, J. (2014). Improving the accessibility of urban transportation networks for people with disabilities. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 45, 27-40. https://doi.org/10.1016/j.trc.2013.10.005
• Glimble. (2012). Glimble. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://glimble.nl/
• Goodall, W., Fishman, T. D., Bornstein, J., ve Bonthron, B. (2017). The rise of Mobility as a Service. https://www.deloitte.com/nl/en/Industries/transportation/research/the-rise-of-mobility-as-a-service.html.
• Goralzik, A., König, A., Alčiauskaitė, L., ve Hatzakis, T. (2022). Shared mobility services: An accessibility assessment from the perspective of people with disabilities. European Transport Research Review, 14(1). https://doi.org/10.1186/s12544-022-00559-w.
• Grisé, E., Boisjoly, G., Maguire, M., ve El-Geneidy, A. (2019). Elevating access: comparing accessibility to jobs by public transport for individuals with and without a physical disability. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 125, 280-293. https://doi.org/10.1016/j.tra.2018.02.017.
• Hahn, H. (1986). Disability and the urban environment: A perspective on Los Angeles. Environment and Planning D: Society and Space, 4(3), 273-288. https://doi.org/10.1068/d040273
• Hensher, D. A., ve Hietanen, S. (2023). Mobility as a feature (MaaF): Rethinking the focus of the second generation of Mobility as a Service (MaaS). Transport Reviews, 43(3), 325-329. https://doi.org/10.1080/01441647.2022.2159122.
• Hensher, D. A., Mulley, C., ve Nelson, J. D. (2021). Mobility as a service (MaaS)-Going somewhere or nowhere? Transport Policy, 111, 153-156. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2021.07.021.
• İzmir Büyükşehir Belediyesi. (2013). Erişilebilirlik uygulamaları. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/ulasimda-bir-engel-daha-kalkti/9847/156.
• İzmir Büyükşehir Belediyesi. (2023a). Duraktayım mobil uygulaması. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/eshot-un-engelleri-kaldiran-projesine-ozel-odul/48770/156.
• İzmir Büyükşehir Belediyesi. (2023b). İZDENİZ engelsiz vapur seferleri. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/izdeniz-in-engelleri-asan-seferleri-4-temmuz-da-basliyor/48706/156.
• İzmir Metrosu. (2023). Erişilebilirlik uygulamaları. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.izmirmetro.com.tr/Sayfa/28/14/engelli-hizmetleri.
• İzmit Belediyesi. (2023). Engelsiz taksi. Erişim tarihi: 10.09.2025. https://izmit.bel.tr/projeler/engelsiz-taksi/.
• Jamei, E., Chan, M., Chau, H. W., Gaisie, E., ve Lättman, K. (2022). Perceived accessibility and key ınfluencing factors in transportation. Sustainability (Switzerland), 14(17). https://doi.org/10.3390/su141710806.
• Jittrapirom, P., Caiati, V., Feneri, A. M., Ebrahimigharehbaghi, S., Alonso-González, M. J., ve Narayan, J. (2017). Mobility as a Service: A critical review of definitions, assessments of schemes, and key challenges. Urban Planning, 2(2), 13-25. https://doi.org/10.17645/up.v2i2.931.
• Kanada Hükümeti [Government of Canada]. (2019). Accessible Canada act. https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/a-0.6/.
• Kapsalis, E., Jaeger, N., ve Hale, J. (2024). Disabled-by-design: Effects of inaccessible urban public spaces on users of mobility assistive devices–a systematic review. Disability and Rehabilitation: Assistive Technology, 19(3), 604-622. https://doi.org/10.1080/17483107.2022.2111723.
• Kayseri Büyükşehir Belediyesi. (2023). Akıllı durak uygulaması. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://smartcitykayseri.com/akilli-durak.
• Kett, M., Cole, E., ve Turner, J. (2020). Disability, mobility and transport in low- and middle-income countries: A thematic review. Sustainability (Switzerland), 12(2). https://doi.org/10.3390/su12020589.
• Konya Büyükşehir Belediyesi. (2023). Farkındalık ve empati eğitimi. Erişim tarihi: 10.09.2025 https://www.konya.bel.tr/haber/konya-buyuksehir-otobus-soforlerine-engellileri-daha-iyi-anlamalari-icin-farkindalik-ve-empati-egitimi-veriyor.
• Kriswardhana, W., ve Esztergár-Kiss, D. (2023). A systematic literature review of Mobility as a Service: Examining the socio-technical factors in MaaS adoption and bundling packages. Travel Behaviour and Society, 31, 232-243. https://doi.org/10.1016/j.tbs.2022.12.007.
• Levine, K. (2024). “The bus is accessible, but how do you get to the bus”: First and last mile experiences of disabled transit riders. Journal of Public Transportation, 26. https://doi.org/10.1016/j.jpubtr.2024.100086.
• Levine, K., ve Karner, A. (2023). Approaching accessibility: Four opportunities to address the needs of disabled people in transportation planning in the United States. Transport Policy, 131, 66-74. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2022.12.012.
• Lin, B., ve Takatori, C. (2024). Perceptions of MaaS and its impacts on travel behaviors among individuals with disabilities. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.5006700.
• Liu, L., Kar, A., Tokey, A. I., Le, H. T. K., ve Miller, H. J. (2023). Disparities in public transit accessibility and usage by people with mobility disabilities: An evaluation using high-resolution transit data. Journal of Transport Geography, 109, 103589. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2023.103589.
• Maas, B. (2022). Literature review of Mobility as a Service. Sustainability (Switzerland), 14(14). https://doi.org/10.3390/su14148962.
• Martinčević, I., Brlek, P., ve Kačarević, N. D. (2022). Mobility as a Service (MaaS) as a sustainability concept for tourist destinations. Sustainability (Switzerland), 14(12). https://doi.org/10.3390/su14127512.
• Mindell, J. S., Mackett, R. L., Yaffe, S., ve Amin, S. (2025). A meta-review of literature reviews of disability, travel and inequalities. Journal of Transport and Health, 41. https://doi.org/10.1016/j.jth.2024.101961.
• Mitropoulos, L., Kortsari, A., Mizaras, V., ve Ayfantopoulou, G. (2023). Mobility as a Service (MaaS) planning and implementation: Challenges and lessons learned. Future Transportation, 3(2), 498-518. https://doi.org/10.3390/futuretransp3020029.
• Mohammed, A., Alhajyaseen, W., Tahmasseby, S., Salam, S., ve Madappurakkal, A. P. (2024). The impacts of Mobility-as-a-Service (MaaS) on a diverse society: A framework for advanced assessment. Procedia Computer Science, 231, 168-175. https://doi.org/10.1016/j.procs.2023.12.189.
• Moovit. (2012). Moovit. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://moovit.com/features/accessibility.
• Mwaka, C. R., Best, K. L., Cunningham, C., Gagnon, M., ve Routhier, F. (2023). Barriers and facilitators of public transport use among people with disabilities: a scoping review. Frontiers in Rehabilitation Sciences, 4. https://doi.org/10.3389/fresc.2023.1336514.
• Naborowski, C. (2023). Institutional work for sustainable mobility: Creating and disrupting practices, norms, and values in the case of Mobility as a Service. Transportation Research Procedia, 72, 3569-3576. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2023.11.737.
• Nanchen, B., Ramseyer, R., Grèzes, S., Wyer, M., Gervaix, A., Juon, D., ve Fragnière, E. (2021). Perceptions of people with special needs regarding autonomous vehicles and ımplication on the design of Mobility as a Service to foster social ınclusion. Frontiers in Human Dynamics, 3. https://doi.org/10.3389/fhumd.2021.751258.
• Narayanan, S., ve Antoniou, C. (2023). Shared mobility services towards Mobility as a Service (MaaS): what, who and when? Transportation Research Part A: Policy and Practice, 168. https://doi.org/10.1016/j.tra.2023.103581.
• Neven, A., ve Ectors, W. (2023). “I am dependent on others to get there”: Mobility barriers and solutions for societal participation by persons with disabilities. Travel Behaviour and Society, 30, 302-311. https://doi.org/10.1016/j.tbs.2022.10.009.
• Ordu Büyükşehir Belediyesi. (2020). Engelsiz Ordu taksi. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://www.ordu.bel.tr/haber/engelsiz-taksi-46578.
• Peña Cepeda, E., Galilea, P., ve Raveau, S. (2018). How much do we value improvements on the accessibility to public transport for people with reduced mobility or disability? Research in Transportation Economics, 69, 445-452. https://doi.org/10.1016/j.retrec.2018.08.009.
• Pritchard, J. (2022). MaaS to pull us out of a car-centric orbit: principles for sustainable Mobility-as-a-Service in the context of unsustainable car dependency. Case Studies on Transport Policy 10(3), 1483-1493. https://doi.org/10.1016/j.cstp.2022.08.004.
• Ross, T., Bilas, P., Buliung, R., ve El-Geneidy, A. (2020). A scoping review of accessible student transport services for children with disabilities. Transport Policy, 95, 57-67. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2020.06.002.
• Sarasini, S., Sochor, J., ve Arby, H. (2017). What characterises a sustainable MaaS business model? https://www.researchgate.net/publication/320100540.
• Sivas Belediyesi. (2019). Erişilebilirlik uygulaması. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://sivas.bel.tr/haber/sesli-duraklar-engellilerin-hayatini-kolaylastirdi-150.
• Solent Transport. (2020). Breeze. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://solent-transport.com/ftz/breeze/.
• Talih, Ö., ve Tektaş, N. (2022). Bir hizmet olarak hareketlilik-MaaS perspektifi ve Türkiye analizi. Journal of Transportation and Logistics, 7(2), 431-463. https://doi.org/10.26650/jtl.2022.1197450.
• T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2023). Engelli ve yaşlı istatistik bülteni. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://aile.gov.tr/media/135432/eyhgm_istatistik_bulteni_nisan_23.pdf.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. (2019). Erişilebilir ulaşım ve iletişim. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://www.uab.gov.tr/uploads/pages/bakanlik-yayinlari/erisilebilir-ulasim-ve-iletisim.pdf.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. (2022). AUS terimler sözlüğü. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://hgm.uab.gov.tr/uploads/pages/akilli-ulasim-sistemleri-aus/aus-terimler-sozlugu.pdf.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (UAB). (2023). Hizmet olarak hareketlilik-TRota projesi. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://www.btk.gov.tr/haberler/hizmet-olarak-hareketlilik-projesinin-acilis-ve-imza-toreni-gerceklesti.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. (2023). Türkiye’de yolcu taşımacılığı hizmetleri erişilebilirliği projesi. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://bilet.tcdd.gov.tr/engelsiz-ulasim.
• Tiyek, R., Eryiğit, H. B., ve Baş, E. (2016). Engellilerin erişilebilirlik sorunu ve TSE standartları çerçevesinde bir araştırma. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iibfdkastamonu/issue/29623/318088.
• Trabzon Büyükşehir Belediyesi. (2022). Engelsiz Trabzon. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://www.trabzon.bel.tr/Icerik?id=-engelsiz-trabzon-mobil-uygulamasi-tanitildi.
• Transit. (2012). TransitApp. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://transitapp.com/.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (2005). 5378 sayılı engelliler hakkında kanun. Resmî Gazete. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5378.pdf.
• Ulaşım Sistemleri İnovasyon Merkezi [Transport Systems Catapult]. (2016). Mobility As A Service exploring the opportunity for Mobility As A Service in the UK. Erişim tarihi: 09.09.2025. https://cp-catapult.s3.amazonaws.com/uploads/2021/07/Exploring_the_Opportunity_for_Mobility.pdf
• Überlandwerke und Straßenbahnen Hannover AG [ÜSTRA]. (2016). Mobility shop. Erişim tarihi: 08.09.2025. https://shop.gvh.de/.
• Varma, T., Tripathi, H., Prabhakar, K., ve Parab, H. (2017). Evaluation of public ınfrastructures and transportation accessibility for people with disabilities in Ahmedabad city. Indian Journal of Physiotherapy and Occupational Therapy - An International Journal, 11(2), 12-17. https://colab.ws/articles/10.5958%2F0973-5674.2017.00028.4.
• Velho, R., Holloway, C., Symonds, A., ve Balmer, B. (2016). The effect of transport accessibility on the social inclusion of wheelchair users: A mixed method analysis. Social Inclusion, 4(3), 24-35. https://doi.org/10.17645/si.v4i3.484.
• Vij, A., Ryan, S., Sampson, S., ve Harris, S. (2020). Consumer preferences for Mobility-as-a-Service (MaaS) in Australia. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 117. https://doi.org/10.1016/j.trc.2020.102699.
• Waara, N. (2009). Older and disabled people’s need and valuation of traveller information in public transport. In Proceeding of The Association for European Transport Conference, 1-21. https://www.researchgate.net/publication/41382419.
• Wong, Y. Z., Hensher, D. A., ve Mulley, C. (2020). Mobility as a Service (MaaS): Charting a future context. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 131, 5-19. https://doi.org/10.1016/j.tra.2019.09.030.
• Zajac, A. P. (2016). City accessible for everyone- Improving accessibility of public transport using the universal design concept. Transportation Research Procedia, 14, 1270-1276. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2016.05.199.
• Zeyrek Çepehan, İ., ve Güller, E. (2020). Evrensel tasarım kapsamında herkes için erişilebilir tasarım. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.818236.
• Zhou, H., Hou, K. M., Zuo, D., ve Li, J. (2012). Intelligent urban public transportation for accessibility dedicated to people with disabilities. Sensors (Switzerland), 12(8), 10678-10692. https://doi.org/10.3390/s120810678.