MODERN MİMARLIK MİRASI OLARAK KERVANSARAY MOKAMPLARI VE KIZKALESİ MOKAMP KORUMA YAKLAŞIMI

Yıl 2020, Sayı: 21, 35 - 54, 17.09.2020

Meltem Uçar

https://doi.org/10.22520/tubaked.2020.21.002

Öz

Kervansaray AŞ İngiliz petrol şirketi British Petroleum’un (BP) Türkiye turizmine katkı amacı ile kurduğu bir anonim şirkettir. 1960’ların başında kurulan bu şirket bünyesinde Türkiye’nin farklı yerlerinde 10 mokamp tesisi inşa edilmiştir. Türkiye’deki yabancı sermayeli ilk turizm yatırımlarından biri olan Kervansaray Mokampları yeni bir turizm şekli için tasarlanmış öncü mimari tasarımlardır. Kervansaray Mokamplarının tasarımcısı karikatürist, ressam ve mimar Güngör Kabakçıoğlu’dur.

Bu yazının amacı, modern mimari tasarım yaklaşımlarını yansıtan ve döneminin sosyal ve ekonomik yapısının belgesi olan Kervansaray Mokamplarının sahip olduğu kültürel değerleri ortaya koymak ve günümüze büyük oranda özgün olarak ulaşabilmiş olan Kızkalesi Mokamp’ı koruma yaklaşımlarını tanımlamaktır. Mokampların kampçı kullanımı için tasarlanan ana servis yapılarını inceleyen bu yazı kapsamında, birinci bölümde Kervansaray AŞ ve Güngör Kabakçıoğlu hakkında genel bilgiler verilirken, ikinci bölümde 10 adet mokamp alanındaki ana servis yapılarının mimari biçimlenmeleri anlatılmaktadır. Üçüncü bölümde, Kızkalesi Mokamp’ı ana servis yapısı ve zaman içinde geçirdiği değişimler sunulmaktadır. Son bölümde, mokamp yapıları üzerine genel değerlendirmeler ve Kızkalesi Mokamp’ının korunması için öneriler yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Modern Mimarlık, Turizm Tesisleri, Mokamp Yapıları, Kervansaray Mokampları, Kızkalesi Mokamp

Kaynakça

• ÇEKEN H., 2003, “Türk Turizminde Yabancı Sermaye ve Yabancı Sermaye Ortamının İyileştirilmesine Yönelik Öneriler”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Vol. 6, S. 10, s. 25-45.
• E.O., 26 Temmuz 1965, “Mokamplar Turist Sayısını Artırıyor”, Cumhuriyet, 5.
• KABAKÇIOĞLU, G., 1964, “Kervansaray Mocampları (BP Petrolleri ve Kervansaray Mimarı)”, Mimarlık, S.7, s. 15-16.
• KABAKÇIOĞLU, G., 1966, “Turistik tesislerden Örnekler: Kervansaray Mokampları”, Mimarlık, S.8, s. 18-21.
• KABAKÇIOĞLU, G., 1976, “Tarihi Milli Park Göremede Bir Mocamp”, Yapı, S.17, s. 54-57.
• KABAKÇIOĞLU G., 2018 Güngör Kabakçıoğlu, İstanbul, Mimarlık Vakfı.
• NAYCI, N., 2019. “Türkiye Turizm Tarihinde Bir Kavşak Noktası: Aksaray Ağaçlı Turistik Tesisleri”, Mimarlık, S. 406, s. 61-66.
• SEZGİN, O. M., 1 Ağustos 1973, “Türk Turizminde büyük isim: Mersin”, Cumhuriyet, 5.
• Cumhuriyet Gazetesi, 9 Ağustos 1965, “Turizme Hizmet Türk Ekonomisine Hizmettir”, Cumhuriyet, 3.
• Cumhuriyet Gazetesi, 1 Ağustos 1965, “Turizme Hizmet Türk Ekonomisine Hizmettir”, Cumhuriyet, 3.
• Cumhuriyet Gazetesi, 9 Mayıs 1967, “Sorular-Cevaplar”, Cumhuriyet, 6.
• Cumhuriyet Dergisi, 2 Nisan 1979, Cumhuriyet Dergi, 21.