Tahribatlı ve Tahribatsız Beton Testlerinin, Güçlendirme Yapılacak Binalardaki Sonuçlarının Analizi

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 1 - 9, 30.04.2025

Arif Hikmet Çakoğlu

https://doi.org/10.70562/tubid.1582509

Abstract

Mevcut yapıların beton dayanımının belirlenmesi konusunda en çok bilinen ve kullanılan hasarlı tespit metodu olan karot yöntemidir. Karot yönteminin numune alınırken betonun yanı sıra içindeki demir donatıdan da parça koparması sonrası oluşan boş hacim güçlendirme harçları ile doldurulsa da zahmetli bir çalışma olmasıyla beraber yine de betonarme elemanın dayanımında zayıflamaya sebep olabilmektedir. Yapılara hasar vermeden beton dayanımının belirlenebilmesi için alternatif yöntemler araştırılmaya devam etmektedir. Bunların arasında ultrasonik ses hızı yöntemi ve beton test çekici yöntemi bulunmaktadır. Boyabat ilçesi, ülkemizin Kuzey Anadolu Fay hattına yakın olması nedeniyle deprem tehlike risk bölgesinde yer almaktadır. Bu ilçedeki okulların deprem testi sonuçlarına göre alınan kararlar arasında bazılarının güçlendirilmesi de bulunmaktadır. Güçlendirme kapsamındaki iki okulun karot yöntemi ile belirlenen beton dayanım testlerinin sonuçları, söz konusu binalarda ultrasonik ses hızı ve beton çekici sonuçları ile karşılaştırılarak, hasarlı ve hasarsız beton dayanım test sonuçları arasında uyum olup olmadığı araştırılmıştır. Yüksek oranda benzerlik olması halinde binalarda hasarlı beton testlerinden önce hasarsız beton dayanım testlerinin uygulanarak zaman tasarrufu sağlanması ve düşük zahmetli bir çalışma olmasına yönelik fikir vermesi amaçlanmıştır. Ayrıca taze dökülen betonlar için alınan numunelerin 28 günlük dayanım testi sonuçları olumsuz çıkması halinde yapı elemanlarının tamamının değil de tahribatsız test sonuçlarına göre ilgili elemanların kırılması ile zaman ve masraf açısından tasarruf sağlanması amaçlanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda karot ve tahribatsız beton dayanım testlerinden özellikle ultrasonik ses hızı sonuçları arasında yüksek oranda benzerlik olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Tahribatsız beton testleri , güçlendirme , beton dayanımı

Analysis of the Results of Destructive and Non-Destructive Concrete Tests in Buildings to be Reinforced

Abstract

The most widely known and used damage detection method for determining the concrete strength of existing structures is the core method. Although the core method removes parts of the concrete as well as the iron strengthened during sampling, the empty volume is filled with reinforcement mortars, it is a laborious work, but it can still cause weakening in the strength of the strengthened concrete element. Alternative methods continue to be investigated to determine concrete strength without damaging the structures. These include ultrasonic sound velocity method and concrete test hammer method. Boyabat district is located on the earthquake hazard risk zone due to its proximity to the North Anatolian Fault line of our country. Among the decisions taken according to the earthquake test results of the schools in this district is the retrofitting of some of them. The results of the concrete strength tests determined by the core method of the two schools within the scope of retrofitting were compared with the results of ultrasonic sound velocity and concrete hammer in the buildings in question, and it was investigated whether there was agreement between the damaged and undamaged concrete strength test results. If there is a high degree of similarity, it is aimed to save time by applying undamaged concrete strength tests before the damaged concrete tests in the buildings and to give an idea for a low laborious study. In addition, if the 28-day strength test results of the samples taken for freshly poured concrete are negative, it is aimed to save time and expense by breaking the relevant elements according to the non-destructive test results, rather than the entire structural elements. In line with the data obtained, it was determined that there was a high degree of similarity between the results of core and non-destructive concrete strength tests, especially ultrasonic sound velocity.

Keywords

Non-destructive concrete tests , strengthening , concrete strength

References

• 1. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayı:26454, Tarih: 06.03.2007
• 2. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, AFAD, Resmi Gazete Sayı: 30364, Tarih: 18.03.2018
• 3. TSE 13515:2019. TS EN 206'nın uygulanmasına yönelik tamamlayıcı standart, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• 4. Yörübulut S, Doğan O, Erdoğan F, Yörübulut S. Tahribatsız yöntem verileri kullanılarak yapay sinir ağı ve regresyon yöntemi ile beton basınç dayanımının tahmin edilmesi. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 2020; 12 (2): 769-776.
• 5. Abdullah V, Aydın E, Bedirhanoğlu İ. Beton elasatisite modülünün ultrasonik ses dalgası yayılma hızı ile tahmin edilmesi. Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 2017; 8 (3):475-484.
• 6. Aksoy HS, Karaton M. Tarihi yığma yapıların malzeme karakteristiklerinin hasarsız yöntemlerle belirlenmesi: Diyarbakır Ulu Camii Örneği. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2019; 8 (1): 109-117.
• 7. Turan M, Tanrıkulu MA. Hasarsız deney yöntemleri ile beton kalitesinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2013; 32: 41-56.
• 8. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (Altyapı ve Kentsel DönüşümHizmetleri Genel Müdürlüğü). Riskli yapıların tespit edilmesine ilişkin esaslar. https://webdosya.csb.gov.tr/db/altyapi/icerikler/ek-2-ryteie-20190705155915.PDF. Yayın tarihi Haziran 21, 2019. Erişim tarihi Aralık 4, 2024.
• 9. Aslan R, 1943 Ladik Depremi, Journal of Humanities and Tourism Research, 2020; 10 (1): 143 – 160.
• 10. AFAD, https://tdth.afad.gov.tr/TDTH/main.xhtml
• 11. İRAP, T.C. Sinop Valiliği, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü “İl Afet Risk Azaltma Planı” 2021.
• 12. TS 802. (2006) Beton Karışımı Hesap Esasları.
• 13. TS 500. (2000). Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları
• 14. Malhotra VM, Carette GG. In Situ Testing for Concrete Strength, CANMET Report, 1979; 20: 79-30.
• 15. Özçep F, Karabulut S, Özgüven B, Sanlı O. Tahribatsız test yöntemleri ve ultrasonik hız ölçümleri. İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü. Kasım 2012. www.jeofizik.org.tr
• 16. Uyanık O, Gülay FG, Tezcan S. Beton dayanımının tahribatsız ultrasonik yöntemle tayini. Hazır Beton Dergisi, 3 Ocak - Şubat 2012.
• 17. Erdoğan TY. Beton. Metu Pres, Ankara, 2003: 478-512.
• 18. International Atomic Energy Agency, Guidebook On Non-Destructive Testing Of Concrete Structure, Training Course Series. 2002.
• 19. Whitehurst EA, Soniscope test concrete structures. Journal of American Concrete Institute, Proceeding, 1951; 47: 443-444.
• 20. Türkel S, Yazıcı H, Baradan B, Beton tabancası deney yönteminin güvenilirliğine ilişkin iki uygulama, Türkiye İnşaat Müh. XVI. Teknik Kongre ve Sergisi, Teknik Notlar Kitabı, Ankara, 2001: 218-228.
• 21. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı, Durum Değerlendirme Raporu 2016/7. Grup İllerdeki Eğitim Kurumu Binaları ve Eklentilerinin Deprem Tahkikinin Yapılması ve Gerekmesi Halinde Güçlendirme Projesinin Hazırlanması; 2017.