Medical ethics at a crossroads

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 1, 20144 - 20152, 05.09.2014

Murat Civaner

https://doi.org/10.5505/tjob.2014.55265

Öz

The development of Medical Ethics field in Turkey could be dated back to a few decades. Even though this period of time is relatively short, it is still possible to claim that the inherent problems related to its structure, studies, and activities hamper its “healthy” development. Medical Ethics in Turkey, in addition to the burden of those problems, faces to the demands of commercialisation of healthcare, academic capitalism, and the mainstream Bioethics today. It is at a crossroad where a decision should be made in order to form its future existence. Adapting to the zeitgeist, providing merely what is demanded, justifying itself over pragmatic needs might be an option. To be a part of healthcare as the natural advocate of right to health and professional values, considering the effects of macro level policies and inequities on the nature of ethical problems is the other one. The position which would be taken will surely have a significant effect on the evolution of Medical Ethics field along with the other major determinants.

Anahtar Kelimeler

Medical ethics, bioethics, development, history

Tıp etiği nereye?

Öz

Tıp Etiği disiplinin Türkiye’deki gelişimi birkaç onyıla tarihlenebilir. Bu süreç görece kısa olsa da, alanın yapılanmasında, çalışmalarında ve etkinliklerinde var olan bazı temel sorunların devam ediyor olması, onun “sağlıklı” gelişimi önünde engel oluşturmaktadır. Sorunlarını bugüne taşıyan Tıp Etiği, ek olarak, günümüzde sağlığın piyasalaşması, akademik kapitalizm ve dünyada Biyoetik’in aldığı yönün talepleri karşısında kendisini var etmek üzere bir seçimde bulunmak durumundadır. Zamana ayak uydurmak, talep edileni sağlamak, varlığını pragmatik gereksinimler üzerinden haklı çıkarmaya uğraşmak bir seçenek gibi görülebilir. Diğer seçenek ise, hizmetin içinde sağlık hakkının ve mesleki değerlerin doğal savunucusu olarak yer almak, makro politikaların etik sorunlarına etkisini görmek, eşitsizlikleri göz ardı etmemektir. Bu var oluşun nasıl inşa edileceği, dış etkenlerin belirleyiciliği ve Tıp Etiği’nin nasıl bir alana evrileceği üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Tıp etiği, biyoetik, gelişim, tarih

Kaynakça

• Göksel FA. Tıbbi Etik 1993;1(1):1-4.
• Örs. Y. Neden Deontoloji değil de Tıbbi Etik? Tıbbi Etik 1993;1(1):5-8. ten Have H. Global bioethics and UNESCO. V. Tıp Etiği Kongresi, Ankara, 2008.
• Türk Tabipleri Birliği Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Raporu 2004, TTB yayınları, Ankara, 2004.
• Kurul N. Türkiye üniversitelerinde 1980 sonrası dönem: İnsanın özgürleşmesi amacından akademik kapitalizme geçişin öyküsü. Bilim ve Gelecek, 2010; 71:1-21.
• Odabaşı F, Odabaşı Y. Girişimci üniversitelere doğru. Cumhuriyet Bilim Teknik, 2004;913:20-1. Ziman J. Real Science. Cambridge Cambridge University Press, 2000.
• Slaughter, Sheila A. and Leslie, Larry L. Academic Capitalism: Politics, Policies, and the Entrepreneurial University. Johns Hopkins University Press, Baltimore, MD; 1997.
• Dikmen AA. Fildişi kulede para basmak. Birikim, 2001;142-143:102-6.
• YÖK Başkanı Çetinsaya ESOGÜ'de yaptıkları projeleri anlattı. 25 Kasım 2013. http://www.haberler.com/yok-baskani-cetinsaya-bologna-esgudum-komisyonu-5351863haberi/(Erişim tarihi: 1 Kasım 2013) 9th World Congress of Bioethics, Rijeka, Croatia. 2008.
• Bostrom N. Transhumanist values. http://www.nickbostrom.com/ethics/values.html (Erişim tarihi: 1 Kasım 2013)
• Bilim kötü anıları sildi. Milliyet gazetesi, 3 Kasım 2010. http://www.milliyet.com.tr/bilim-kotu-anilarisildi/yasam/haberdetay/03.11.2010/1309481/default.htm (Erişim tarihi: 1 Kasım 2013)
• John Harris’in İstanbul’da 23 Kasım 2013’te yaptığı “İyi Olmak”ve“Beynin Geliştirilmesi” başlıklı sunumlarının tanıtım broşürü.
• Singer P, Sagan A. Are We Ready for a ‘Morality Pill’? New York Times, 28 Ocak 2012. http://opinionator.blogs.nytimes.com/2012/01/28/are-we-ready-for-a-morality-pill/ (Erişim tarihi: 1 Kasım 2013)