Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Ahlaki Sıkıntı ve Profesyonel Değerleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 66 - 75, 28.10.2022

Nurhan Aktaş Nurcan Çalışkan Pınar Çelik Nefise Cevriye Sucu Çakmak

Öz

Bu araştırma, yoğun bakımda görev yapan hemşirelerin ahlaki sıkıntı düzeyleri ile profesyonel değerleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu araştırma, Ankara’daki bir hastanesinin yoğun bakımında çalışan hemşireler ile 12.06.2017-23.06.2017 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş olup, evrenin tamamına ulaşılması hedeflenmiştir. Araştırmanın evrenini yoğun bakımında çalışan 130 hemşire, örneklemini ise araştırmaya katılmayı kabul eden 71 hemşire oluşturmuştur. Bu araştırma için Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Etik Kurulu’ndan onay ve araştırmaya katılmayı kabul eden hemşirelerden yazılı izin alınmıştır. Verilerin toplanmasında Hemşirelere ait Tanıtıcı Özellikler Formu, Ahlaki Sıkıntı Ölçeği ve Hemşirelerin Profesyonel Değerleri Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, ortanca ve minimum-maximum, Mann Whitney U testi, Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin ahlaki sıkıntıları ile profesyonel değerleri arasında doğrudan bir ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Araştırmaya katılan hemşirelerin ahlaki sıkıntı ölçeği toplam puan ortalamasının 70,59±42,12 (min. 2- max. 219), profesyonel hemşirelik değerleri ölçeği toplam puan ortalamasının ise 127,21±19,93 (min 82- max 155) olduğu saptanmıştır. Mesleği kendi isteğiyle seçen hemşirelerin ahlaki sıkıntı ölçeği puan ortalamasının, mesleğini kendi isteği ile seçmeyenlere göre düşük olduğu bulunmuştur. Ahlaki sıkıntı yaşamadan dolayı görevden istifa etme/ayrılmayı düşünmediğini ifade eden hemşirelerin hem ahlaki sıkıntı hem de profesyonel değerler ölçeği puan ortalamaları düşük bulunurken, istifa etmeyi düşünenlerinin her iki ölçekten aldığı puanlar yüksek bulunmuştur. Sonuç: Hemşirelerin ahlaki sıkıntı düzeyleri ile profesyonel hemşirelik değerleri arasında doğrudan bir ilişki bulunamamasının, örneklem sayısından kaynaklandığı düşünülmekte ve daha fazla örneklemle çalışılması önerilmektedir. Araştırmaya katılan hemşirelerin profesyonel değerlerinin yüksek düzeyde ve ahlaki sıkıntılarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Gelecekteki çalışmaların hemşirelerin ahlaki sıkıntı düzeylerini düşürecek, profesyonel değerlerini arttıracak müdahalelere odaklanması önerilmektedir. Yapılacak çalışmaların, deneyimli ve profesyonel değerleri yüksek olan hemşirelerin meslekte tutulmasını sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ahlaki sıkıntı, mesleki değerler, hemşirelik

Determination of Correlation Between Moral Distress and Professional Values of Nurses Working in Intensive Care

Öz