Öz
Bu çalışma sağlık çalışanları ve diğer bireylerin doğum öncesi tanı testleri hakkındaki görüş ve kaygılarını belirlemek karşılaştırmak ayrıca yapılacak işlem hakkında ayrıntılı bilgilendirmenin görüş ve kaygılar üzerindeki etkisini araştırmak üzere planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada yazarlar tarafından hazırlanan bir veri toplama formu kullanılmıştır. Formun başında katılımcılara araştırmaya ile ilgili bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde “doğum öncesi tarama testleri bilgilendirme metni” yer almaktadır. Bu bölümdeki metin “kısa” ve “uzun” olmak üzere iki ayrı düzeyde hazırlanmıştır. Veri toplama formunun üçüncü bölümünde ise katılımcıların sosyo-demografik özellikleri ve gebelikle ilgili deneyimlerine yönelik sorular yer almaktadır. Formun son kısmında ise, katılımcıların invaziv olmayan prenatal test (NİPT)kullanımına yönelik görüşlerini (18 adet) ve teste dair kaygılarını (14 adet) belirlemek üzere tümü beşli Likert tipi maddeden oluşan toplamda 32 adet madde yer almaktadır. Çalışmada, herhangi bir örneklem yöntemi kullanılmamıştır. Bulgular: Katılımcıların en yüksek oranda kaygı algısına sahip olduğu iki madde, testin tüm genetik yapıyı tarayacak şekilde genişlemesi ve maliyet nedeni ile uygulamadaki eşitsizliklerdir. Uzun ve kısa bilgilendirme metni verilen katılımcıların anket sorularına verdikleri yanıtlar karşılaştırıldığında sadece “bu testi kendim veya eşim için yaptırma konusunda doktorum ne önerirse onu yaparım” maddesinin ortalama puanı, uzun form verilenlerde kısa form verilenlere göre istatistiksel olarak anlamlı seviyede daha yüksek olarak bulunmuştur. Ortalama madde skorlarında bunun dışında anlamlı fark saptanmamıştır. NİPT hakkında verilen kısa ya da uzun bilgilendirmenin ankette yer alan test hakkındaki görüş ve kaygı belirten maddelerin istatistik puanlarını önemli oranda değiştirmediği saptanmıştır. Tartışma ve Sonuç: NİPT hakkındaki bazı görüş ve kaygılar sağlık çalışanları ve sağlık dışı alanlardaki bireyler arasında, ayrıca sağlık çalışanlarının branşlarına göre, farklılıklar göstermektedir. Testin anne ve bebek açısından güvenirliği, genetik danışmanlık ihtiyacı, tarama içeriğinin genişlemesi ve devlet desteği gibi hususlar sağlık çalışanları ve sağlık dışı alanlardaki katılımcılar tarafından vurgulanmaktadır. NİPT hakkında farklı düzeylerde yazılı bilgilendirme yapılması konuyla ilgili görüş ve tutumlarda önemli değişikliğe yol açmıyor gözükmektedir. Mevcut verilerin, daha geniş çalışma gruplarında boylamsal şekilde ve nitel yöntemler de kullanılarak doğrulanması gereklidir
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | ÖZGÜN MAKALE |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Eylül 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 7 Sayı: 2 |